Halk Kültürü ve İnanışı

Türbe, İzmit Orhan Mahallesi 104 pafta 347 ada 13 parselde yol üzerinde bir tepede, üstü açık bir mezar şeklindedir. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından yaptırılan yenileme sırasında kayıp olan burma sarıklı mezar taşı bulunmuş ve yerine yerleştirilmiştir. Demir kafesle koruma altına alınan türbenin çevre düzenlemesi yapılmıştır. Mezar taşı kitabesinde Arap harfleri ile “Abdullah Es-Seyyid merhûm ve mağfûr Ese (hû Allah) Dede ruhuna fatiha. Sene 1183” (M 1769-1770) yazılıdır. Mezar taşı kitabesinden başka Dede hakkında bilgi bulunmamaktadır. Adlandırmadan dönemin tasavvufla meşgul şahsiyeti olduğu anlaşılmaktadır. Mezar, zamanla türbe ve ziyaret yeri hüviyeti kazanmış ve şehir büyürken mahalle arasında kalmıştır. İzmit’in Osmanlı dönemi şehir planı göz önünde bulundurulduğunda türbenin; Orhan Cami, Canfeda Hatun Çeşmesi ve medrese ile şehir mezarlığı arasında yer aldığı, döneminde merkezi bir konumda olduğu ve iki tarafından geçen yoldan geriye türbenin kaldığı anlaşılmaktadır. Türbe, Gayrimenkul Eski Eserler Anıtlar Yüksek Kurulunun 10.11.1979 tarihli ve 11612 Sayılı kararı ile tescil edilmiştir.

Meriç HARMANCI