Fotoğrafçı
Fahri Seyrek, 1904 ve 1975 yılları arasında yaşayan, İzmit’e önemli katkıları olan bir fotoğrafçıdır. 1904 yılında Bilecik’te doğdu. Babası Bilecik mahkeme-i şer’iye başkâtibi Mehmet Vasfi Bey, annesi Hayriye Hanım’dır. İlkokul eğitimini Bilecik’teki Şeyh Edebali İlkokulu’nda tamamladı ve 1916 yılında Bilecik şehrinin düşman tarafından işgal edilmesi üzerine ailesi ile birlikte Gölpazarı köyüne göç etti. Aynı yıl (12 yaşında iken) Servet Hilmi Bey’in fotoğrafhanesinde (fotoğraf stüdyosu) çalışmaya başlayarak fotoğrafçılık mesleğine adım attı. 16 yaşındayken Bursa’daki teyzesi Adviye Hanım tarafından evlat edinildi. Ardından bir süre Devlet Demiryolu Haydarpaşa İşletme Merkezi’nde çalışarak geçimini sağladı. 1930 yılında Nazife Hanım ile yaptığı evlilikten 4 çocuğu oldu. Ardından Fahri Seyrek’in İzmit yaşamı başladı ve 1932 yılında Kocaeli şehrinin İzmit ilçesine yerleşti. Bundan tam 4 sene sonra İzmit’in önemli fabrikalarından olan İzmit Kâğıt Fabrikası’nın temel atma törenine katılarak, fabrikanın inşaatına başlanmasını çektiği fotoğraflar ile belgelemiş oldu. Fahri Seyrek, Atatürk’ün yaşadığı dönemlere de tanıklık etmiş bir fotoğrafçıdır. Atatürk’ün vefatının ardından naaşı (cenaze), savaş gemilerinden biri olan Yavuz zırhlısıyla İstanbul-Sarayburnu’ndan alınıp trenle Ankara’ya nakledildi. Naaş, İzmit’e getirildiğinde Fahri Seyrek olayı fotoğraflarıyla belgelemiştir.
Fotoğrafçılık kariyerinde pek çok yarışmaya katıldı ve ödüller almıştır. İzmit’e yerleşmesinin 8. senesi olan 1940 yılında İzmit’te yapılan Halkevleri fotoğraf yarışmasına katıldı ve bu yarışmada çektiği “Bahar Dalı” isimli fotoğraflarıyla birincilik ödülü aldı. Daha sonra 1949 yılında İzmit’te yapılan İzmit Halkevi Başkanlığı fotoğraf yarışmasında “Vazo İçindeki Karanfiller” fotoğrafı ile dereceye girerek birincilik ödülü aldı.
16 Kasım 1970’te, açtığı bir sergi ile profesyonel fotoğrafçılık mesleğine veda etti. Mesleğe vedasından 2 sene sonra Yapı Kredi Bankası tarafından düzenlenen Eski Türk Evleri konulu fotoğraf yarışmasına katıldı. Bu yarışmada da İzmit’te “Saatçi Ali Efendi Konağı” adlı fotoğrafıyla ödül almayı başararak ikinci oldu. 19 Ekim 1975 tarihinde, 71 yaşında İzmit’te vefat etti. Fahri Seyrek, fotoğrafçılık mesleği boyunca pek çok fotoğrafçı yetiştirdi. Ayrıca İzmit’teki arkeoloji ve tarihsel yapıtları bünyesinde barındıran tarih koleksiyonunu İzmit Müzesi’ne hediye etti. İzmit’in tarihi yerlerini ve yaşanmışlıklarını fotoğraflarıyla belgelendiren Fahri Seyrek, günümüzde hâlen anma törenlerinde yaptığı sanat ve İzmit’e emekleri ile anılmaktadır.
21 Haziran 2015 tarihinde İzmit’in düşman işgalinden kurtulduğu gün olan 28 Haziran dolayısıyla Fahri Seyrek ve kızı Nesrin Seyrek’in eserlerinin yayınlandığı bir sergi açılmıştır. Ayrıca 2016 yılında Fotoğrafa Adanmış Bir Yaşam: Fahri Seyrek adıyla Fahri Seyrek’in fotoğraf sanatına ve hayatına dair bir kitap yazılmıştır. Kocaeli Dokümantasyon Merkezi yöneticilerinden olan İlker Kumral tarafından yazılan kitap, Biz İzmitiz grubunun katkılarıyla yayınlanmıştır ve toplamda 388 sayfadan oluşmaktadır. 466 adet basılan kitap, içerisinde 426 adet belge, fotoğraf, gazete kupürü gibi örnekler ile Fahri Seyrek’in yaşamına, fotoğrafçı kimliğine ve İzmit tarihine ışık tutmuştur. 6 Mart 2018 tarihinde Kocaeli ilinin kent tarihine adını yazdırmış şahsiyetlerini, tarihi-kültürel yapısını, mimari değerlerini yansıtmak ve tarihe not düşmek adına gerçekleştirilen, Kocaeli şehrine katkısı olan 25 şahsiyetin çalışmalarının sergilendiği “İzmit’in Değerleri Pul Serisi” adlı sergide illüstrasyonu yer almıştır.
Vefatının 44. yıl dönümü olan 2019 yılında İzmit Cumhuriyet Sanat Galerisi’nde sergisi açılarak anılmıştır. Fahri Seyrek’e armağan edilen bu sergide sanatçının 25 adet fotoğrafı yer almıştır. 3 gün boyunca açık kalarak fotoğraf severlerin ilgisine sunulmuştur.
KAYNAKÇA
İlker Kumral, Fotoğrafa Adanmış Bir Yaşam: Fahri Seyrek, İzmit 2016; https://kocaeli.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_03/12093051_ Sehrimiz_Kocaeli.pdf; https://www.kcaeli.bel.tr/tr/main/news/ kultur/15/izmitin-degerleri-pul-serisisegisi/30704; https://www. ozgukocaeli.com.tr/haber/4494287/cok-onemli-bir-izmit-kitabi; https://www.buyukkocaeli.com.tr/haber/4913933/usta-fotograf ci-fahri-seyrekin-vefatinin-44ncu-yildonumunde-sergisi-acildi.
Haluk Arda OSKAY