Müderris

Osmanlı’nın son devir alimlerinden olan ve KAYNAKLARda hakkında az bilgi bulunan Hafız Haşim Efendi’nin tam İsmi Mehmed Haşim olup daha çok Hafız Haşim Efendi olarak bilinmektedir 1 Cemazeyilevvel 1281 /22 Eylül 1864 tarihinde İzmit’in Kandıra kazasına bağlı o dönem nahiye olan Kaymas’ın Muharremler köyünde doğmuştur. Babası Hafız Recep Efendi herhangi bir memuriyet görevi olmamasına rağmen kendi gayretiyle imamet ve hatiplik yapmıştır. Aile soy itibariyle meşhur bir soya dayanmamaktadır. 

İlk eğitim ve öğretimini Kaymas nahiyesi Muharremler köyünde babasından almıştır. Başlangıç seviyesinde Arapça grameri ve matematik gibi dersleri aldıktan sonra h.1295/m. 1878 senesinde ilim tahsili için İstanbul’a gitmiş, Fatih semtinde Otlukçu yokuşunda bulunan Cedid Abdurrahman Medresesi’nde dini ilimlere dair Arapça derslerini tamamlamıştır.

H.1312/M.1895 senesinde icazetnamesini alarak yaklaşık yedi sene eğitim gördüğü medresede hadis ve Buhâri-i Şerîf dersleri vermiştir. 1902 senesinde aylık yüz elli kuruş maaşla Kandıra köylerinden Sarıca Ali Camii’nde vaiz olarak çalışmaya başlamıştır. Son olarak 1909 senesinde Kandıra’da bulunan Hoca Dursun Medresesi’ne aylık iki yüz kuruş maaşla müderris olarak atanmıştır. Ulema Sicil Dosyasının 1915 yılında tutulan kaydına göre de, bu medresede görevine devam ettiği anlaşılmaktadır.

Kayıtlardan anlaşıldığı kadarıyla herhangi bir eser kaleme almamış olan Hafız Haşim Efendi, babası gibi vaizlik ve müderrisliğin dışında başka bir memuriyet görevi üstlenmemiştir. Çalkantılı bir dönemin alimi olmasına rağmen herhangi bir adli olayla karşılaşmamıştır.

KAYNAKÇA

Meşihat Arşivi Ulema Sicil Dosyası, http://isamveri.org/?url=salname erşim: 08/09/2021; Sadık Albayrak, Son Devir Osmanlı Uleması: (İlmiye Ricalinin Teracim-i Ahvali), İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri Daire Başkanlığı, 1996. 1/305; Mehmet İpşirli, “Müderris”, TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org. tr/muderris#2-osmanlilarda (10.09.2021); Recep Dikici, “Osmanlı Döneminde Kocaelili (İzmitli) Âlim ve Edipler”, Uluslararası Gazi Akçakoca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu Bildirileri, ed. Haluk Selvi, M. Bilal Çelik, Kocaeli: Pelikan Basım, 2015, 3/1451.

Nevzat ERKAN