Doğu Marmara Avrupa Birliği İş Geliştirme Merkezi (ABİGEM), TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) ve Avrupa Birliği (AB) iş birliği ile MEDA (Mediterranean Economic Development Area Akdeniz Ekonomik Kalkınma Bölgesi) programı kapsamında 2002 yılında Kocaeli’de kurulmuştur. Aynı yıl içinde Gaziantep ve İzmir’de olmak üzere iki tane daha Avrupa Birliği Türkiye İş Geliştirme Merkezi (ABİGEM) faaliyete geçmiştir. ABİGEM projesi, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) potansiyelinin ortaya çıkarılmasını amaçlayan bir program olup yerel girişimcilere ülke genelinde kişileştirilmiş işletme hizmetlerinin verilmesini amaçlamaktadır. Ekonomilerin en önemli unsurlarından olan küçük ve orta ölçekli işletmelere yönelik desteklerin, hem onların rekabet güçlerini arttırmak hem de ülkelerin sürdürülebilir büyüme ve kalkınması için oldukça önemli olduğu bilinmektedir. Özellikle, KOBİ’lere yönelik verilen destekler ve programlar ülkemiz için Avrupa Birliği’ne katılım müzakereleri sürecinde üzerinde durulması gereken konuların başında gelmektedir. Bu nedenle de KOBİ’lerin mevcut ve ileriye dönük istihdam olanaklarını iyileştirmek ve AB’nin girişimcilik ve büyümenin desteklenmesine yönelik politikalarının hayata geçirilmesi bu merkezler aracılığı ile gerçekleşmektedir. ABİGEM’ler, KOBİ’lerin mali desteklere daha hızlı, kolay ve ucuz erişimine, pazarlarının ve ürünlerinin çeşitlendirilmesine, inovatif kapasitelerinin arttırılmasına ve gerekli eğitim ve uzmanlığa kolayca erişebilmelerine olanak sağlamaktadır. ABİGEM’lerin sağladığı profesyonel yönlendirme ve tavsiyeler, özellikle yeni kurulan işletmelerin hayatta kalma oranlarını arttırmakta ve hızla gelişip büyümelerine yardımcı olmaktadır.

Doğu Marmara ABİGEM’in sözü edilen faaliyetlerin yürütüldüğü Kocaeli ana ofisine ek olarak, 2004 yılında Gebze ofisi açılmış ve sonrasında Merkez, ABİGEM Teknopark ismiyle hizmet vermeye başlamıştır. 2006 yılında AB projesinin sona ermesinin ardından Kocaeli Sanayi Odası, Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası, Düzce Ticaret ve Sanayi Odası, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Ege Bölgesi Sanayi Odası, Bolu Ticaret ve Sanayi Odası, Yalova Ticaret ve Sanayi Odası, Kocaeli Ticaret Odası ve Gaziantep Ticaret Odası gibi bölgesel olarak oldukça etkin oyuncuların iş birliğinde Kocaeli ABİGEM A.Ş. kurulmuştur. 2010 yılında ise Kocaeli ABİGEM A.Ş. olan şirket ismi Doğu Marmara Avrupa Birliği İş Geliştirme Merkezi A.Ş. olarak bugünkü ismini almıştır. Merkezin vizyonu, “Ulusal sanayinin ve uluslararası ticaretin gelişimini sağlamak amacıyla Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri (KOBİ) iş dünyası için ivmelendirici, sınır ötesi faaliyetlerinde öncülük edici, katma değeri ve verimliliği tepe noktaya taşıyıcı, sektörel, bölgesel ve bireysel işletmeler için projeler üretmek” şeklinde tanımlanmış olup misyonunu, “bilgi yayılımı, eğitim ve danışmanlık hizmetleri, yenilikçi projelerle, KOBİ’lerin altyapılarını güçlendirerek AB ve dünya standartlarını yakalamalarını sağlamak, ulusal, bölgesel,sektörel kalkınma politikalarının geliştirilmesine katkıda bulunmak” olarak açıklanmıştır.

Kurumsal hedefleri ise şu şekilde sıralanmıştır; Yurt dışı iş destek organizasyonlarının Türkiye’deki önemli irtibat noktalarından biri olmak, bölgesel ve ulusal bazda değişim projeleri üreten bir merkez olmak, toplum için katma değer yaratacak projeleri sürekli güncellemek, KOBİ iş dünyasının değişen ihtiyaçlarını belirleyerek hizmet yelpazesini güncel tutmak, yurt içinde yer alan kurumların katılımıyla etkisi geniş kitlelere yayılan projeler üretmek, bölgesel ve sektörel kalkınmaya destek veren kurum ve kuruluşların proje yüklenicisi olmak.

