Kocaeli İl Birimi

Osmanlı Devleti döneminde Türkiye, coğrafi ve stratejik konumu sebebiyle kitlesel sığınma hareketleri de dahil olmak üzere geniş anlamda göç hareketlerinin nihai durağı olmuş ve milyonlarca göçmene ev sahipliği yapmış, gelenlere din ve ırk ayırt edilmeksizin hoşgörüyle yaklaşılmıştır. 1492 yılında on binlerce Yahudi İspanya’dan gemilerle kurtarılarak Osmanlı İmparatorluğu topraklarına getirilmiştir. 1672 Thököly Ayaklanması’nın ardından matbaacılığın öncüsü İbrahim Müteferrika ile itfaiyeciliğin öncüsü Kont Ödön Seçenyi (Seçenyi Paşa)’nin ve 1699 yılında Macar Kralı Thököly Imre ve eşi Osmanlı İmparatorluğu’na iltica etmişlerdir. 1709 yılında İsveç Kralı Şarl beraberindeki yaklaşık 2 bin kişilik grupla birlikte Osmanlı İmparatorluğu’na sığınmıştır. 1718 Pasarofça Antlaşması’nın ardından Macar Kralı II. Rakoczy Ferenc Osmanlı İmparatorluğu’na sığınmıştır. 1830 Polonya İhtilali’nin liderlerinden bugünkü Polonezköy’ün kurucusu Prens Adam Czartorski 1841 senesinde Osmanlı İmparatorluğu’na iltica etmiştir. 1848 Macar özgürlük savaşını kaybeden Prens Lajos Kossuth ve yaklaşık 3 bin Macar 1849’da Osmanlı İmparatorluğu’na gelmiştir. Farklı istatistiki veriler bulunmakla birlikte 1856-1864 senesinde Rus ordusundan kaçan yaklaşık 1.500.000 Kafkas nüfusu Osmanlı İmparatorluğu topraklarına kabul edilmiş, Balkanlar’a ve Anadolu’nun çeşitli yerlerine yerleştirilmiştir. 1917 Bolşevik İhtilali’nin ardından Vrangel yaklaşık 135 bin kişiyle birlikte Osmanlı İmparatorluğundan koruma talep etmiştir. Kocaeli vilayeti, bütün bu göç hareketlerinden etkilenmiş, adeta bir sığınma yeri olmuştur.

Ülkemize yönelik kitlesel göç hareketleri Cumhuriyet’in kuruluş süreci ve sonrasında da devam etmiştir. 1922-1938 arasında Yunanistan’dan 384 bin kişi, 1923-1945 arasında Balkanlar’dan 800 bin kişi, 1933-1945 arasında Almanya’dan 800 kişi, 1988’de Irak’tan 51.542 kişi, 1989 yılında Bulgaristan’dan 345 bin kişi, 1991’de I. Körfez Savaşı’ndan sonra Irak’tan 467.489 kişi, 1992-1998 arasında Bosna’dan 20 bin kişi, 1999’da Kosova’da meydana gelen olaylar sonrasında 17.746 kişi, 2001’de Makedonya’dan 10.500 kişi, Nisan 2011-Mart 2019 arasında Suriye’de yaşanan iç karışıklıklar nedeniyle yaklaşık 3.6 milyon kişi Türkiye’ye gelmiştir.

Göçlerin ve göçmenlerin kontrolünü sağlamak üzere 04 Nisan 2013 tarihli ve 28615 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6458 sayılı yabancılar ve uluslararası koruma kanunu ile Göç İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Genel müdürlüğün kuruluşuna ilişkin hükümler, 15 Temmuz 2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4 sayılı bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kurum ve kuruluşların teşkilatı hakkında cumhurbaşkanlığı kararnamesinin 158. maddesiyle düzenlenmiştir.

4 sayılı bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kurum ve kuruluşların teşkilatı hakkında cumhurbaşkanlığı kararnamesi; “Madde 158 – (1) Bu bölümün amacı, Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün kuruluş, görev ve yetkilerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. (2) Göç alanına ilişkin politika ve stratejileri uygulamak, bu konularla ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, yabancıların Türkiye’ye giriş ve Türkiye’de kalışları, Türkiye’den çıkışları ve sınır dışı edilmeleri, uluslararası koruma, geçici koruma ve insan ticareti mağdurlarının korunmasıyla ilgili iş ve işlemleri yürütmek üzere İçişleri Bakanlığına bağlı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur.”

11 Nisan 2013 tarih ve 28615 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6458 sayılı yabancılar ve uluslararası koruma kanunu, etkin bir iltica ve göç yönetimini sağlam bir yasal zemine oturtarak göçmenlerin ve uluslararası koruma arayanların haklarının teminatı için önemli bir adım olmuştur. Bu kanunla ayrıca Göç İdaresi Genel Müdürlüğü 81 ilde, 148 ilçede ve yurtdışında teşkilatlanmayı hedeflemiştir. 18 Mayıs 2015 tarihi itibariyle kurulan Kocaeli İl Müdürlüğü, hizmet ve faaliyetlerine devam etmektedir. Kocaeli’nin sanayi ili olması nedeniyle çeşitli amaçlarla gelen yabancıların sayılarında, ülkenin doğusunda yaşanan olaylarla bağlantılı olarak dikkate değer bir artış yaşanmıştır. Taşra teşkilatlarının işlemleri devraldığı 18 Mayıs 2015 tarihinden itibaren tutulan istatistiklere göre Kocaeli İl Göç İdaresi aylık ortalama 4 binden fazla yabancıya hizmet vermekte olup bunların kahir ekseriyeti Kocaeli’de yerleşik olarak hayatlarını devam ettirme amacını taşımaktadır.

İl müdürlüğü, yabancıların Türkiye’ye giriş ve Türkiye’de kalışları, Türkiye’den çıkışları ve sınır dışı edilmeleri, uluslararası koruma, geçici koruma ve insan ticareti mağdurlarının korunmasıyla ilgili iş ve işlemleri genel müdürlüğün amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun olarak düzenli, insan odaklı, uyumlu, hızlı, etkili ve verimli bir şekilde yürütmek üzere faaliyetlerini sürdürmektedir. Kocaeli İl Göç İdaresi Müdürlüğü Ayazma Mah., Gemici Sk. No: 6, İzmit adresinde hizmet vermekte olup e-posta adresi kocaeli@goc.gov.tr’dir.

KAYNAKÇA

https://kocaeli.goc.gov.tr/; https://www.goc.gov.tr/

Harun ÇOBAN