Kültürel Miras
Çınar ağaçları, dünya kültürel mirası olarak kabul edilen, aynı zamanda tarih ve doğa turizmine ilgi duyan ziyaretçilerin de birçok değerin sembolü olarak anlam atfettikleri turistik unsurlar olarak bilinmektedir. Kocaeli ili tarihi çınarlarının zenginliğiyle bilinen illerden biri olup, Başiskele, İzmit, Kartepe, Köseköy gibi ilçelerde bulunan, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tescili yaptırılan tarihi ve kültürel miras statüsündeki çınarların tedavileri ve bakımları Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından sürekli olarak gerçekleştirilmektedir.
Köseköy’de Çuhane Caddesi üzerinde, ülkemizde yaygın olarak görülen Doğu Çınarı cinsinden olan çınar ağaçları bulunmaktadır. “Saltanat Yolu” olarak da bilinen bu yol üzerindeki çınarlar, 1844 yılında Sultan Abdülmecit tarafından hizmete açılan ve 1920 yılına kadar hizmet veren Çuha Fabrika-i Hümayunu’na ulaşan yol üzerine iki taraflı ve sıkça dikilen çınarlardır. Saltanat yolu çınarları bir asrı aşan bir geçmişe sahiptir. Çapları 80-180 cm arasında değişmektedir. Çınarların önemli bölümü günümüze ulaşamadan yok olmuştur. Bu çınar ağaçları çınar, çınargiller familyasından olup, Platanus cinsine ait uzun boylu kalın çaplı ağaç türlerindendir. Osmanlı’nın son döneminde Çuhane mevkiindeki fabrika ve diğer tesislerin bulunduğu alan boyunca bulunan yolda bulunmaktadırlar. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 18.11.2009 Tarih ve 1175 Sayılı kararı ile tescil edilen 100 adet çınar ağacı “Köseköy Çuhane 100 Adet Çınar Ağacı – Kocaeli” ismiyle kayda geçmiştir.
Çınarların yoğun olarak bulunduğu Başiskele ve Köseköy-Kartepe ilçelerindeki Çuhane Caddesi üzerindeki Çınar ağaçları başta olmak üzere, İzmit’te toplam 102 çınar ağacı için, 2021 yılında Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nun izni ve İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi Orman Fakültesi iş birliği ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı ekipleri tarafından budama, sarmaşık temizleme ve hastalık tedavisi yapılarak, bakım çalışmaları başlatılmıştır. Bu kapsamda, “Sultan Yolu” Çuhane Caddesi üzerindeki 67 ağacın bakım çalışmaları devam ederken, bu cadde üzerindeki ağaçlardan tescil edilmiş ancak devrilme riski taşıyanlar da yine Koruma Kurulu’nun izni ile kesilme kararı alınarak yerine yeni çınar ağaçlarının dikilmesi yönündeki çalışmalar sürdürülmektedir.
İzmit merkeze 6,6 km mesafede olan Çuhane, diğer ifadeyle “Sultan Yolu” bölgeden geçen ziyaretçilere, geçmişe yolculuk yapmak, görsel bir ziyafet yaşamak için kısa bir molaya değecek bir kültürel mirastır.
KAYNAKÇA
Ö. Köroğlu, H.U. Yıldırım &, C. Avcıkurt, “Kültürel Miras Kavramına İlişkin Algıların Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi”, Turizm Akademik Dergisi, 01 (2018) s. 98-113; https://www.kocaeli.bel.tr/ tr/main/news/haberler/3/tarihi-cinarlar-bakimdan-geciyor/35700, Erişim Tarihi: 18.09.2021; https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kocaeli/kulturenvanteri/kosekoy-cuhane-100-adet-cinar-agaci; Erişim Tarihi: 15.09.2021; https://basiskelegezi.com/anit-agaclar/; Erişim Tarihi: 15.09.2021.
Bilsen BİLGİLİ