Kocaeli İli, Gebze İlçesine Bağlı, Çerkeşli ve Muallim Köylerinin Birleşmesiyle, 31 Aralık 1986 Tarihinde Kurulan Belediye
Dilovası adını, Tavşanlı Deresi’nin (Eski adıyla Sultan Suyu) alüvyon biriktirmesi ile oluşan ovadan almıştır. Dilovası Anadolu’ya açılan yolların kavşağında bulunduğundan Roma İmparatorluğu döneminden itibaren önemli bir menzil noktası olarak öne çıkmıştır. Özellikle İzmit Körfezi’nin en dar yerinde Hersek Dili’nin tam karşısında yer alması burada antik” Libyssia” kentinin kurulmasının ve aynı adla bir iskele inşa edilmesinin başlıca nedenini oluşturmuştur. Osmanlılar Dönemi’nde de Orhan Bey burada (XIV. yüzyılın ilk yarısında) aynı amaçla körfezin karşı kıyısına geçişleri bir düzene koymak ve kolaylaştırmak için “Gemiciler Karyesini” (İne-Hacı köyünü) bir vakıf olarak kurmuştur. Buradaki antik iskelenin işletme hakkı ise XV. yüzyılda Fatih Dönemi’nde Hassa Bostancının uhdesine bırakılmıştır. Dil İskelesi’nin XIX. yüzyıl sonlarında dahi önemini koruduğunu, 1874’te İzmit-Haydarpaşa tren hattı oluşturulurken, çevresinde bir yerleşim olmamasına rağmen burada bir istasyon kurulmasından anlıyoruz.
Dilovası Cumhuriyet Dönemi’nde 1960 yılının başlarına kadar birinci derece tarım arazisi olma özelliğini korumuş, bu tarihten itibaren de bölge hızla sanayileşmeye başlamıştır. Sanayileşme beraberinde bölgeye yoğun bir nüfus akışı (iç göç) ve gecekondulaşmayı getirmiştir. 1954 yılında hizmete giren E-5 (D 100) karayolu bölgede sanayileşmenin miladı olmuş, yolun güneyinde fabrikalar kurulurken, Aşağı Çerkeşli olarak adlandırılan kuzey bölgesine ve istasyonun yakınındaki yamaca önce yüzler, kısa bir süre sonra da binlerle ifade edilen gecekondular inşa edilmiştir.1970’li ve 1980’li yıllar süresince Dilovası’nda sanayileşme artarak devam etmiş, 1985 yılına gelindiğinde artık Dilovası köy ya da muhtarlık teşkilatı ile idare edilemez hale gelmiştir. 1986’da Dilovası’nın nüfusu 10.600 kişi olarak TUİK verilerinde yerini almıştır. Bu gelişmeler sonucunda “Kocaeli ili, Gebze ilçesine bağlı, Çerkeşli ve Muallim köylerinin birleşmesiyle,31 Aralık 1986 tarihli, 1580 sayılı Kanunun 7469 sayılı Kanunla değişen 7’nci maddesi uyarınca, Dilovası Belediyesi” kurulmuştur. Dilovası Belediyesi’nin ilk kurucu başkanı 1987’de göreve başlayan ve üç dönem belediye başkanlığı görevinde bulunan Ercan Dalkılıç’tı. Dilovası’nda nüfus 1990’lar süresince ve 2000’li yıllarda artarak devam etti. 2008 yılına gelindiğinde TUİK verilerinde Dilovası’nın nüfusu 41.455 olarak kayıtlara geçti.
22 Mart 2008 tarihinde, Çerkeşli, Tepecik, Demirciler, Köseler köyleri ile Tavşancıl beldesi (tüm mahalleleri ile birlikte) idari olarak Dilovası’na bağlanarak TBMM’de çıkarılan 5747 sayılı kanunla “Dilovası İlçesi” oluşturulmuştur. Dilovası’nın ilk kaymakamı Hasan Göç’tür. İlçenin yüzölçümü 2.000 hektardır.
Dilovası Belediye Başkanları
Dilovası Belediyesi’nin kurulduğu 1986 yılından 2021 yılına kadar sekiz yerel seçim dönemi yaşanmıştır. Hâlihazırda 8. Dönem Belediye Başkanı Hamza Şayir görevi başındadır. Bugüne kadar görev yapan Dilovası Belediye Başkanlarının Dönemleri:
1. 1987-1989 Ercan Dalkılıç,
2. 1989-1994 Ercan Dalkılıç,
3. 1994-1999 Halit Yaşar,
4. 1999-2004 Ercan Dalkılıç,
5. 2004-2009 Musa Kahraman,
6. 2009-2014 Cemil Yaman,
7. 2014-2019 Ali Toltar,
8. 2019 Hamza Şayir.
