HASAN FEHMİ ATAKAN

Madde no:604

Orgeneral, Siyasetçi

1889 yılında Maşukiye’de doğan Hasan Fehmi Atakan’ın ailesi, 1856 Paris Anlaşması’nın ardından Rusların baskıları sonucu Kafkasya’dan Anadolu’ya göç etmek zorunda kaldı. Atakan ailesi, bugünkü Maşukiye köyünün yer aldığı bölgeye ilk yerleşenlerdendir. Babası Pişmav Bey ve Annesi Habibe Hanım’dır. Harp Okulu ve Harp Akademisi’ni bitirdikten sonra sırasıyla şu görevleri almıştır: 13. Tümen Nişancı Taburu, 29. Tümen 87. Alay, Genelkurmay Harekât Kurulu Topografya Kısmı, Eskişehir Seferi Sevk Komisyonu, Afgan Sefer Kuvveti Subayı, Tahran Askerî Ataşeliği Refakat Subayı, 13. Kolordu Komutanlığı Subayı, 6. Kolordu Komutanlığı Emir Subayı, 6. Ordu Komutan Yaveri, Harp Okulu Alay Komutan Yaveri, Batı Cephesi 1. Şube, 1. Ordu 1. Şube Mülhakı, Mürettep 3. Levazım Tümeni Kurmay Başkanı, 7. Tümen Kurmay Başkanı, 7. Kolordu 1. Şube Müdürü, 1. Tümen 5. Alay Tabur Komutanı, 1. Ordu Müfettişliği Kurmay Subayı, 1. Tümen 5. Alay Komutan Yardımcısı, 4. Kolordu Kurmay Komutanlığı Kurmay Başkanı, 3. Tümen 11. Piyade Alayı Komutanı, 8. Tümen Piyade Tugayı, 9. Kolordu Trabzon Bölge, 48. Tümen ve Kars Müstahkem Mevki Komutanı, 2. Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı, 5. Kolordu ve 3. Ordu Komutanı, Millî Savunma Bakanlığı İstanbul Tetkik Kurulu Üyesi.

Hasan Atakan İstiklal Savaşı’nın önemli kahramanlarından biridir. 9. Kolordu 3. Tümen 2. Alay Komutanı iken Albaylık rütbesi 30 Ağustos 1933 tarihine düzeltilmesi ile onaylanmıştı. 20 Nisan 1945 tarihinde 2. Ordu Müfettişliği Kurmay Başkanı olan Tümgeneral Hasan Fehmi Atakan, 5. Kolordu Komutan vekâletine tayin edilmişti. 4273 sayılı Türkiye Cumhuriyeti subaylar heyetine mahsus terfi kanununun 10. maddesi gereğince 30 Ağustos 1950 tarihinde Orgeneralliğe yükseltilmiştir. 22 Ocak 1964-05 Haziran 1966 tarihleri arasında Cumhuriyet Senatosu’na Cumhurbaşkanı tarafından üye olarak seçilmiştir. Takdirname ve İstiklal Madalyası sahibidir.

Akyazı’ya bağlı Kuzuluk köyünden olan Emel Behice Hanım ile evlenmiş bu evlilikten iki çocuğu dünyaya gelmiştir. Nihat Atakan ve 2 Haziran 1968 tarihinde yapılan yerel seçimlerde İzmit belediye başkanı seçilen Leyla Atakan’ın babasıdır.

Milli Savunma Bakanlığı’nın İstanbul’daki Tetkik Kurulunda görevliyken 12 Aralık 1951 tarihinde emekli olmuştur. Emekliye ayrıldığında, ailesiyle birlikte Maşukiye köyüne dönmüş, İstanbul-Ankara karayolu üzerinde petrol istasyonu ve lokanta açmıştı. 12 Ağustos 1979 tarihinde vefat etmiştir.

KAYNAKÇA

TBMM Albümü 1920-2010, Cilt: 4, Ankara, 2010; Selma Göktük Çetinkaya, “Halkın Seçtiği İlk Kadın İl Belediye Başkanı: Leyla Atakan”, Uluslararası Milli Mücadele’de Servetiye Cephesi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu-VI, Cilt: 3, Kocaeli, 2020, s. 1218; Hikmet Özdemir, Leyla Atakan 1925-1971, Ankara, 2002; Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA.), 30.11.1.0/125.40.20; 30.18.1.2/127.88.12; 30.11.1.0/174.9.19; 30.11.1.0/177.24.4; 30.11.1.0/226.33.15.

Resul NARİN