Modacı, Stilist

Aslen Selanik İskeçeli olan Hayri Akduman İzmit Akmeşe’de doğdu. Annesi Saliha Hanım, babası Sadık Akduman’dır. Çocukluğunu, İzmit’te yaşayan ve ünlü kadın terzilerinden biri olan halasının yanında geçirdi. Halasından terzilik ile ilgili tüm incelikleri öğrendi. Ortaokul ve liseyi İzmit’te okuduktan sonra askere gitti. Denizli’de askerlik görevini yerine getirirken özel bir emirle Cumhurbaşkanlığı köşküne sevkine karar verildi. Muhafız alayının terzihanesinde terzilik yaptı. Kadın dikimi konusundaki tecrübesi sayesinde birçok üst rütbeli subay eşi için elbise dikti.

Vatani görevini tamamladıktan sonra İstanbul’a yerleşti. İstanbul’un ünlü terzilerinden Madam Gisella’nın yanında çalışmaya başladı. Akduman, Alman asıllı olan Madam Gisella’den disiplin ve terbiye adına çok şey öğrendiğini belirtir. İlk atölyesini İstanbul Harbiye’de açtı. Aynı dönemde yarım gün Madam Gisella’nın yanında çalışmaya devam etti. Avrupa modasını yakından takip eden Akduman, Paris’te üç ay kalarak farklı atölyeleri ziyaret etti. 1980’lerde modada markalaşma hareketi içinde önemli moda tasarımcıları olan Yıldırım Mayruk, Vural Gökçaylı, Rıfat Özbek, Cemil İpekçi, Canan Yaka ve Zühal Yorgancıoğlu gibi isimler ile birlikte yer aldı.

Hayri Akduman’a göre; modanın en güzel yılları 1940-1975 yılları arasıdır. Bu yılların ardından yaşanan hazır giyim sektörünün yükselişinin Haute Couture (ısmarlama giyim) tarzını öldürdüğünü, terzilik mesleğine kan kaybettirdiğini belirtir. Ona göre sadelik içerisinde şıklık yaratmak her zaman önemlidir. Bir kadın gideceği bir davete veya ortama uygun giyinmeli ve abartıdan kaçınmalıdır. Sade bir etek ve bluz ile de çok şık olabilecek olan bir kadın isterse dekolte bir bluzu da tercih edebilir.

Akduman, tasarlanan bir elbise mankene kumaş ile uygulanırken (tualistik) ustaca davranılması gerektiğini belirtir. Bir sanatkâr, tafta, emprime, krep gibi kumaş türlerine hangi modellerin uygulanabileceği ayrıntısına hakim olmalı, kumaş türlerini ve detaylarını iyi tanımalıdır. Esinlenmenin yaratıcılık sürecinde değerli bir ivme olabileceğini belirten Hayri Akduman’ı etkileyen modacılar; Yves Saint Laurent, Cristóbal Balenciaga, Pierre Cardin, Christian Dior, Valentino Garavani ve Coco Chanel’dir.

KAYNAKÇA

Cemile Doğan, 1950 – 1990 Arası Türkiye’de Kadın Kimliği ve Moda, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2016, s. 58-59; Nur Onur, Moda Bulaşıcıdır, İstanbul: Epsilon Yay., 2004, s. 112; 1980-1990 Arası Moda, https://slidetodoc.com/1980-1990-arasi-moda-80lerde-trkyede-sosyal-ve/

Çiğdem KÜLÇÜR