Ercan Dalkılıç: Ercan Dalkılıç 1 Ocak 1958 tarihinde Bingöl’ün Kiğı ilçesinde doğdu. Babasının işi gereği bulunduğu Ankara’da ilk ve orta öğrenimini tamamlamıştır. 1970’li yıllarda Dilovası’na yerleşmiştir. 1986 referandumunun ardından 1987’de Dilovası belediye başkanlığına seçilmiştir. Dilovası Belediyesinin kurucu başkanıdır. Üç dönem belediye başkanlığı görevinde bulunmuştur. Orman Bakanlığı’yla yaptığı görüşmeler sonucu Dil İskelesi, Adatepe, Orhangazi Mahalleleri’ndeki orman arazilerini belediye uhdesine alarak bu araziler üzerinde yer alan gecekondulara tapu dağıtımını gerçekleştirmiştir. 1989 yılında yeniden Dilovası belediye başkanlığına seçilmiş, 1994 yerel seçimlerinde tekrar aday olmuş ancak seçilememiştir. 1994-1999 yılları arasında Anavatan Partisi Kocaeli Yerel Yönetimlerden Sorumlu İl Başkan Yardımcılığı görevinde bulunmuştur. 1999 seçimlerinde 3. kez Dilovası belediye başkanlığı görevine seçilmiştir. 2004 yılına kadar bu görevde bulunan Ercan Dalkılıç evli ve iki çocuk babasıdır.
Halit Yaşar: 1999 öncesi Refah Partisi’nden belediye meclis üyesi olan Halit Yaşar, 3. dönem belediye başkanlığı görevinde bulundu. İlahiyat Fakültesi mezunu olan Halit Yaşar, daha çok, hızla büyüyen Dilovası’nın su sorununu çözmeye çalıştı.
Musa Kahraman: 2004-2009 yılları arasında Dilovası belediye başkanlığı görevinde bulunan Musa Kahraman öğretmen kökenliydi.
Cemil Yaman: 1970 yılında Ağrı’nın Hamur ilçesinde dünyaya geldi. 1975 yılında, henüz 5 yaşındayken ailesiyle birlikte Dilovası’na yerleşen Cemil Yaman’ın, tüm çocukluğu ve eğitim hayatı Dilovası’nda geçmiştir. Yükseköğrenimini, Kamu Yönetimi alanında lisans ve İşletme alanında yüksek lisans yaparak tamamladı. Birçok sivil toplum örgütünde yöneticilik ve başkanlık yaptı. Farklı partilerde Siyasi ve Hukuk İşleri Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. “Dilovası Belediye Spor Kulübü’nde” yöneticilik yaptı. 2009 yerel seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi’nden Dilovası belediye başkanlığına aday oldu ve Dilovası’nın 6. dönem belediye başkanı seçildi. 2014 yerel seçimlerinde aday gösterilmedi. Eğitimin, “İnsan hayatının en önemli yapı taşı” olduğunu söyleyen Yaman, çalışma hayatı süresince çeşitli kişisel gelişim ve eğitim programlarına katılmıştır. 26. ve 27. dönemde Adalet ve Kalkınma Partisi’nden Kocaeli Milletvekili seçilen Yaman, İçişleri Komisyonu Üyesi ve Türkiye-Macaristan Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanlığı görevinde bulunmaktadır. Yaman, evli ve 4 çocuk babasıdır. Ali Toltar: 20142019 yılları arasında 7. dönem Dilovası belediye başkanlığı görevinde bulunmuştur. İnşaat Yüksek Mühendisi olan Ali Toltar döneminde Dilovası İlçesinde doğalgaz kullanımı %18’den,
%92’ye çıkarılmıştır. Asker ailelerine ve dar gelirlilere kesintisiz yardım yapılması konusunda belediyeyi aktif hale getirmiştir. Devlet hastanesi, Merkez Camii ve Hz. Ali Camileri, müftülük binası, Dilovası Balıkçılar Barınağı (Tavşancıl’da), Tavşancıl Meydanı, Adatepe Parkı bu döneminin önemli eserleridir.
Hamza Şayir: 1972’de Ardahan’da doğmuştur. İlk, orta ve lise eğitimini Ardahan’da tamamlamıştır. 1989 yılından bu yana Dilovası’nda yaşayan Hamza Şayir, 2016 yılında Kadıköy Newport Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun oldu. Hamza Şayir, Dilovası’nda kurulu bulunan Polirem Kimya AŞ’nin sahibidir. Aynı zamanda Dilovası Belediye Spor Kulübü Yönetim Kurulu Üyeği ve Adalet ve Kalkınma Partisi Dilovası ilçe başkan yardımcısı görevlerinde bulunmuştur. Siyasete 2011 yılında Dilovası İlçe Başkanlığı yöneticisi olarak başlayan Şayir, Adalet ve Kalkınma Partisi Dilovası İlçe Teşkilatı’nda Halkla İlişkiler Birim Başkanlığı, Dış İlişkiler Birim Başkanlığı ve Sivil Toplum Kuruluşları Birim Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. Ayrıca yerel seçimler, genel seçimler ve 16 Nisan Halk Oylaması’nda ilçe SKM Başkanlığı görevini üstlenmiştir. Birçok mesleki eğitim ve seminerlerin yanı sıra siyasi akademi, liderlik, siyasi eğitim ve sertifika programlarına da katılan Şayir, evli ve 3 çocuk babasıdır.
KAYNAKÇA
Resmî Gazete, Sayı: 3407, 12 Eylül 1936, s. 1; Sayı: 19328, 31 Aralık 1986, s. 5; Türkiye İstatistik Kurumu, 1986, 2008, 2020 Nüfus İstatistikleri; https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.bilgi?p_donem=22&p_sicil=6077 (Erşim:11.08.2021); https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd. bilgi?p_donem=27&p_sicil=7354 (Erişim: 07.07.2021); http:// www.golgegazetesi.com/dilovasi-dertovasi-h38313.html (Erişim: 07.07.2021); https://www.haberler.com/hamza-sayir/biyografisi/
(Erişim: 07.07.2021).
Turgut ÖZEL