Bu hedeflerin bilinciyle Merkez, paydaşlarıyla birlikte proje ve çok sayıda hizmet kolunda işletmelerin sorunlarına hızlı ve etkin çözümler üretebilmekte ve bölgenin doğru bir şekilde ekonomik yapılanmasında söz sahibi bir kurum olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Birçok alanda hizmet vermekle birlikte; özellikle makina imalatı, metal, metal işleme, plastik ve kauçuk, makine, otomasyon, bilişim ve iletişim teknolojileri, elektrik-elektronik, otomotiv yan sanayi, ağaç mamulleri ve orman ürünleri, ilaç ve tıbbi cihaz, tekstil (iş güvenliği elbiseleri gibi), mobilya ve karavan imalatı gibi sektörlere sıklıkla destek vermektedir. Merkez, genel olarak dört temel alanda hizmet sunmaktadır. Bunları ulusal iş geliştirme, uluslararası iş geliştirme, eğitim ve projeler şeklinde sayabiliriz. Ulusal iş geliştirme alanında kalite, maliyet, teslimat gibi hususları gözeterek tedarikçi geliştirme; ihtiyaca yönelik standart ya da firmalara özel tasarım şeklinde çözümler geliştirme; ulusal ve uluslararası kuruluşlarca sağlanan hibe programları için proje yazma desteği ve sektörel performans anket çalışmaları yer almaktadır. Uluslararası iş geliştirme kapsamında Avrupa İşletmeler Ağı (Enterprise Europe Network), çeşitli uluslararası fuarlar ve ikili iş görüşme hizmetleri, Match4Industry ile endüstri ve sanayi alanında yurt dışı bağlantılarla ikili iş görüşmesi etkinliği, Co-Matching uluslararası ikili iş görüşmeleri etkinliği ve çeşitli networking çalışmaları yapılmaktadır. Merkez, çok çeşitli alanlarda eğitim hizmeti de sunmaktadır. Bunlar şirket içi eğitimler, genel katılıma açık eğitimler, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışanlar için mesleki eğitimler, devlet destekli eğitimler, girişimcilik eğitimi, eğitim konuları ve eğitim ihtiyacı analizi olarak sınıflandırılabilir. Proje hizmetlerinde ise PRISM yapı sektöründeki KOBİ’ler için yenilikçi çözümler geliştirme ve Stop4Business sürdürülebilir yapı projeleri bulunmaktadır.

2002 yılında kurulan üç ABİGEM’in başarısı üzerine, Mayıs 2008’de “Avrupa Birliği Türkiye İş Geliştirme Merkezleri Ağının Yaygınlaştırılması Projesi” adı altında ve Türkiye sathında Avrupa Birliği’nden sağlanan fonlarla 12 ABİGEM daha hayata geçirilmiştir. Bunlar Adana, Afyonkarahisar, Çorum, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Kayseri, Konya, Malatya, Tekirdağ, Trabzon ve Uşak illerinde bulunmaktadırlar. Sonrasında dört ilde daha kurulan (Sivas, Hatay, Batman, Van) merkezler ile halen ülkemizde 19 tane ABİGEM bulunmakta ve bu merkezler ülkemizde en yüksek Avrupa iş danışmanlığı standartlarında hizmet vermektedir. ABİGEM’lerin faaliyet alanları genel olarak bulundukları illerle sınırlı olmayıp çevre illeri de kapsamaktadır.

Merkezler aracılığıyla, ülke ekonomisinin özellikle imalat ve hizmet sektörlerinin iyileştirilmesine ve istihdam imkânlarının arttırılmasına yönelik katkılar amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda, her merkezde, merkezlerin kurulması ve hizmetlerin geliştirilmesi aşamalarında 2’si AB danışmanı olmak üzere toplam 12 çalışan görev yapmaktadır. ABİGEM’in hizmet açısından bir diğer avantajı da KOBİ’lerin ihtiyaç duydukları her alanda hizmet sağlayabilecek uluslararası ve yerel danışman havuzuna sahip olmasıdır. Bunlara ek olarak, ABİGEM’ler nitelikli yerel danışmanların sağlanmasına ve ülkemizin ilgili bölgelerinde uzman havuzlarının oluşturulmasına da katkıda bulunmaktadır.

ABİGEM merkezlerinin genel değerlendirilmesi ışığında, Doğu Marmara Avrupa Birliği İş Geliştirme Merkezi (ABİGEM); işletmelerin modernizasyonu, verimliliklerinin arttırılması ve özel sektörün gelişmesi için ekonomik ve sosyal reformları teşvik etmekte, sürdürülebilir sosyo-ekonomik kalkınmayı ve bölgesel, alt-bölgesel ve sınır ötesi iş birliklerini desteklemektedir. Bu bağlamda, Merkez’in oldukça geniş bir alanda konumlanan Kocaeli bölgesinin ekonomik refahı ve kalkınması için oldukça önem arz eden bir kurum olduğu görülmektedir.

KAYNAKÇA

ABİGEM, Başarıya Giden Yol, Erişim: https://rekabetcisektorler. sanayi.gov.tr/media/dokumanlar/AB%C4%B0GEM_-_Ba%C5%9Far%C4%B1ya_Giden_Yol.pdf; Doğu Marmara Avrupa Birliği İş Geliştirme Merkezi (ABİGEM), Hakkımızda, Erişim: 18 Ağustos 2021, https://www.abigemdm.com.tr/hakkimizda/; Doğu Marmara Avrupa Birliği İş Geliştirme Merkezi (ABİGEM), Hizmetlerimiz, Erişim: 18 Ağustos 2021, https://www.abigemdm.com.tr/hizmetlerimiz/

Halit YANIKKAYA