Sanayici, Milletvekili

İsmail Hakkı Amasyalı, Salih Bey ve Safiye Hanım’ın oğulları olarak 1942 yılında Adapazarı’nda dünyaya gelmiştir. İlk ve ortaöğreniminin ardından Yüksek Tekniker Okulu’na kaydolmuş ve buradan mezun olmuştur. Eğitimini tamamlamasının ardından iş hayatına atılmış ve sanayicilikle uğraşmıştır. 1980 yılında Süleyman Demirel’in başkanlığındaki hükümetin devreye aldığı 24 Ocak kararları, Amasyalı’nın sanayicilik konusunda önünü açan bir gelişme olmuştur. Bu dönemde Demirören Holding’in kurucusu Erdoğan Demirören, bir İngiliz soba markasının örneklerinin Türkiye’de üretilmesi konusunda Amasyalı ile anlaşmıştır. Bir süre sonra Demirören Holding soba sektöründen çekildiğinde ise Erdoğan Demirören, kullandıkları kalıpları ve demirbaşları Amasyalı’ya hediye etmiş ve kendisinin sektörde önemli yerlere gelmesini sağlamıştır. Amasyalı Sobaları ile sanayicilik alanında ön plana çıkan İsmail Amasyalı, ilerleyen süreçte Amasyalı Teknik Pres Ltd. Şti., Isıntaş Ltd. Şti., En-Ev Ltd. Şti. gibi şirketleri vasıtası ile otomobil yedek parça ve beyaz eşya sektörlerinde de kendini göstermiştir. Ayrıca Potema adlı temizlik şirketinin de Türkiye temsilciliğini yapmış ve özellikle cami halılarının yıkama yapılmadan kuru temizlemesine yönelik bir yöntem geliştirmiştir.

Amasyalı, 1991 yılında TBMM 19. dönem milletvekili genel seçimlerine Doğru Yol Partisi’nden Kocaeli milletvekili adayı olarak katılmış ve 20 Ekim 1991 tarihli seçimde DYP’nin Kocaeli’den çıkardığı 5 milletvekilinden biri olmuştur. Meclisin 14 Kasım 1991 tarihli oturumunda yemin ederek görevine başlayan Amasyalı, 19. dönemin sona erdiği 4 Aralık 1995 tarihine kadar milletvekilliğini sürdürmüştür. Amasyalı, meclis bünyesinde TBMM Dilekçe Komisyonu, TBMM Hesaplarını İnceleme Komisyonu, İnsan Hakları İnceleme Komisyonu ve Türkiye-Avrupa Topluluğu Karma Parlamento Komisyonu üyelikleri yapmıştır. Mecliste Taşköprü adlı yeni bir ilçe kurulmasına ilişkin kanun teklifinde ilk imzacı olarak yer almıştır. Amasyalı, 24 Kasım 1993 tarihinde Türkiye-AT Karma Parlamento Komisyonu üyeliğinden ve 12 Aralık 1993 tarihinde de TBMM Hesaplarını İnceleme Komisyonu üyeliklerinden istifa etmiştir. Milletvekilliği döneminde kendisiyle ilgili karşılıksız çek vermek, resmi evrakta sahtecilik ve sahte senet düzenlemek gibi suçlamalar yapılmış ve 26 Mayıs 1992’de dokunulmazlığının kaldırılmasına yönelik bir başbakanlık tezkeresi hazırlanmış olsa da meclis komisyonunda buna mahal olmadığı belirtilmiştir. Amasyalı, milletvekilliği sona erdikten sonra da isnat edilen suçlardan herhangi bir ceza almamıştır.

Amasyalı, milletvekilliği görevi sona erdikten sonra siyasetten uzaklaşmamıştır. 1999 yılından itibaren sağ kesimde yeni arayışlara girilmesinde öncü isimlerden biri olmuştur. 1999 yılı yaz aylarında DYP’de Tansu Çiller’e muhalif kişilerce başlatılan bu arayışlarla ilgili ilk toplantı, Amasyalı’nın Darıca’daki villasında gerçekleşmiştir. “Sağda Birlik” toplantılarının ilki de yine Amasyalı’nın katılımıyla Maslak Princess Otel’de 7 Kasım’da yapılmıştır. Amasyalı bu toplantıda, Türkiye’nin 2000’li yıllarla ilgili planlarının olmadığını ve Türkiye’nin dinamiklerini harekete geçirebilecek kadrolardan yararlanılmadığını ileri sürmüştür. 20 Kasım’da DYP’nin 6. Olağan Büyük Kongresi’nde Tansu Çiller’in yeniden genel başkan seçilmesinin ardından, başlayan yeniden yapılanmanın ve yeni parti arayışının da öncülerinden olmuştur. Bununla birlikte, 3 Kasım 2002 erken seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi’nin seçimi 363 milletvekili çıkararak kazanması ve sağ partilerin baraj altında kalarak meclise girememeleri bu çalışmaları askıda bırakmıştır.

