İSMET YELKENCİOĞLU

Madde no:734

Kandıra Belediye Başkanı, Siyasetçi, Hayırsever

14 Temmuz 1907 tarihinde Kandıra’da doğdu. milli mücadele kahramanlarından Niyazi Bey ve Eda Yelkencioğlu’nun oğludur. İlköğrenimine Kandıra’da başladı. İşgal yıllarında ailesiyle İstanbul’a yerleşti ve idadi (lise)’yi orada bitirdi. Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu, Kandıra Musiki Cemiyeti, Kandıra İdman Yurdu, Halkevi Sosyal Yardım Kolu başkanlıkları yaptı. Siyasi hayatına, Ocak, Merkez, Bucak başkanlıkları ile 20 sene yönetici olarak Cumhuriyet Halk Partisi ilçe başkanlığı yaparak başladı. 4 Temmuz 1936 tarihinde Kandıra Belediye Başkanı seçildi. 2,5 sene belediye başkanlığı, 6 dönem Belediye Meclisi üyeliği, 3 dönem Vilayet Genel Meclisi ve Daimi Encümen üyeliğinde bulundu. Belediye başkanlığı yaptığı sürece reis maaşı almadı. Maaşını belediye bütçesine bağışladı.

İsmet Yelkencioğlu, İstanbul Hasköy’de oturan Gülnihal ve Gülcemal gemileri kaptanı Celal ile Sıdıka Talay’ın kızı Mürüvvet Hanım ile evlenmiş, Atilla, Teoman, Yiğit, Niyazi isimlerinde 4 erkek ve Belma isminde bir kız çocuğu olmuştur.

8 Ocak 1943 tarihli tebliğ ile hükümet varlık vergisi adı altında ağır bir vergi yükü tahakkuk ettirmişti. Bu dönemde İzmit’teki mükellefler 1.542.000 TL, Kandıralı mükellefler ise 117.000 TL vergi ödemekle mükelleftiler. Yelkencioğlu ailesinin ise 35.000 TL’yi belirli bir zamanda ilave bir vergi yükü olarak ödemesi gerekmekteydi. Bu vergiyi ödemeyenler veya geciktirenler için de ağır yaptırımlar ve Diyarbakır, Bitlis, Van, Aşkale, Kars gibi merkezlerde demiryolu inşaatı, karlı bölgelerde yol ve tünel açma işlerinde çalıştırılmak gibi cezalar verileceği söylenmişti. Bunun üzerine İsmet Yelkencioğlu “Memleketimizin bu gibi paralara ihtiyacı var, harp içerisindeyiz, biz zaten Kandıra’da en fazla gelir vesaire vergileri veren aile olmamıza rağmen bize çok vergi tahakkuku çıkmış… Ziyanı yok, hep beraber çok çalışır, üzüntümüzü çalışmakla telafi ederiz” demişti.

Yelkencioğlu ailesinin Kandıra’ya çok katkıları olmuştur. 1929 yılında Kandıra’ya ilk otomobili (Chevrolet marka), 1943 yılında ilk kamyonu (White), 1943 yılında ilk jeep (Land Rover), ilk yakıt bayiliği (Petrol Ofisi), 1945 yılında Kandıra’nın bir bölümüne ücretsiz elektrik sağlayan ilk elektrik motorunu, 1944 yılında ilk sinemayı, Yelkencioğlu ailesi günümüzde de faaliyette olan Yelken Sineması kanalı ile Kandıra’ya getirmiştir. İsmet Yelkencioğlu, 21 Temmuz 1990 tarihinde İstanbul’da vefat etmiş ve Kandıra’daki aile kabristanına defnedilmiştir.

KAYNAKÇA

Milliyet, 22 Ağustos 1990; Teoman Yelkencioğlu-Niyazi Yelkencioğlu, Kurtuluş Savaşı Anıları ve Kurtuluş Savaşı’nda Kandıra, İstanbul, 2017; Teoman Yelkencioğlu, Hayat Kitabım, İstanbul, 2019.

Resul NARİN