Şifalı Su Kaynağı
Kocaeli ve çevresi yeraltı suyu kaynağı bakımından oldukça zengindir. Bölge yıllık ortalama 823,3 mm yağış miktarına sahiptir ve bu yağış ikliminin beslediği bazı yeraltı su kaynakları bulunmaktadır. Yeraltı su kaynaklarının yanında tıptaki gelişmelere paralel olarak, şifalı sulardan ve termal kaynaklardan da büyük ölçüde istifade edilmektedir. Hatta bu kaynakların çoğunlukla turizm kapsamında değerlendirildiği, yeni cazibe merkezlerine dönüştürüldüğü görülmektedir. Ancak, bu kaynakları verimli kullanabilmek için teknoloji ve bilimdeki gelişmelerden de azami ölçüde faydalanmak gerekmektedir. Tarihin her döneminde hastalıklara çare arayan insanlar için şifalı sular önemli bir yer tutmuştur. Nitekim şifalı sular Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde dahi önemli bir yer işgal etmiştir. Anadolu’nun muhtelif bölgelerinde bulunan şifalı sulardan bir kısmı da Kocaeli’de bulunmaktadır. Kocaeli’nin Gölcük ilçesi sınırlarındaki İcadiye köyünde bulunan Ali Mezar Suyu, Gölcük’e 10, İzmit’e ise 29 km. mesafededir. İcadiye köyündeki bu şifalı suyun, başta böbrek taşı rahatsızlığı olmak üzere birçok hastalığa iyi geldiğine inanılmaktadır. Bu köyde yaşadıktan sonra vefat etmiş Çapanoğlu Ali Yaman isimli bir şahsın (mezarı çeşmenin yakınındaki mezarlıktadır) bahçesinden çıkan suyun şifalı olduğu düşüncesi yayılmıştır. Bu nedenle bölge halkının sık sık bu çeşmeden su aldığı, hatta çoğu zaman bahsedilen köyde uzun su kuyruklarının oluştuğu görülmektedir.
İcadiye’nin şifalı sulara sahip olması köyün ünlenmesine zemin hazırlayan en önemli etkendir. Ali Mezar, yani İcadiye köyüne şahsi vasıtalarla ulaşılabileceği gibi Gölcük ilçesinden kalkan dolmuşlarla da ulaşılabilmektedir. Köyün ulaşım imkanlarının, çevre köylere nazaran daha iyi durumda olduğu söylenebilir. Nitekim, bahsedilen köyün geniş ve asfaltlanmış bir yolu mevcuttur. Zikredilen köyün şifalı sularının yanında, temiz ve yeşil bir doğası bulunmaktadır. İcadiye köyüne giderken Gölcük’ün birbirinden güzel dağ köylerinden geçildiği, tüm yol boyunca da nefis bir manzaranın yolculara eşlik ettiği görülecektir. Bahsedilen köyde anlatılan bir rivayete göre eski zamanlarda İcadiye bölgesinde Ali adında bir eşkıya yaşamıştır. Bu eşkıyanın mezarının da bu köyde olduğuna inanılmaktadır. İcadiye köyünün şifalı sularından dolayı yoğun yerli turist çekmesi, yollarına ayrı bir önem verilmesine neden olmuştur. Köy yollarının özellikle bahar aylarında yoğun yağmur ve sel gibi etkenlerle bozulduğu, ancak ivedilikle köy yolundaki bozulmaların önüne geçildiği görülmektedir. Çalışmalarla Gölcük İcadiye yolunun giriş kısmında meydana gelen göçükler onarılmış, tekrar göçük oluşmaması için de yolun kenarlarına istinad duvarı inşa edilmiştir.
Ali Mezar Suyu olarak anılan bu şifalı su kaynağının ne zamandan beri mevcut olduğu bilinmemektedir. Tarihi çok eski tarihlere kadar uzanan İzmit’in (Nikomedia) Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde olduğu, bu termal suyun da bir tektonik kırılma ile ortaya çıkmış olması kuvvetle muhtemeldir. Ancak, bu konuyla ilgili kesin bir kanıya varmak zordur. Her ne şekilde olursa olsun, Gölcük’ün tanıtımında da önemli bir yeri olan şifalı içme suyunun bölgeye olan ilgiyi her geçen gün arttırdığı söylenebilir. Ancak, yine de bölgenin layıkıyla tanıtımının yapıldığını söyleyebilmek güçtür. İlimiz için önemli bir şifa kaynağı olan Ali Mezar suyunun geniş kitlelerin hizmetine sunulması için daha etkin çalışmaların yapılması gerekmektedir.
KAYNAKÇA
Abdullah Balcıoğulları, “Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde Anadolu Şifalı Suları ve Günümüzün Termal Turizmi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı 17-3 Ankara 2013, s. 287-306; Ahmet Nezih Galitekin, Kocaeli Su Medeniyeti Tarihinden Birkaç Damla, İstanbul 2006, s. 69-97; https://www.golcuk.com.tr/10876-sifali-su-kaynagi-icadiye-ali-mezar-koyu.html (Erişim Tarihi: 09.09.2021); http:// li-mezar-koyu/ (Erişim Tarihi: 09.09.2021); https://www.istekocaeli.com/haber/2932541/hastalara-derman-kocaelinin-sifali-sulari (Erişim Tarihi: 09.09.2021); https://www.golcukgundem.com/ haber/3408957/golcuk-icadiye-koy-yolu-guvenli-hale-getiriliyor (Erişim Tarihi: 09.09.2021); Müzeyyen Ünal, İzmit Antik Su Sistemleri ve Paşasuyu, İzmit 2001, s. 21-25; Taner Aksoy, “Nikomedia (İzmit) Suyolları”, Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 1-1, Trabzon 2015, s. 187-239.
Cengiz KESKİN