İsmail Hakkı Amasyalı, Süleyman Hilmi Tunahan’ın ismine binaen Süleymancılar olarak bilinen cemaatin önde gelen isimlerinden biri olarak tanınmış, ancak kendisi Süleymancı olmadığını ve muhafazakâr, laik ve demokrasiyi benimsemiş olduğunu belirtmiştir. Amasyalı, 22 Temmuz 2007’de düzenlenen erken genel seçim öncesinde, Deniz Baykal’ın teklifini, Süleyman Demirel’in de icazet vermesi üzerine kabul ederek Cumhuriyet Halk Partisi’nden milletvekili adayı olmuş ancak bir süre sonra somut ülke sorunlarını kucaklayacak bir siyasi oluşumun CHP bünyesinde gerçekleşmeyeceği düşüncesiyle bu kararından vazgeçmiş adaylık başvurusunu geri çekmiştir.

Amasyalı, 2014 yılında Kocaeli Valisi Ercan Topaca öncülüğünde başlatılan “Eğitime %100 Destek Kampanyası”‘nın bir parçası olmuştur. Amasyalı, Darıca Anadolu Sağlık Meslek Lisesi’nin onarımını üstlenmiş ve onarımı tamamlanan okul 2014-2015 yılında Füsun Erdemir Anadolu Sağlık Meslek Lisesi adıyla hizmete girmiştir. 2015 yılında bu kez Darıca Öğretmen Füsun Erdemir Mesleki Teknik Anadolu Lisesi’nde eşi Özgün Amasyalı tarafından Çok Amaçlı Salon ve Spor Kompleksi yapılmıştır. Son zamanlarda, bankalarla yaşadığı sorunlar nedeniyle, Amasyalı’ya ait 2 fabrika ve 7 şirkete el konulmuştur. Güvenliğinin tehlikede olduğunu ileri süren Amasyalı, bu süreçte Kazakistan’a gitmiştir ve hâlen orada yaşamaktadır. Yabancı dil olarak Almanca ve Sırpça bilen Amasyalı, evli ve üç çocuk babasıdır.

KAYNAKÇA

“Amasyalı, Adaylık Başvurusunu Çekti”, Yeni Asya, 4 Haziran 2007; “Camiler alkollü deterjanla temizlenebilir mi?”, Kocaeli Koz, 30 Aralık 2017; “Darıca Anadolu Sağlık Meslek Lisesi Onarılacak”, Kocaeli Ekspres, 28 Mayıs 2014; “Eski DYP’li Vekil Can Güvenliği Nedeniyle Türkiye’ye Gelemiyor”, Anka Haber, 26 Ocak 2021; “Eski Milletvekili Amasyalı’nın Okul İsyanı”, Darıca gazetesi, 22 Ekim 2019; “Genel Seçim 2002”, https://www.haberturk.com/secim2002, Son Erişim Tarihi: 15 Mart 2022; “‘Hem Ülkeyi, Hem Partiyi Felakete Götürür’”, Milliyet, 7 Ağustos 1999; “‘İcazet’li Olarak CHP’den Aday”, Milliyet, 14 Mayıs 2007; “İsmail Amasyalı’dan Eğitime Yüzde Yüz Destek”, Kocaeli gazetesi, 17 Mayıs 2015; “İsmail Hakkı Amasyalı”, https://www5.tbmm.gov.tr//develop/owa/milletvekillerimiz_sd. bilgi?p_donem=19&p_sicil=4643, Son Erişim Tarihi: 15 Mart 2022; “Karma Komisyon, 112 Milletvekilinden Sadece DEP üyesi 4’ü için Aleyhte Karar Verdi”, Cumhuriyet, 5 Ocak 1994; “Sağda Arayış Toplantısı”, Milliyet, 8 Kasım 1999; “Sağda Yeni Parti Arayışı”, Yeni Şafak, 24 Kasım 1999; “‘Süleymancı’ İsmail Amasyalı CHP’den Aday”, Haberler.com, 13 Mayıs 2007; “Vekilliği Bitti Hizmeti Bitmiyor”, Hesef gazetesi, 19 Mayıs 2015; “Yargıtay’ın 28 Nisan 2004 Tarihli ve 2004/242 Numaralı Kararı”, https://legalbank.net/belge/y-hgke-2004-9-238-k-2004-242-t-28-04-2004-taraf-sifati/621414, Son Erişim Tarihi: 15 Mart 2022; Munyar, Vahap, “Kafa ‘saksı’ diye verilmedi esas kutsal ‘akıl teri’”, Hürriyet, 11 Haziran 2018; TBMM Albümü-1920-2010, 3. Cilt (1983-2010), ed. Sema Yıldırım-Behçet Kemal Zeynel, TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 2010; TBMM Tutanak Dergisi, 19. Dönem, c: 44, 32. Birleşim, s. 179, 24 Kasım 1993; TBMM Tutanak Dergisi, Dönem, C: 44, 84. Birleşim, s. 217-218, 31 Mart 1994; TBMM Tutanak Dergisi, 19. Dönem, c: 47, 42. Birleşim, s. 387, 12 Aralık 1993; Türk Parlamento Tarihi, TBMM XIX. Dönem (1991-1995), C. I-III. haz. Burhanettin Duran, Türkiye Büyük Millet Meclisi Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, 2012.

Tufan TURAN