Halit Recep Arman Tarafından Gölcük için 1930 Yılında Bestelenen Marş

Gölcük şehrinin içinde bulunduğu körfez deniz ulaşımı ve güvenlik açısından çok elverişli şartlar arz etmektedir. Körfezin doğal liman olmasından ötürü eski çağlardan itibaren başlayan tersane kurma alışkanlığı, Bizanslılar döneminde Osmanlılar döneminde olduğu gibi Cumhuriyet döneminde de devam edegelir. 1925 yılında hasarlı olan Yavuz zırhlısının tamir kararı ile beliren teknik ihtiyaç, Gölcük’te askeri tersanenin kurulmasına neden olur. Aynı yıl bir havuz inşa edilir. Almanlar barakalar kurup Yavuz’un tamirini yapar. Gemi 1927 yılında havuza indirilir. Gölcük’ün garnizon ve modern bir şehir olarak gelişmesine de 1927 yılında temeli atılan Gölcük Tersanesi neden olur. Gölcük gerçek anlamda Cumhuriyetten sonra kurulan bir şehirdir. Cumhuriyetin ilanından sonra 1930 yılında İhsaniye köyünde nahiye merkezi ile jandarma teşkilatı kurulur. Daha sonra Almanların kurduğu bu tesisler satın alınarak 1933 yılında Donanma Ana Üssü’nün Gölcük’te kurulmasına karar verilir, bundan sonra askeri fabrikaların, atölyelerin, tesislerin, işçi evlerinin yapılmasıyla sahil boyunda yoğun yerleşim başlar.

İlk Donanma Bandosu II. Mahmut (1831) döneminde kurulan “Mahmudiye Kalyonu Muzikası”dır. Bu bando sancak gemilerinde, sırasıyla Mesudiye zırhlısı ve Hamidiye firkateyninde görev alır. II. Meşrutiyet’in ilanı ile (1908), bando önce Mecidiye kruvazörüne, 1909’da Barbaros’a aktarılır. Barbaros zırhlısından 1915’te Kasımpaşa Kışlası’na aktarılarak “Donanma Mızıkası” olarak isimlendirilir. 1926 yılında Yavuz zırhlısına geçen Donanma Bandosu, “Yavuz Bandosu” adını alarak görevine devam eder. 1927 yılında Yavuz zırhlısı bakıma girince Ertuğrul Mızıkası ile birleştirilerek tekrar Kasımpaşa Kışlası’na yerleştirilir. 1931 yılında Yavuz zırhlısının bakımı bitince aralık ayında deniz orkestra ve bandosu Kasımpaşa Kışlası’ndan Gölcük’te bulunan donanmanın Yavuz zırhlısına tayin edilir. Halit Recep Arman, 5 Ağustos 1930’da Gölcük’te bulunan Deniz Astsubay Okulu’na yeni kurulacak olan bando takımına bando öğretmeni olarak görevlendirilir. Gölcük Marşı, Donanma Bandosu icracılarından Halit Recep Arman tarafından donanma kenti hâline gelen Gölcük şehri için 1930 yılında bestelenir.

Gölcük Marşı

Dalgalanan körfezin İncisisin sen Gölcük Yeşille mavinin İçindesin sen Gölcük

Ne mutlu senin bağrında olan Bu güzellikleri yaşayan Umudumuz

sevdiğimiz

Ne güzel yersin sen Gölcük

KAYNAKÇA

Ali Aktaş, Gülşen Erdal, Ezgi Yeşilyurt, Çokkültürlü Toplumsal Yapısıyla Donanma Kenti Gölcük (Tarihsel Süreç ve Kültürel Yapısı), Kocaeli, 2021; Deniz Kuvvetleri Marşları, İstanbul, 1977; H. Recep Arman, Tarihte Bahriye Mızıkaları, Deniz Kuvvetleri Kumandanlığı Meslek Kitapları, DH 557-M/MG, Hizmete Özel, İstanbul, 1958; Gölcük Marşı uludağ sözlük (uludagsozluk.com) erişim.28.06.2021

Gülşen ERDAL