Kocaeli Ansiklopedisi

AHMET NECMETTİN AKTEN

Madde no:55

Kaptan, Akademisyen

Türkiye’nin Profesör ünvanlı ilk kaptanı, İstiklal Caddesi’nde yıllarca esnaflık yapmış İzmitli Kurukahveci Eşref Bey’in oğlu ve yine Gebeş (Kebenç) Ailesi’nin torunu, Rıdvan Umurdağ’ın kızı Türkan Hanım’ın eşi, 1942 İzmit doğumlu, Necmettin Akten idi. Öncelikle bir İzmit ve Kocaelispor aşığı idi. İlk ve orta öğrenimini İzmit’te tamamladıktan sonra 1965 yılında Yüksek Denizcilik Okulu Güverte Bölümü’nü bitirdi, University of Wales, Cardiff (1966-69), Det Norske Shipping Academy, Oslo (1973-74), İstanbul Üniversitesi (1993)’nde yüksek lisans yaptıktan sonra 2001 yılında doçent, 2006 yılında da profesör unvanlarını aldı.

Asi, cesur ve çok verimkâr bir yapısı vardı. Mezun olduğu Yüksek Denizcilik Okulu’nda (bugün İTÜ Denizcilik Fakültesi) navigasyon (seyir bilimi) ve İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü’nde Deniz İşletmeciliği dersleri verdi. Denizcinin Kılavuzu adlı ders kitabının iki yazarından biriydi. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü’nde Deniz İşletmeciliği Anabilim Dalı Başkanı olarak görevde bulunduğu sırada Kocaeli Üniversitesi, İTÜ Denizcilik Fakültesi, İÜ İşletme İktisadı Enstitüsü, Beykoz Lojistik Meslek Yüksek Okulu ve Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde de dersler verdi.

Beş yıllık Kalkınma Planları’nda üyelik, raportörlük, başkan vekilliği ve başkanlık yaptı. IMO ve UNCTAD gibi devletler düzeyindeki birçok denizcilik örgütü toplantılarında Türkiye delegesi ve delegasyon sözcüsü olarak yer aldı. Dünya Bankası ile yürütülen Türkiye Limanlarının Modernizasyonu projesinde Türkiye eşbaşkanı olarak görev yaptı. 1972’de İngiltere Kraliyet Navigasyon Enstitüsü üyeliğine seçildi. Türk Uzakyol Gemi Kaptanları Derneği’nde başkanlık yaptı. İstanbul Deniz Otobüsleri projesinde gemilerin ve kapasitelerinin seçimi ve İDO’nun kurulması dâhil, Albatros A.Ş. Genel Müdürü sıfatıyla etkin görev aldı. İstanbul Ticaret Odası danışmanı ve Deniz Ticaret Odası ilk Genel Sekreteri idi. Dünya gazetesi ve çok sayıda denizcilik dergisinde yazılar yazdı.

Ukrayna Ulaştırma Bakanlığı’nın isteği üzerine Ukrayna bayraklı bir transatlantikte, seyir esnasında İngilizce olarak Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Letonya limanlarının 32 liman işletme yöneticisine liman işletmeciliği semineri verdi.

Yargı nezdinde bilirkişilik, ticari ihtilaflarda hakemlik ve dispeçörlük yapıyordu. Yüksek Denizcilik Okulu ve ders verdiği diğer okul mezunlarından kendisine sevgi ve saygıyla bakmayan yoktu. Bir gün TRT’de yaptığı 1958 Üsküdar Vapuru Faciası konulu bir programda Şakir Balkı ve F. Yavuz Ulugün’ü konuk etmişti. 02.03.2009 tarihli bu radyo yayını Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin radyo dalındaki ödülüne layık bulundu.

Evli ve iki çocuklu idi. İyi bir eş, örnek bir babaydı. İkisi İngilizce olmak üzere 4 akademik tez çalışması ve çok sayıda yayınlanmış kitabı ve makaleleri vardı. Eğer isteseydi, Türkiye’nin önemli armatörlerinden olabilirdi ama vermeyi, eğitmeyi, yetiştirmeyi tercih etti. Çağdaş ve Atatürkçü olmanın erdemlerinden söz ederdi. Kızınca da sözünü esirgemezdi. İdealistti, hem konuşur hem de yazardı. Öğrencilerinden para sıkıntısını çekenleri sezerse, çaktırmadan yardımcı olurdu.

KAYNAKÇA

F. Yavuz Ulugün, “Türkiye’nin İlk Profesör Kaptanı”, KYÖD Pişmaniye Dergisi, Ekim 2012, s. 80-81.

F. Yavuz ULUGÜN

AHMET NECMETTİN AKTEN

Madde no:55

Kategoriler