Elektrik Mühendisi, Siyasetçi, Milletvekili
İbrahim Akdoğan, Mehmet Bey ve Emine Hanım’ın oğlu olarak 1940 yılında Sapanca’da (Sakarya) dünyaya gelmiştir. İlk ve orta öğrenimini Sapanca’da ve lise eğitimini İzmit’te tamamlamasının ardından 1960 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi Elektrik Mühendisliği Bölümü’nü kazanmış ve 1964 yılında buradan elektrik mühendisi unvanıyla mezun olmuştur. Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu Kırıkkale Mühimmat Fabrikası’nda çeşitli görevlerde bulunmuştur. Askerlik vazifesini yerine getirmesinin ardından bir süre serbest mühendis olarak çalışmıştır.
Akdoğan, siyasi hayata 14 Ekim 1973 tarihinde yapılan milletvekili genel seçimi ile giriş yapmıştır. Seçimlere Cumhuriyet Halk Partisi’nin Kocaeli’den ikinci sıra milletvekili adayı olarak katılmıştır. Seçimden CHP, Kocaeli’de kullanılan oyların %33’ünü alarak birinci parti çıkmış ve Akdoğan, CHP’den Millet Meclisi’nin IV. dönemine (TBMM XV. dönem) seçilen iki milletvekilinden biri olmuştur. Akdoğan, 24 Ekim 1973 tarihinde mecliste düzenlenen yemin töreninin ardından çalışmalarına başlamıştır. Meclisteki ilk döneminde Sanayi ve Teknoloji ve Ticaret Komisyonu’na üye olarak dahil olan Akdoğan, kaçak silah tüccarları, yabancı ülkelerdeki Türk elçiliklerine yapılan saldırılar ve hazineyi zarara uğratanlardan hesap sorulup sorulmayacağına ilişkin üç sözlü soru önergesi vermiştir. Akdoğan, gübre fiyatlarında indirim yapılması, ham petrol fiyat artışları, hazineyi zarara uğratanlardan hesap sorulup sorulmayacağı İpraş ve Aliağa rafinerilerinin tam kapasite ile çalışmama sebebi olmak üzere 4 adet de yazılı soru önergesi sunmuştur. Soru önergeleri dışında, 1976 yılı bütçesi, emlak vergisi kanunu, gübre dağılımındaki adaletsizlikler, Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nin yargılama usulleri, ortaokullarda okutulan ahlak kitabı ve seçimlerin yenilenmesi konularında 6 kez söz alarak meclis çalışmalarına katılmıştır. Akdoğan, 5 Haziran 1977 tarihine kadar yürüttüğü çalışmalarla mecliste aktif bir milletvekili olmuştur.
Akdoğan, Millet Meclisi’nin 13 Haziran 1977 tarihinde açılan ve 12 Eylül 1980 askerî darbesi ile çalışmasına son verilen V.dDönem (TBMM XVI. dönem) milletvekilleri arasında da bulunmaktadır. Akdoğan, 5 Haziran’da yapılan seçimlerde yine Cumhuriyet Halk Partisi’nden Kocaeli ikinci sıra milletvekili adayı olmuştur. CHP, 1977 seçimlerinde Kocaeli’de %43,79 oy oranı ile birinci parti çıkmış ve Akdoğan, Kocaeli’den seçilen 3 milletvekilinden biri olmuştur. Meclisin 13 Haziran tarihli toplantısında yemin ederek görevine başlayan Akdoğan’ın meclisteki ikinci dönemi daha sakin geçmiştir. Akdoğan, resmi ilan alamayan yayın organlarına indirimli gazete kâğıdı verilmesi konusunda bir yazılı soru önergesi vermiştir. Bunun yanı sıra 1973 yılı Kültür Bakanlığı bütçesi, devletin işleteceği madenler, kamuda yapılacak tasarruf tedbirleri, kamu güvenliği ve askerlik kanunu konularında 5 kez mecliste söz almıştır. Meclisteki bu dönemi sırasında 1 Kasım 1977 tarihinde, bir basın toplantısı düzenleyen Akdoğan, partisinin Kocaeli il teşkilatındaki bazı uygulamaları gerekçe göstererek CHP’den istifa ettiğini açıklamıştır. Ancak aynı gün devreye parti genel başkanı Bülent Ecevit girmiş ve ikilinin yaptığı görüşmenin ardından Akdoğan bu kararından vazgeçtiğini bildirmiştir. 12 Eylül 1980 darbesi ile meclisin işlevini yitirmesi üzerine meclisteki ikinci dönemi sonlanan Akdoğan, sonraki dönemlerde milletvekili adayı olmamıştır. Milletvekilliği yaptığı dönemde halkla iç içe olan ve onların sorunlarını çözmeye çalışan İbrahim Akdoğan, 19 Temmuz 1994 tarihinde Yalova’dan İzmit’e seyahat ederken Karamürsel’de geçirdiği trafik kazası sonucunda hayatını kaybetmiştir. İngilizce bilen Akdoğan’ın bir çocuğu vardır.
KAYNAKÇA
“CHP’li Akdoğan Ecevit’le Görüştü ve İstifasını Geri Aldı”, Cumhuriyet, 2 Kasım 1977; “CHP’li Akdoğan Vefat Etti”, Cumhuriyet, 20 Temmuz 1994; “İbrahim Akdoğan”, https://www5.tbmm.gov.tr/develop/owa/td_v2.tutanak_sonucv_meclis=&v_donem=&v_yasama_yili=0&v_cilt=&v_birlesim=&v_sayfa=&v_anabaslik=&v_altbaslik=&v_mv=ibrahim%20akdo%20an&v_sb=&v_ozet=&v_bastarih=&v_bittarih=&v_kayit_sayisi=20&v_kullanici_id=17796705&v_ gelecek_sayfa=1, Son Erişim Tarihi: 14 Mart 2022; “Yüksek Seçim Kurulu Kararı”, T.C. Resmî Gazete, 17 Eylül 1973; Millet Meclisi Tutanak Dergisi, IV. Dönem, c. I., 1. Birleşim, 24 Ekim 1973; TBMM Albümü-1920-2010, 2. Cilt (1950-1980), Ed. Sema Yıldırım-Behçet Kemal Zeynel, TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 2010; Türk Parlamento Tarihi, TBMM XV. Dönem (1973-1977), c. I-III. haz. H. Emre Bağçe, Türkiye Büyük Millet Meclisi Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, 2012; Türk Parlamento Tarihi, TBMM XVI. Dönem (1977-1980), c. I-III. haz. Esat Arslan, Türkiye Büyük Millet Meclisi Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, 2012.
Tufan TURAN