İzmit ve Çevresinde Yapılan Festivaller
Yarımca Altın Kiraz Festivali
Kocaeli’nin Körfez ilçesinde ilk olarak 1973 yılında kutlanmaya başlanmıştır ve 48 yıldır kutlanmaya devam etmektedir. Festivali organize eden ve yaşatan Körfez Belediyesi’dir, körfezin tarihi geleneği ve önemli sembolü olan Yarımca kirazının tanıtılması hedeflenmektedir. Üreticilere fidan desteği sağlanarak yeni kiraz üretim sahalarının oluşturulması ve ticaretin yaygınlaştırılması festivalin öncelikli amaçlarındandır.
Festivalin belirli bir tarihi olmayıp genellikle haziran ve temmuz ayları tercih edilmektedir. Kutlamaların süresi 2-3 gündür. Konum olarak kutlama alanları Ağadere Caddesi, Yarımca sahili, Şehitler ve Demokrasi Meydanı’dır. Festival mehteran eşliğindeki kortej ile başlamaktadır. Devamında halk oyunları gösterisi, konserler, çocuk şenlikleri yapılmakta ve yağlı güreş müsabakaları ile sonlanmaktadır.
48 yıldır süregelen bu festival ile Yarımca Kirazı adı tanınmış, ülke genelinde markalaşmış ve üretimde ciddi miktarda talep ve artış oluşturulmuştur
Festival 2004 yılından itibaren Maşukiye belde halkı tarafından organize edilmektedir ve 17 yıldır devam etmektedir. Maşukiye armudunu tüm dünyaya tanıtmak amaçlanmaktadır.
Festival Kocaeli’nin Kartepe ilçesi, Maşukiye beldesinde her yıl ağustos ayında kutlanmaktadır. Kutlandığı ilk yıllara nazaran etkisini kaybetmiştir. Festival 1 gün sürmektedir. Festivalde armut üreticileri ürettikleri armutları yarıştırmaktadırlar. Atletizm yarışması, Sapanca kayak ve yüzme yarışması, yöresel yemek yarışması gibi yarışmalar düzenlenmektedir. Türk-sanat ve halk müziği dinletisi ve günün sonunda da bir konser ile festival sonlanmaktadır.
Festival yeterli popülariteyi yakalayamamış, medyada yer bulamamış ve etkisi bölge ile sınırlı kalmıştır.
Pişmaniye Festivali
Kocaeli’nin İzmit ilçesinde ilk olarak 2009 yılında kutlanmaya başlanmıştır ve 12 yıldır kutlanmaya devam etmektedir. Festivali organize eden ve yaşatan İzmit Belediyesi’dir. İzmit’e özgü olan ve İzmit ile özdeşleşmiş olan pişmaniyenin sadece ülke genelinde değil, uluslararası çapta tanıtılması hedeflenmektedir. Pişmaniye üreticilerine destek olunarak bölgede pişmaniye üretimi teşvikinin sağlanması da amaçlanmaktadır.
Festivalin belirli bir tarihi olmayıp genellikle ağustos, eylül ve ekim aylarında kutlanmaktadır. Kutlamaların süresi 1–3 gündür. Kutlama alanlarının konumu, etkinliklere bağlı olarak değişiklik göstermekte olup Umuttepe Yerleşkesi, İzmit Belediye Meydanı, Fethiye Caddesi, Yürüyüş Yolu, Kocaeli Fuar alanı ve Kültür Tepesi’dir. Festivalde kortej, bando gösterisi, karikatür etkinliği, pişmaniye yeme yarışması, pişmaniye çekimi, halk dansları gösterisi, fotoğraf sergisi, konser, söyleşi, kukla gösterisi gibi etkinlikler yer almaktadır.
12 yıldır kutlanan bu festivalde İzmit adıyla markalaşmış olan İzmit pişmaniyesi, çevre illerin katılımıyla büyük oranda tanınmıştır. Üreticiler desteklenmeye devam edilmiş ve pişmaniye üretimi ülke genelinde artmaya devam etmiştir.
Çenesuyu Festivali
Kocaeli’nin Derince ilçesinde ilk olarak 2011 yılında Derince Belediyesi’nin düzenlediği Uluslararası Halk Oyunları Festivali daha sonra 2012 yılında Uluslararası Çenesuyu Halk Oyunları Festivali adıyla düzenlenmiştir. Festivali organize eden Derince Belediyesi’nin iştiraki olan Çenesuyu A.Ş.’dir. Festivalin ana amacı dünya kültürlerinin kaynaşmasıdır. Ayrıca Çenesuyu markasınının dünyaya tanıtılması hedeflenmektedir.
