Bölge Merkezi Kocaeli Olan Müdürlük
22.12.2011 tarihli 28150 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile İzmit Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü Doğu Marmara Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü olarak düzenlenmiş ve Bölge Müdürlüğü’ne Kocaeli, Bolu, Düzce, Sakarya, Zonguldak, Bartın ve Karabük illeri bağlanmıştır. Sorumluluk alanı genişleyen bölge müdürlüğünün denetiminde 45 liman ve iskele bulunmaktadır.
Mülkiyeti Milli Emlak Müdürlüğü’ne ait Bölge Müdürlüğü’ne tahsis edilmiş olan ve 2010 yılında modernize edilmiş 6 katlı binanın 6. katı, Bölge Müdürlüğü ile Kocaeli Liman Başkanlığınca ortak kullanılmaktadır. 2. 3. 4. ve 5. katları Bölge Müdürlüğü’ne aittir. 3. kat ayrıca Yarımca Gümrük Saymanlık Müdürlüğü olarak da kullanılmaktadır. 1. ve 2. kat Körfez Petrokimya Gümrük Müdürlüğü’nün çalışmalarına ayrılmıştır.
Doğu Marmara Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün bağlantılı olduğu müdürlükler arasında; Bolu Gümrük Müdürlüğü, Bartın Gümrük Müdürlüğü, Derince Gümrük Müdürlüğü, Dilovası Gümrük Müdürlüğü, Gebze Gümrük Müdürlüğü, İzmit Gümrük Müdürlüğü, Ticaret Denetmenleri İzmit Servisi, Ticaret Denetmenleri Adapazarı Servisi, Karabük Gümrük Müdürlüğü, Karadeniz Ereğli Gümrük Müdürlüğü, Körfez Petrokimya Gümrük Müdürlüğü, Sakarya Gümrük Müdürlüğü, Zonguldak Gümrük Müdürlüğü, Kocaeli Personel Müdürlüğü, Kocaeli Laboratuvar Müdürlüğü, Kocaeli Tasfiye İşletme Müdürlüğü, Kocaeli Gümrük Muhafaza KİM, Zonguldak Gümrük Muhafaza KİM yer almaktadır.
Kocaeli sınırları içerisindeki bağlı birimlerin çalışma sahasına baktığımızda her bir müdürlüğün farklı işlevinin olduğunu görürüz. Derince Gümrük Müdürlüğü; 1940 yılında Gümrük Baş Memurluğu olarak kurulmuş olup, Derince Belediyesi hudutları içerisindeki TCDD Liman işletmesine ait 338.000. M2’lik liman sahası içerisinde 530 m2 arsa üzerinde 1993 yılında inşa edilen hizmet binasında, uzun yıllar hizmet verdikten sonra, 17.05.2010 tarihinde Bölge Müdürlüğümüzce Yarımca’da yaptırılan Mülkiyeti Milli Emlak Müdürlüğü’ne ait Bölge Müdürlüğümüze tahsisli edilmiş olan ve 2010 yılında modernize edilmiş 6 katlı bölge müdürlüğü hizmet binasının 2 katında hizmet vermektedir. Aynı zamanda deniz hudut kapısı olan bu idare; her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemlerini yapmaya, kullanılmış makine ithaline, bitki/ bitkisel ürün ithal ve ihracına, hayvan/hayvansal ürün ithal ve ihracına, gıda ithal ve ihracına, cam ithaline, ham petrol ve akaryakıt türlerinin serbest dolaşıma giriş işlemlerine yetkilidir. Başlıca ithalata konu maddeler; tomruk, kereste, odun, soya fasulyesi, gübre, kâğıt hamuru, hurda demir, oto aksamı, katot bakır, alüminyum, kordbezi, iplik, kurşun, kömür, pirinç, muz, buğday, lastik, makine ve aksamlarıdır.
Dilovası Gümrük Müdürlüğü; Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nın 1986/127 sayılı, 30.07.1986 tarihli onayı ile Gebze Gümrük Müdürlüğü olarak kurulmuştur. Gebze Gümrük Müdürlüğü’nün adı, 16.02.2010 tarihli, 2010/176 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Dilovası Gümrük Müdürlüğü olarak değişmiştir.
