İzmitli Denizci, Tümamiral
1942 yılında İzmit merkezde doğan Haluk Sayın, ilk ve orta öğrenimini İzmit’te tamamlamıştır. İlköğretimi müteakip Deniz Lisesi’nde eğitimini sürdürmüş; 1960 yılında girdiği Deniz Harp Okulu’ndan 30 Ağustos 1964 tarihinde Deniz Teğmeni rütbesiyle mezun olup donanma saflarına katılmıştır.
Deniz Sınıf Okulu’ndaki Eğitimi müteakip Deniz Kuvvetleri’nin çeşitli tip gemilerinde branş subaylığı görevlerinde bulunmuştur. 1967 yılında Üsteğmen rütbesine terfi etmiştir. Haluk Sayın, Türkiye’nin NATO ittifakına girişinden bir süre sonra Deniz Kuvvetleri’nde kurulması düşünülen Deniz Havacılığı konusunda 1969 yılında açılan sınava girerek havacılık eğitimi alacak 9 kişilik subay grubu arasında yer almış, gruptan 6 kişi pilotaj eğitiminde başarılı olmuştur. Bunlara ilaveten 10 astsubay da uçuş teknisyenliği kursuna katılmıştır. Üsteğmen Haluk Sayın, havacılık eğitim için Kara Havacılık Okulunda 1969 yılında açılan uçuş kurslarına katılarak Mart 1970’da pilotaj eğitimini başarıyla tamamlamış ve deniz uçağı pilotu olarak donanmada göreve başlamıştır.
Deniz Pilot Üsteğmen Haluk Sayın’ın da dahil olduğu pilotlar, Türkiye’de modern anlamda deniz havacılık teşkilatının ilk nüvesini oluşturmuştur. 18 Ekim 1971’de Ankara Etimesgut’a 301. Deniz Hava Filo Komutanlığı kurulmuş, Hollanda’dan 4 adet S-2A deniz uçağı alınmış, Haluk Sayın da bunlarla uçuş tecrübesi kazanmıştır. 15 Ağustos 1972’de Ankara Güvercinlik’teki 351. Deniz Helikopter Skadron Komutanlığı’nın kuruluşunda da görev alan Üsteğmen Sayın, 1972 yılında Deniz Harp Akademisi’nde eğitime başlamış, 30 Ağustos 1973 tarihinde Deniz Pilot Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle akademiden mezun olmuştur. 1973 yılında yapılan düzenlemeyle Deniz Havacılığının Hava Kuvvetlerinden ayrı bir şekilde teşkilatlanması karara bağlanmış ve İzmit’teki Cengiz Topel Havalimanı deniz havacılarına tahsis edilmiştir. Bu düzenlemeyi müteakip Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Harekat Başkanlığına bağlı Deniz Helikopter Birlik Komutanlığı teşkil edilerek karargahı ve personeliyle birlikte İzmit’teki Cengiz Topel Havalimanı’na taşınmış, 19 Mayıs 1973’ten itibaren günümüze kadar faaliyetlerini burada yürütmeye başlamıştır. Deniz Harp Akademisi’nden başarıyla mezun olan Kurmay Yüzbaşı Sayın, 1974-1975 yıllarında Donatan Gemisi Harekât Subaylığı, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Karargahında Destek Harekat Merkezinde Deniz Harekat Subaylığı görevlerinde bulunmuştur.
Kurmay Yüzbaşı Haluk Sayın, 1975 yılında İzmit Cengiz Topel Havalimanı’nda konuşlanmış bulunan Deniz Helikopter Filosu Harekât Kısım Amirliğine atanmıştır. Deniz Helikopter Birlik Komutanlığı 4 Ağustos 1976’da Deniz Hava Üs Komutanlığı adını almıştır. Yüzbaşı Sayın daha sonra bu birimde Deniz Hava Üssünde havacılıkla ilgili çeşitli önemli görevlerde bulunmuştur. Cengiz Topel Havalimanı’ndaki Deniz Hava Üs Komutanlığı görevi esnasında sabit kanat ve helikopter uçuşlarını sürdüren Sayın, 30 Ağustos 1978’de Binbaşı rütbesine terfi etmiştir. Bu arada Silahlı Kuvvetler Akademisi’ni bitiren Haluk Sayın, 30 Ağustos 1980’de Yarbay olmuştur. 1980-1983 tarihlerinde İtalya-Napoli’de Güney Avrupa Müttefik Deniz Kuvveti Karargahında hava harekât subayı olarak görevlendirilmiş, 30 Ağustos 1983 tarihinde Albay rütbesine terfi etmiştir. Bu arada 28 Ekim 1981’de İzmit Cengiz Topel Havaalanı NATO Deniz Hava Üssü olarak kabul edilmiştir.
Kurmay Albay Haluk Sayın, 9 Eylül 1983 tarihinde Deniz Hava Üs Komutanlığına atanmıştır, daha sonra bu görevi Tuğamiral ve Tümamiral rütbelerinde olacak şekilde 15 yıl aralıksız olarak sürdürmüş; 30 Ağustos 1998 tarihinde kadrosuzluktan emekliye ayrılmıştır.
İyi derecede İngilizce bilen Haluk Sayın, evli ve iki çocuk babası olup İstanbul’da hayatını sürdürmekte, denizcilik ve deniz havacılığı konularında çalışmalarını devam ettirip, konferanslar vermektedir.
KAYNAKÇA
Türk Denizcilik Tarihi, C. II, ed. Zeki Arıkan-Lütfi Sancar, Deniz Basımevi, İstanbul 2009, s. 195-297; F. Yavuz Ulugün, Kocaeli ve Çevresi Denizcilik Tarihi, İzmit Rotary Kulübü Yay., İzmit 2009, s. 72-95; Savunma ve Havacılık Dergisi, Cilt 14, Sayı 80.
Zekeriya TÜRKMEN