Festival 2012 yılının Temmuz ayında gerçekleşmiştir. Kutlamaların süresi 4 gündür. Kutlama alanları Derince kent meydanı, Yenikent Mahallesi, Çınarlı Mahallesi, Harikalar Sahili ve Derince Belediye Gösteri Merkezi’dir. Festivalde ülkemizce ünlü folklor gruplarının dansları, Polonya, Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya ve Bosna Hersek’ten gelen folklorcuların gösterileri yer almaktadır.
Yurtdışından davet edilen halk oyunları ekibiyle hem yabancı kültürlerin tanıtılması hem de yerel kültürün yurtdışına tanıtılması sağlanmıştır. Ayrıca Derince ve ülkemiz için büyük bir öneme sahip olan Çenesuyu markası iç ve dış piyasada bu yolla tekrar hatırlanmıştır.
Yeşil İhsaniye Elma Festivali
Kocaeli’nin Gölcük ilçesinin İhsaniye bölgesinde ilk olarak 1975 yılında İhsaniyeli elma üreticilerinin desteği ile başlayıp 1977-1978 ve 1979 yıllarında Yeşil İhsaniye Elma Festivali adıyla devam etmiştir. 1980 sonrası 15 yıllık bir aradan sonra 1996 yılında İhsaniye Belediyesi’nin girişimleri ile yeniden başlatılan festivale 1997-1998 yıllarında gerçekleştikten sonra 1999 Gölcük depremi nedeniyle iki yıl ara verilmiştir. Festival günümüze kadar ulaşarak gelenekselleşmiş ve 46 yıldır devam etmektedir. Festivali organize eden ve yaşatan Gölcük Belediyesi’dir. Bu festivalle elma ve armut yetiştiriciliğini özendirmek, “buzhane” diye de bilinen “İhsaniye Elması”nı markalaştırarak Türkiye çapında tüketimini sağlamak, Türkiye’nin elma temin ettiği bir yer hâline getirmek, bu sayede elma ve armut bahçelerinin yok olmasını önleyerek hem iklim değişikliğine sebebiyet veren ekolojik tahribatın önüne geçebilmek hem de bu alanda çalışan kesimin mesleklerini devam ettirmelerini sağlamak amacı güdülmektedir.
Festival her yılın eylül ayında gerçekleştirilmektedir. Kutlamaların süresi 2 gündür, konumu İhsaniye Meydanı’dır. Festival boyunca halka bölge bölge gezerek elma dağıtımı yapılmaktadır. “Elma Yetiştiriciliği Teşvik Yarışması” düzenlenmektedir.
Yarışmaya başvurmuş elma ve armut yetiştiricilerinin meyveleri değerlendirme jürisi tarafından incelenir, halk ile buluşturulur, en iyi elmalar ve armutlar belirli başlıklara göre ödüllendirilir. Festival, ulusal çapta ünlü bir şarkıcının verdiği halk konseri ile son bulur.
Uzun yıllardır gelenekselleşerek devam eden bu festivalle, İhsaniye elması ülke genelinde markalaşmış ve adını duyurmuştur.
Sekapark Lale Festivali
Kocaeli Büyük Şehir Belediyesi’nin 2007 yılından bu yana organize ettiği ve sürdürdüğü Lale Festivali’nde, Türk bahçe kültüründe önemli bir yere sahip olan lalenin önemine vurgu yapmak ve Kocaeli için bir değere sahip olmasını sağlamak amaçlanmaktadır.
Festival her yılın nisan ayında gerçekleştirilmektedir. Festivalin süresi 1 gündür. Konum olarak kutlama alanı Seka Park’tır. Vatandaşlar öncesinde Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı tarafından satışa sunulan 5 bin adet lale soğanını özenle yetiştirerek festivalde yarışmacı olmaktadırlar. Sonrasında farklı konseptlerde lale sunumları yapan yarışmacılar değerlendirme alanındaki uzman jüri üyeleri tarafından puan almaktadırlar. Kazanan yarışmacılara derecelerine göre ödülleri takdim edilmektedir. Devamında balon dağıtımı, kukla gösterisi, ahşap yakma atölyesi, halk oyunları ve bando gösterisi, kaligrafi, ebru sanatı ve yüz boyama etkinlikleriyle festival gün boyu kutlanmaktadır.