Bakanlık ve Gebze Ticaret Odası işbirliği ile Gebze Dilovası’nda satın alınmış ve 10.11.2003 tarihinden itibaren bu binada hizmet vermektedir. Bina, gümrük işlemlerinin hızlı ve etkin bir biçimde yürütülmesinde yetersiz kalmaktadır ve hizmet binasının bulunduğu Dilovası ilçesinin sanayi bölgesi olması nedeniyle hava kirliliği had safhadadır. Bu durum, personelin sağlıklı bir ortamda çalışmasını menfi yönde etkilemektedir.
Bunlardan dolayı yeni bir hizmet binasının yapılması için girişimler devam etmektedir:
1) Her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemlerini yapmaya,
2) Bitki/bitkisel ürün ithal ve ihracına,
3) Hayvansal ürün ithal ve ihracına,
4) Cam ithaline,
5) Gıda maddeleri ithaline yetkilidir.
Başlıca ithalat/ihracata konu maddeler; sac, demir ve kereste, tomruk, kimyevi madde, elektrik malzemeleri, temizlik ürünleri, kâğıt, karton, ilaç, kurşun, çinko, alüminyum, hurda demir, oyuncak, kauçuk, ayakkabı, elektronik eşyadır.
Gebze Gümrük Müdürlüğü; 1993 yılında ülkemiz otomotiv sektöründe ihtisas gümrüğü uygulamasına geçilmesini müteakip kurulmuştur. Gebze’de bulunan ve mülkiyeti Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğüne ait binada hizmet vermektedir. Binamız iş sahiplerinin katkıları ile çağa uygun modern bir hale getirilmiş olup, bu da gümrük hizmetlerinin daha sağlıklı, hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmesine olumlu katkı sağlamıştır. Şu an itibarı ile, motorlu kara taşıtları, traktörler, motosikletler ve aynı özet beyan ile gelen bunlara ait aksam, parça ve aksesuarların bedelli veya bedelsiz olarak serbest dolaşıma giriş işlemleri bu gümrük idaresinden yapılmaktadır.
Körfez Petrokimya Gümrük Müdürlüğü; 25.08.1994 tarihli 22032 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuş olup, 1615 sayılı Gümrük Kanun’unun uygulanmasına ilişkin Gümrük Yönetmeliğinin 1 No’lu ekinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik gereğince 26.12.1994 tarihinden itibaren 1.Sınıf Gümrük Müdürlüğü (Petrol ve Petrol türevleri ürünleri ile kimyevi maddelerin ithal ve ihracı) olarak faaliyetine başlamış, halen aşağıda belirtilen yetkiler çerçevesinde Körfez Petrokimya Gümrük Müdürlüğü adı ile faaliyetlerine devam etmektedir. Gümrük Müdürlüğümüz, Mülkiyeti Milli Emlak Müdürlüğüne ait bölge müdürlüğümüze tahsisli edilmiş olan ve 2010 yılında modernize edilmiş 6 katlı bölge müdürlüğü hizmet binasının 2 katında hizmet vermektedir.
Tarım ve Köy işleri Bakanlığ’ının 01.03.2002 tarihli, 24333 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 11.02.2002 tarihli, 3878 sayılı yazıları ile Bitkisel Yağlara Mahsus Gıda Kapısı olarak da yetkilendirilmiştir. Ayrıca; her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemlerini yapmaya, ham petrol ve akaryakıt ihtisas gümrüğü olarak (99 Seri Nolu Güm. Genel Tebliği ile), solvent ve bazı petrol ürünlerinin serbest dolaşıma giriş işlemlerini yapmaya (13.11.2012 Resmî Gazete’de yayınlanan 100 seri Nolu gümrük genel tebliği ile), yetkilidir ve petrokimya ürünleri dalında Türkiye’nin tek yetkili idaresidir.
İzmit Gümrük Müdürlüğü; 2012 yılında Kocaeli Serbest Bölgesi önderliğinde sanayiciler tarafından, Kocaeli Serbest Bölgesi girişinde yaptırılan 2 katlı modern bir binada hizmet vermektedir. Müdürlük, Kocaeli Serbest Bölgesi ve Cengiz Topel Havalimanı’nın işlemlerini de yürütmektedir. Müdürlük; her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemlerini yapmaya, bitki/bitkisel ürün ithal ve ihracına, gıda ihracatına yetkilidir.
KAYNAKÇA
T.C. Ticaret Bakanlığı, Doğu Marmara Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü, www.dogumarmara.ticaret.gov.tr, (Erişim tarihi: 10.09.2021).
Recep KANKAL