Tıp Doktoru, Senatör

17 Haziran 1919’da Kandıra’da doğdu. Babası Sait Bey, annesi Ayşe Hanım’dır. İlkokulu Kandıra Köy Yatılı Okulu’nda bitiren Köseoğlu, Orta öğrenimini Kabataş Erkek Lisesi ve Haydarpaşa Lisesi’nde tamamladı. Yükseköğrenim için 1937’de Fransa’ya (Paris’e) gitmesine rağmen İkinci Dünya Savaşının ortaya çıkardığı şartlar nedeniyle Türkiye’ye döndü. Tahsiline İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde devam eden Köseoğlu, 1945 yılında fakülteden mezun oldu. 1947 senesinde ise Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çocuk hastalıkları ve sağlığı kürsüsünde asistan olarak ihtisas yaptı. 1950 senesinde uzmanlığını tamamladıktan sonra Ankara Çocuk Hastanesi uzman yardımcılığı görevine getirildi. Ayrıca Ankara Sağlık Koleji’nde Öğretim Üyesi olarak da görev yaptı. 10 Mayıs 1951’de vatani görevini yerine getirmek üzere Yedek Subay Okulu’na giren Köseoğlu, 30 Nisan 1952’de Yedek Tabip Asteğmen rütbesi ile kıtaya verildi. Terhis olduktan sonra birçok farklı kurumda hekimlik yapan Köseoğlu, Gölcük Deniz Kuvvetleri Torpido fabrikasında ve SEKA Kâğıt Fabrikalarında kreş doktorluğu görevini yerine getirdi. Uzun bir süre Suudi Arabistan’ın Riyad Şehrinde bulundu. 1962- 1972 yılları arasında Kral Suud Hastanesi’nde, çocuk hastalıkları baş mütehassısı olarak çalıştı. Türkiye’ye döndükten sonra ise 1972-1975 seneleri arasında İstanbul Beyoğlu SSK Hastanesi’nde çocuk hastalıkları uzmanı ve başhekim yardımcısı olarak hizmet etti. Abdullah Köseoğlu’nun siyasette aktif olarak faaliyet göstermesi, ihtisasını yaptıktan sonraki döneme tekabül etmekteydi. Cumhuriyet Halk Partisi’ne (CHP) yakınlık duyan Köseoğlu 1951 yılında İzmit’te CHP saflarına katıldı. 1954 yılında ise CHP Merkez İlçe Başkanı oldu. Siyasi faaliyetlerini Mecliste’de sürdürme arzusunda olan Köseoğlu hem 1954, hem de 1957 seçimlerinde milletvekili adayı oldu ise de her iki teşebbüsünde de başarılı olamadı. 1961 ve 1966 senelerinde ise liste başı olarak senato seçimlerine katıldı ancak Abdullah Köseoğlu’nun bu girişimleri de beklediği sonucu vermedi. Bir yandan hekimlik faaliyetlerine devam eden, diğer yandan da CHP ile bağını koparmayan Köseoğlu’nun Kocaeli’ni parlamentoda temsil etme arzusu 1975 senesinde gerçek oldu. Abdullah Köseoğlu, CHP Kocaeli liste başı adayı olarak Cumhuriyet Senatosu üçte bir yenileme seçiminde 12 Ekim 1975 yılında 52.000 oy ile Senatör seçildi. 13 Ekim’de mazbatası onaylanan Köseoğlu, 1 Kasım 1975’te Senato’ya katılarak göreve başladı. Senato’da Milli Savunma ve Sosyal İşler Komisyonları üyesi olarak çalışmalarda bulundu. Abdullah Köseoğlu, Sosyal Güvenlik Bakanlığı 1976 yılı Bütçe Kanunu Tasarısı görüşülürken CHP Grubu adına söz aldı. Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi’nin 1977 yılı Bütçe Kanunu görüşmelerinde ve 1978 yılı Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçe görüşmelerinde de parti grubu adına konuşmalar yaptı. Bunun yanı sıra 1979- 1980 yıllarında Avrupa Konseyi Parlamento Asamblesi Türk Grubu Üyesi olarak Avrupa’nın çeşitli merkezlerinde düzenlenen toplantılara iştirak etti. 12 Eylül 1980 yılında Türk Silahlı Kuvvetlerinin yönetime el koymasından sonra senatörlük görevi son buldu. Kocaeli’nin son Senato üyesi olan Abdullah Köseoğlu 23 Nisan 1983’te İstanbul’da hayata veda etti ve Şişli Zincirlikuyu Mezarlığında toprağa verildi. 1942 yılında Nihat Erim’in kız kardeşi Mukadder Raif Erim ile evlenmiş olan Köseoğlu, Lale ve Sait adında iki çocuk babasıydı. Köseoğlu’nun kızı olan Dr. Lale Aytaman, Türkiye’nin ilk kadın valisi ve XX. Dönem ANAP Muğla milletvekilidir. Köseoğlu, Fransızca, İngilizce ve Arapça biliyordu ve Türkiye’de Malarya ve Tedavisi Usulleri adında bir eseri mevcuttu.

KAYNAKÇA

Cumhuriyet Senatosu Üyelerine Mahsus Hal Tercümesi Kağıdı, Sicil No. 397; Cumhuriyet Senatosu üyeliğine seçilecek olanlara verilecek tutanak (TBMM arşivi); Cumhuriyet, 19 Şubat 2009, s. 5; “Eminalp Malkoç, Kocaeli Üyelerinin Cumhuriyet Senatosundaki Çalışmaları”, Milli Mücadele’de Servetiye Cephesi ve Kocaeli Tarihi ve Kültürü Sempozyumu VI, Kocaeli, 2020, s. 1198-1199; Fahri Çoker, Türk Parlamento Tarihi Cumhuriyet Senatosu Üyelerinin Özgeçmişleri c. II (1966-1980), s. 467-468; Fatih Bozoğlu (Röportaj), “Kurtlar Sofrasında Bir Kadın: Lale Aytaman”, BG Bodrum Gündem Dergisi (bgdergi.com, erişim: 27.10.2021).

Sedef BULUT