Kocaeli’nin öncülüğünü yaptığı bu festivalle lale bitkisi ülkede önem kazanmış ve bu bağlamda Kocaeli kenti farkındalık yaratmıştır.
Kandıra Namazgâh Yağlı Pehlivan Güreşleri
Kocaeli’nin Kandıra ilçesinde 33. kez düzenlenen Yağlı Güreş Festivali her yıl yapılmaktadır. Festivali organize eden Kandıra Belediyesi’dir. Bu festivalle Kandıra’nın köylerinde benimsenmiş olan Ata sporu yağlı güreş kültürünün Kandıra ile özdeşleştirilerek tüm ülkeye tanıtılması hedeflemektedir.
Festivalin belirli bir tarihi olmayıp her yılın temmuz veya ağustos ayı tercih edilmektedir. Kutlamaların süresi 1 gündür. Konum olarak etkinliğin gerçekleştiği alan Namazgâh Mesire Alanı’dır. Festival mehter takımı ve kortej eşliğinde Kandıra Belediyesi önünden Namazgâh Mesire Alanı’na gidilerek başlamaktadır. İstiklal Marşı ve sonrasında Kur’an-ı Kerim okunmaktadır. Daha sonra ziyaretçilerin yerlerini almasıyla pehlivanlar çimene çıkmakta ve gün boyu süren müsabakalar sonucunda dereceye giren güreşçilere ödülleri takdim edilerek festival son bulmaktadır.
33 kez düzenlenen bu festivalle Kandıra, yağlı güreşiyle tanınmaya başlamıştır. Çevre illerden gelen ziyaretçi sayısının artmasıyla bölge kültürü de tanıtılmış olmaktadır.
Kandıra Yoğurt Festivali
Festival ilk olarak Kocaeli’nin Kandıra ilçesinde 1996 yılında Geleneksel Yoğurt Festivali adıyla yapılmıştı. 2000 yılından bu yana Kandıra Yoğurdu Festivali adıyla düzenlenmektedir. Festivali organize eden ve yaşatan Kandıra Belediyesi’dir. Festivalin amacı Kandıra’ya has manda sütü kullanılarak yapılan yoğurdu tüm dünyaya tanıtmak ve yoğurt üreticilerini teşvik etmektir.
Festival her yılın Ağustos ayında gerçekleşmektedir. Kutlamaların süresi 1–3 gündür. Festivalin gerçekleştiği alan, tarihi Namazgâh Çayırı’dır. Festivalde yoğurt yarışması düzenlenmektedir. Yarışmaya katılan yoğurt üreticilerinin ürünleri jüri tarafından değerlendirilerek dereceye girenlere ödül verilmektedir. Festivalin son gününde ise ünlü başpehlivanların da içlerinde bulunduğu yağlı güreş müsabakaları yapılmaktadır.
Festivaller kapsamında tanınırlığı artan Kandıra yoğurdunun 2005 yılı itibariyle patent çalışmaları başlatılmış ve 24/04/2005 tarihinde Resmî Gazete’de tescil ilanı verilerek Kandıra yoğurduna patent alınmıştır. Böylelikle Kandıra yoğurdu ülke genelinde bir üne kavuşmuş ve benimsenmiştir.
KAYNAKÇA
Çağdaş Kocaeli gazetesi (5 Ağustos 2017); Çağdaş Kocaeli gazetesi (25 Mart 2019); Kocaeli Denge gazetesi (7 Nisan 2019); Kocaeli Fikir gazetesi (7 Nisan 2019); Kocaeli Fikir gazetesi (16 Haziran 2019); Kocaeli Fikir gazetesi (11 Eylül 2019); Kocaeli gazetesi (11 Temmuz 2012); Kocaeli Meydan gazetesi (4 Eylül 2014); “Kültür Portalı” Özgür Kocaeli gazetesi (30 Eylül 2019); arşiv.ntv.com (30 Ağustos 2000); www.golcuk.bel.tr; www.izmit.bel.tr; www.kandıra.bel.tr; www. kocaeli.bel.tr, www.olympos.com (17 Eylül 2011); www.yazicilar.web.tv (20 Ağustos 2005)
Ali İhsan ENGÜR