Nalbur, İş İnsanı

Hilmi Ege, 1909 yılında İzmit’te doğmuştur. Babası Hacı Mehmet Bey annesi ise Rahile Hanımdır. Hilmi Ege’nin babası da bir nalbur olup dükkânı Fevziye Camii karşısındaki Demiryolu Caddesi’nde bulunmaktaydı. Hatice Feriser ve Ali isminde iki kardeşi bulunan Hilmi Ege ilkokulu Yeni Turan İlkokulu’nda okumuş ardından Fransız okuluna gitmiş ancak savaş nedeniyle buradaki eğitimi yarım kalmıştır. Bu okuldaki sınıf arkadaşları arasında daha sonra Türk sinemasının da önemli isimleri arasında yer alacak olan Hulusi Kentmen de bulunmaktaydı. Savaş nedeniyle eğitimi yarım kalan Hilmi Ege babasına ait Nalbur dükkânında çalışmaya başlamıştır. Bu dükkânda küçük el aletleri, boya, zücaciye, tel, çivi ve o dönemde kullanılan her türlü metal malzeme bulunmaktaydı.

1930 yılında İznik Müftüsünün kızı Hayriye Hanım’la evlenen Ege’nin bu evlilikten Makbule, Mesrure ve Cahit isminde üç çocuğu olmuştur. O yıllarda bu nalbur dükkânı dışında Kapanönü’nde Nalbur Kamil’in, İstiklal Caddesi’nde de Hilmi Ege’nin amcasının oğlu olan Ali Ege’nin nalbur dükkânları bulunmaktaydı. Hilmi Ege’nin dükkân komşuları arasında ise Zücaciyeci Nihat Öz, Kırtasiyeci Sadettin Yalım, Kırtasiyeci Edip Kaya Morsallıoğlu, Ayakkabıcı Tüysüzler, Köfteci Behçet Karan bulunmaktaydı. Sosyal yönü kuvvetli bir kişi olan ve aynı zamanda Kızılay İzmit Şube Başkanlığı görevini yürüten Hilmi Ege’nin Nalbur dükkânı aynı zamanda İzmit esnafının da toplanma yerleri halindeydi. 1940 yılında başladığı Kızılay İzmit Şube Başkanlığı görevini otuz yıl gibi uzun bir süre yaptıktan sonra, 1970 yılında dönerci Adem Gül’e devretmiştir. Görevde kaldığı sürece Kızılay’a hizmete önemli önemli hizmetlerde bulunmuş olan Hilmi Ege, İstiklal Caddesi’ndeki Kızılay İşhanı arkasındaki boş arsaya dükkânlar yaptırmış ve buraları kiraya vererek Kızılay’a gelir temin etmiştir.

1950 yılında Cumhuriyet Halk Partisi’nin il Başkanlığı görevini de üstlenen Hilmi Ege’nin dükkân ziyaretçileri arasında dönemin aktif politikacılarından Turan Güneş, Nihat Erim, Nazmi Oğuz, Hasan Korucuoğlu ve Şahabettin Bilgisu gibi isimler de bulunmaktaydı. 1979 yılında dostu Prof. Dr. Sabahattin Kerimoğlu’nun Balaban’daki evinde kalp krizi geçiren Hilmi Ege, Fethiye Caddesi’ndeki özel bir hastaneye kaldırılmış ancak burada yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak 70 yaşında hayatını kaybetmiştir. Babasının ölümü ardından oğlu Cahit Ege tarafından faaliyetine devam eden ve Hilmi Ege’nin babasından kalan bu nalbur dükkânı 1986 yılında ticaret hayatından çekilmiştir.

Cahit Ege, babası Hilmi Ege’nin kendisinin eğitimi için çok çaba harcadığını ve onu İstanbul’da Fransızca eğitim veren Saint Joseph Lisesi’ne gönderdiğini belirtmektedir. Buradaki eğitiminin okuldaki Türkçe öğretmeni ile düştüğü anlaşmazlık yüzünden yarıda kaldığını ve eğitimine Şişli Koleji’nde devam etmek zorunda kaldığını söylerken babasının kişiliği ve insanlarla ilişkisini şu sözlerle özetlemektedir: Babam işine çok sadık bir insandı. Dükkânını sabah çok erken açardı. Civar köylerden çok müşterimiz gelirdi. Müşteriler babamı çok sever, ona güvenirlerdi. Alışverişe gelen müşterilerimiz, her konuda babama akıl danışırlardı. Dükkânda veresiye satış da yapılırdı. Babam sözle mal verirdi. Senet yoktu. Ama itimat vardı. Herkes borcunu öderdi. “Müşteri her zaman haklıdır” derdi. Babamın İstanbul tüccarları ile çok iyi ilişkileri vardı. Onu sever ve güvenirlerdi. Ailesine ve dostlarına çok düşkün birisiydi...

KAYNAKÇA

F. Yavuz Ulugün, İzmit Esnaf ve Ticaret Tarihi, İzmit Rotary Kulübü Kültür Yayınları, 2013, Ayten Gül, Dönerci Adem Baba, KYÖD Dergisi, İzmit 2002, s. 106–107; Müzeyyen Ünal, “İkinci Dünya Savaşı Sırasında İzmit’te Ticaret Hayatı”, Uluslararası Karamürselalp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, ed. Haluk Selvi, Bilal Çelik, Kocaeli 2016, s 1001,1069.

Turgut KARAÇOBAN