İzmit’te Tarihi Bir Pastane

Makedonya’nın Kalkandelen kazasında yaşayan Himmet Kalkandelen 1937 yılında Türkiye’ye göç etmiştir. İlk olarak Manisa’nın Akhisar ilçesine yerleşen aile burada meslekleri olan tatlıcılığı icra etseler de muvaffak olamayarak dükkânlarını kapatmak durumunda kalmışlardır. Devam eden süreçte Himmet Kalkandelen İzmit’i çok beğendiği için Çukurbağ Mahallesi’nde yer alan Hüseyin Paşa Camii’nin karşısındaki daha önce tekke olan tarihi bir binaya yerleşmiştir. İzmit’te tel kadayıf tatlısının bulunmaması nedeni ile evinin bir odasını kadayıf imalathanesine çevirerek tatlı üretmeye başlamıştır. Tatlının İzmitliler tarafından ilgi görmesinin ardından mekân keşfine çıkan Kalkandelen, araştırmalarının neticesinde İzmit’teki ilk dükkânını 1942 yılında Çarşıbaşı, Kemaliye Caddesi’nde açmıştır. Önceleri tatlı satışı yapan bu küçük dükkân daha sonraları yemek hizmetine de başlamıştır. Bunun nedeni ise İkinci Dünya Savaşı’nın yarattığı ekonomik buhran nedeni ile un, şeker, yağ gibi ürünlerin bulunmasının zorlaşmasından dolayı tatlı yapılacak imkânların kısıtlanması olmuştur. Himmet Bey bu yaşanan olumsuz durumdan etkilenmemek adına dükkânda yemek satışı da yapmaya başlamış ancak mekân fiziksel olarak yetersiz kalmıştır. Müşterilerinden bu durumu hoş görmesini rica eden Himmet Usta, dükkânına “Hoşgör” ismini vermiştir. Himmet Kalkandelen oğlu olan İsmail Kalkandelen’i usta-çırak anlayışı ile yetiştirmiş, 1958 yılında vefatının ardından dükkânın işletmesine İsmail Bey devam etmiştir.

İsmail Bey Kemaliye Caddesi’nde bulunan dükkânda 3 yıl daha devam etmiş, 1963 yılına gelindiğinde Kapanönü’nde yeni bir şube açmıştır. Aynı yıl yeni bir imalathane açan İsmail Kalkandelen, menüsüne börek, dondurma, meşrubat, sütlü tatlı gibi yeni çeşitler eklemiştir. Babasından öğrendiği tatlıcılık mesleğinin yanı sıra pastacılığı da öğrenerek 1972 yılında İnönü Caddesi’nde yer alan “Hoşgör Pastanesi”ni faaliyete geçirmiştir. Tatlıcı olarak tanınan “Hoşgör Tatlıcısı” artık “Hoşgör Pastanesi” olarak şehrin bir markası haline gelmiştir. Bu pastane için İstanbul’dan önemli ustalar getirmiştir. Markalaşmaya giden süreçte İsmail Bey’in işletme ve reklam politikalarının büyük katkısı olmuştur. Dönem için yeni sayılabilecek bir pazarlama politikası olarak küçük tepsilerde hazırladığı tatlıları İzmitlilere küfeler ile yollayarak kendi reklam kampanyasını yapmış ve sonucunda önemli geri dönüşler almıştır. Hoşgör Pastanesi’nin ivme ile büyümesinde bu ve bunun gibi girişimler etkili olmuştur. İsmail Kalkandelen tarafından bir İzmit markası haline getirilen Hoşgör Pastanesi 2006 tarihinde el değiştirmiştir ve bugün hâlâ faaliyetlerine devam etmektedir.

KAYNAKÇA

Hüseyin Erol, F. Yavuz Ulugün, İzmit Esnaf ve Ticaret Tarihi, İzmit Rotary Kulübü Kültür Yayınları, İzmit 2013, s. 113; İsmail Kalkandelen ile İzmit’te Yapılan 03.06.2021 Tarihli Röportaj

Ali İhsan ENGÜR