Esnaf, Hikmet Kolonyaları
Hikmet Kırlı, 1919 yılında Adana’nın Dörtyol ilçesinde doğdu. Babası Yunus Bey, annesi Hasbiye Hanım’dır. Rumeli, Debre göçmeni olan Yunus Bey, din görevlisi olarak Adana ve Ankara’da görev aldı. Altı yaşında annesini kaybeden Hikmet Kırlı’nın, Arif, Şaziye, Cemal ve Meliha adlarında dört kardeşi vardı. Çocukluğu Ankara’da geçen Kırlı, 1939’da İstanbul Anadolu Kavağı’nda askerliğini yaptı. Bu dönemde babasını kaybetti. Askerliğini bitirdiği 1942 yılından sonra, daha önce (1933) İzmit’e yerleşen abisi Arif Kırlı’nın yanına geldi. Kırlı, bisiklet tamirciliği yapan abisinin desteği ile balıkçılık yapmaya başladı. Sermayesi ile seyyar bir araba satın alarak çorap, mendil gibi ürünler satarak geçimini kazandı. 1947 yılında İstiklal Caddesi’nde bir binanın altında satış yapmaya başlayan Kırlı, aynı binanın üst katında kaldı. 1948 yılında İzmit Ticaret Odası’na üye oldu ve odanın yaşayan en eski üyesi olarak plaket aldı. Kırlı aynı zamanda Batı Trakya Türkleri Derneği üyesiydi.
1952 yılında, Yahudi bir tüccardan aldığı kokulara rağbet edilince, sadece esans ve limon kolonyaları satmaya başladı. Kırlı, aynı yıl içinde Kandıralı Firdevs Hanım ile evlendi. Bu evliliğinden; Letafet, Melike ve Emine (Olguntürk) adlarında üç kızı dünyaya geldi. Kolonya yapımını öğrenen Kırlı, birçok esansı kullanarak değişik kokular yaptı. Böylece esans ustası oldu. 1960 yılında bitişiğindeki dükkânı kiraladı ve iki dükkânı birleştirerek tabelasına “Kolonyacı Hikmet” yazdırdı. İşini genişleterek, imalata başlayan Kırlı, kendi kurduğu hortum sistemi ile üst katta imal ettiği limon ve kokulu kolonyaları alt katta şişeleyerek müşterisine satmaya başladı. Yedi çeşit esansı karıştırarak elde ettiği “Gizli Çiçek” adlı kokulu kolonya çok satış yaptı. Fransa’ya yaptığı seyahat sırasında imalatçılardan esans alıp getirdi. Kırlı, mesleğini kızlarına da öğretti. 1980’li yıllarda kızları dükkânda çalışmaya başlayınca, Rusya, Almanya, Hollanda, İngiltere, İtalya ve daha birçok ülkelere seyahat etti. Hikmet Kırlı, altmış yıllık bir esnaflıktan sonra 2010 yılında, 92 yaşında vefat etti. Kolonyacı dükkânını, kızları Emine Olguntürk ve Letafet Sertçetin devraldı. Emine Olguntürk, babasının mesleğini devam ettirdi. 2020 yılından itibaren Alemdar Caddesi’nde yeni açtığı dükkânda hizmet vermektedir.
KAYNAKÇA
Hüseyin Erol, İzmit Esnaf ve Ticaret Tarihi, ed. F. Yavuz Ulugün, İzmit Rotary Kulübü Kültür Yayınları, İzmit, 2013, s. 75-76; https://lafemmenicomedia.com/hikmet-amcanin-kokulari-yeni-yerinde/; https://www.kocaeliparaf.com/73-yillik-hikmet-kolonyalarina-gorkemli-acilis.html; https://www.kocaeligazetesi.com.tr/ video/1901155/iki-kiz-kardes-baba-mirasi-tarihi-kolonyacida-tarihi-kokulari-yasatiyorlar.
Ayşegül YILMAZ