Eskihisar Kalesi’nin Yanında Bulunan 103 Bin Metrekarelik Park
Gebze sınırları içerisinde, Eskihisar Mahallesi’nde yer alan Eskihisar Macera ve Aksiyon Parkı, tarihi Eskihisar Kalesi’nin yanında bulunan 103 bin metrekarelik arazi üzerinde inşa edilmiştir. Özgün tasarımlı oyun alanları, engelsiz oyun alanları, halk oyunları alanı, 510 metre uzunluğundaki dağ kızağı, tırmanma parkuru, kaya bahçeleri, flora tanıtım ve bitkisel bilgilendirme alanları, yöresel ürün satış alanları, su oyunları, yamaç kaydırakları ve kaydırak kuleleri, kır lokantası, denize hâkim tepede içinde teras ve sosyal tesisleri bünyesinde bulunduran Macera ve Aksiyon Parkı bölgenin bir cazibe merkezi olmasına da katkı sağlamıştır.
Engelli vatandaşlarımızın da istifade edebildiği Macera Parkı’ndan gerek kale manzarası gerekse Osmangazi Köprüsü net olarak görülmekte olup, Kocaeli’nin önemli bir turizm markası olma yolundadır. Proje tamamlandıktan sonra tarihi kalenin çevre düzenlemesi de tamamlanarak buranın mesire alanı olması da sağlanmıştır. Gebze Belediye Başkanı Adnan Köşker döneminde projelendirilerek hizmete açılan park, Türkiye’de mevcut dağ kızağı alanlarından biri olma özelliğine sahiptir. Haziran 2018’de hizmete açılan Macera Parkı, Temmuz 2018’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları doğrultusunda Millet Bahçesi olarak değiştirilerek Eskihisar Macera ve Aksiyon Parkı Millet Bahçesi adını aldı. Bu yönüyle de Kocaeli’de açılan ilk millet bahçesi oldu.
Gebze’deki bu saha C Tipi Mesire Alanı olarak bilinmekte olup Resmî Gazete’ye göre bu tip mesire yerleri; toplumun çeşitli dinlenme, eğlenme ve spor ihtiyaçlarını karşılamak, yurdun güzelliğine katkı sağlamak ve turistik hareketlere imkân vermek maksadıyla kaynak değeri ve ziyaretçi potansiyeli orta ve düşük yoğunlukta olan, günübirlik mahalli ihtiyaçları karşılamak maksadıyla, piknik üniteleri,yöresel ürünler sergi ve satış yeri, kameriye ve diğer rekreasyonel yapı ve tesisleri ihtiva eden yerler olarak değerlendirilir.
Projeyi yüklenici firma olan DS Mimarlık firması, bu projesi ile 2013 yılında Amerika’da Chicago Athenaum Mimarlık ve Tasarım Müzesi’nin vermiş olduğu birincilik ödülünü kazanmıştır. Firmanın “Eskihisar’da üç farklı dizayn entegrasyon ve yeniden geliştirme” adını verdiği bu projesi büyük ödüle layık görülmüştür. DS Mimarlık firması tarafından hazırlanan proje raporunda; “Proje öncelikle sanayi tarafından kirletilen dere yatağının yeni bir su ekosistemi yaratılarak korunmasını, yamaçların daha yumuşak bir topografya kullanımı ve mevcut makiliklerin geliştirilmesi ile farklı kullanımlara olanak sağlayan rekreatif alanlar olarak değerlendirilmesini amaçlar. Kıyı kullanımı yeniden canlandırılarak yamaç ve kıyı ilişkisi sağlanmış, farklı kıyı aktiviteleri ile kıyı yaşantısı yeniden cazip hale getirilmiştir. Proje sırasında özellikle kıyı mühendisleri yapılan tüm çalışmalara katılmış, tüm kıyı hatları kirletici akıntıların düzenlenmesine olanak verecek şekilde yeniden ele alınmış, dolgularla bozulan kıyı hattı yeniden doğal çizgisine çekilmiştir. Ekolojistlerle yapılan çalışmalarda mevcut bitkisel doku geliştirilerek aynı zamanda mini bir biyotop bahçesi ve bitki koleksiyonu elde edilmiş, farklı biyoklimatik zonlar yaratılarak hem flora hem de fauna geliştirilmiştir. Tüm yapılar topografyanın elverişliliğine uygun ele alınmış, yaratılan yeni pitoresk karakterin modern unsurları olarak ön görülmüştür. Özellikle belediye ve yerel halk ile yapılan görüşmelerle öncelikler ve kullanım programı belirlenmiştir. Buna göre kıyı hattı boyunca arabalardan arındırılmış bir bölge yaratılmış, bu bölge kıyı tesisleri, çocuk oyun alanları, kıyı kordonu, oturma alanları, iskele, balıkçı barınakları ile yeniden tasarlanmıştır.
Eski kale ise eklenen kafe yapısı ile yeniden bir çekim noktası haline getirilmiş, yer yer zeminden kopan patikalarla hem kale hem de doğa dolaşılır hale getirilmiştir. Proje öncelikle doğanın yeniden üretilmesine ve kentlinin bu alanı zedelemeden kullanmalarına imkân veren yavaşlatılmış rotaların oluşturulmasını hedefler. Macera parkı her yaştan kullanıcının hiçbir merdiven olmaksızın oldukça eğimli bir arazinin tamamen topografyanın olanaklarıyla kullanılmasına odaklanmış, bununla beraber farklı işlevler kullanım yoğunluğunu dengelemek için üretilmiştir. Öncelikle özürlüler için tasarlanan park Türkiye’de kendi kategorisinde bir ilk olma özelliğine de sahip olacaktır.
Eskihisar Kalesi (Faz 2) ve Gebze Macera Parkı (Faz 3) tasarım süreçleri tamamlanmış, kıyı projesi ise (Faz3) nerdeyse tamamıyla inşa edilmiştir. Projelendirme sırasında tüm tarafların sürekli bilgilendirilmesi ile olgunlaştırılmış, bütçelendirilmiş ve etaplandırılmıştır. Tüm aktörlerce kabul edilen program üretim metodolojisi, materyal seçimi yerel ekonominin de harekete geçirilmesi yönünde kullanılacaktır.” diye belirtilmiştir.
KAYNAKÇA
Gebze Belediyesi, Basın-Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü; Bolu İli Gölcük Tabiat Parkına Dağ Kızağı Tesisi Kurulması (Ön Fizibilite Raporu), T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Doğu Marmara Kalkınma Ajansı, Kasım 2020, s. 6; Resmî Gazete, 5 Mart 2013 Salı, Birinci Bölüm-Madde 3/e, Sayı: 28578; www.arkiv.com.tr, “Eskihisar Kale, Sahil ve Macera Parkı Programlarının Planlaması ve Entegrasyonu”, (Erişim tarihi: 08.08.2021).
Recep KANKAL