Kocaeli Birimi
Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü 1963 yılında 225 sayılı kanunla faaliyetlerine başlamıştır. Sosyal koruma adı altında farklı isim ve görevlerde bulunan müdürlükler 1983 yılında Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü (SHÇEK) çatısı altında toplanmıştır. 1986 yılında ise tüm bu sosyal hizmetleri desteklemek amacıyla sosyal yardımlaşma ve teşvik fonu oluşturulmuştur. Başbakanlığa bağlı olarak faaliyet gösteren bu müdürlük ve diğer sosyal hizmet kuruluşları önce 2011 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlanmış, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçişle birlikte 2018 yılında yeni kurulan bakanlık olan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın bünyesinde yer almıştır. Bu üst kurumun daha sonra 2021 yılında iki farklı bakanlığa ayrılmasıyla birlikte bugün tüm sosyal hizmetler Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı çatısı altında toplanmıştır. Bu bakanlığın Misyonu; Bireyin, ailenin ve toplumsal değerlerimizin korunması, güçlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik bütüncül ve adil sosyal hizmet modelleri geliştirmek ve uygulamaktır. Vizyonu ise; toplumun her bir ferdine ulaşarak etkin sosyal hizmet sunumuyla ülkemizin sosyal kalkınmasında öncü kurum olmaktır. Türkiye’nin tamamında özellikle son 20 yılda çok etkin ve belirgin faaliyetler gösteren kurumun çocuk esirgeme faaliyetleri üzerine yaptığı çalışmalar da aynı özende ve gelişimdedir. Çocuk hizmetleri adı altında tüm çocuklara eşit şartlar sunmak üzere yola koyulmuş olan ve dünyaya örnek olabilecek çaptaki işleriyle SHÇEK’in Kocaeli ilinde 5’i çocuk evleri sitesi, 1’i çocuk evleri koordinasyon merkezi, 2’si ihtisas kuruluşu olmak üzere toplam 8 çocuk kuruluşu bulunmaktadır. Duyarlılığa uygun şekilde bu kuruluşlar, çocukların özel durumları sebebiyle gizli ve tabelasız olarak hizmet vermektedir. Sayıları sürekli olarak değişmekle birlikte 2021 yılı sonu itibariyle toplam 8 kuruluşta misafir edilerek hizmet alan çocuk sayısı 428’dir. Bunun yanı sıra Millî Eğitim Bakanlığı ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğü tarafından koruyucu aile hizmetinden faydalandırılan 262, evlat edindirilmek üzere aile yanında bulunan 33, danışmanlık tedbir kararı uygulanan 2244, eğitim tedbiri kararı uygulanan 1200 ve sağlık tedbiri kararı uygulanan 1599 çocuk bulunmaktadır.
Çayırova Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü: Çayırova Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü, 0-12 yaş karma ve 13-18 yaş kız çocuklarının kaldığı yatılı sosyal hizmet kuruluşudur. Kuruluş, Ağustos 2010’da 7,5 dönümlük arazide faaliyete geçmiştir. 8 tripleks yaşam birimi ve 1 adet idari bina inşa edilerek oluşturulmuş olup, toplam 84 kişilik kapasiteye sahiptir.
Gazi Vakfı Gazanfer Bilge Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü
Gazi Vakfı Gazanfer Bilge Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü, Kasım 1987’de Karamürsel Çocuk Yuvası olarak açılmıştır. 1999 Marmara depreminde hasar gören bina yıkılarak yerine yapılan yeni yuva binası 20 Eylül 2001 tarihinde Gazi Vakfı Gazanfer Bilge Çocuk Evleri Sitesi adı ile hizmete girmiştir. Kuruluş yaklaşık 10.000 metrekare arsa üzerinde 2 blok olarak inşa edilmiştir. 3600 metrekare kapalı alan ile birlikte 1 adet halı saha, oyun parkı, spor salonu alanı mevcuttur. 0-12 yaş karma ve 13-18 yaş kız çocuklarının kaldığı yatılı sosyal hizmet kuruluşudur ve 80 kişilik kapasiteye sahiptir. Yuva arsası olimpiyat şampiyonu Gazanfer Bilge tarafından bağışlanmış olup, binası ise Alman Gazi Vakfı tarafından yaptırılmıştır.
Kassel Şehri Yahya Kaptan Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü Kuruluş, 1999 Marmara depreminden sonra Almanya Kassel şehrinden gelen bir grup gönüllünün Almanya Kassel Belediyesi öncülüğünde kurulan Öksüz Çocukları Koruma Derneği’nin başlatmış olduğu kampanya ile Kassel şehrinden toplanan yardımlar ve Avrupa Yatırım Bankası’ndan alınan 1 milyon Euro karşılıksız kredi ile Öksüz Çocukları Koruma Derneği tarafından yaptırılmıştır. 19.11.2002 tarihinden itibaren Kassel Çocuk Köyü Müdürlüğü adıyla fiilen hizmet vermeye başlamıştır. Ancak kuruluşun adı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından Kassel Şehri Yahya Kaptan Çocuk Evleri Sitesi olarak değiştirilmiştir.
Yapı, 2515 m2si kapalı alan; 10.985 m2si ise bahçe ve yeşil alan olmak üzere 13.500 m2lik alan üzerine kurulmuştur. Bahçesinde ağaçlandırılmış bölge, çocuk parkı, basketbol sahası ve çardak bulunmaktadır. Çocukların yaşam alanlarının bulunduğu binaların dışında 1 adet 340 m2 alana oturan 2 katlı idari bina; 1 adet 200 m2 alana oturan 3 katlı sosyal faaliyet binası (dans atölyesi ve oyun atölyesi) bulunmaktadır. İç dizaynı, sahnesi ve perdeleri Ataköy Rotary Kulübü tarafından bağış olarak yaptırılan çok amaçlı bir tiyatro salonu da bulunmaktadır.
Çocukların yaşam alanları ise 7 blok 14 daireden oluşmakta olup her biri 250 m2’dir. 8 veya maksimum 9 çocuğun yaşamasına uygun olarak hazırlanan bu daireler tam bir ev modelinde olup her dairede vardiyalı olarak 1 bakım elemanı çalışmaktadır. Her bir daire 4 yatak odası, oturma odası, mutfak, yemek salonu, banyo, tuvalet, görevli odası, çamaşır odası, giriş ve holden meydana gelmekte olup her dairede çocukların ihtiyaçlarını karşılamak üzere televizyon, müzik seti, buzdolabı, mutfak araç gereçleri, çamaşır makinesi ve kurutma makinesi bulunmaktadır. Çocuk odaları 2 veya 3 kişiliktir. Odalarda iki veya üç yatak, bir gardırop ve çalışma masası bulunmaktadır. Gruplara, çocukların yaş ve cinsiyet durumları göz önünde bulundurularak yerleştirilmeleri sağlanmaktadır. 0-12 yaş karma çocukların kaldığı yatılı sosyal hizmet kuruluşudur, 96 kişilik kapasiteye sahiptir.
Gölcük Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü
Gölcük Çocuk Evleri Sitesi, T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı arasında imzalanan protokol gereği Gölcük Belediyesi’nin yer tahsisi ile gerçekleştirilmiştir. Gölcük Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü’nün resmi açılışı 24.01.2017 tarihinde gerçekleştirilmiş olup, bu tarihten itibaren korunma ihtiyacı içinde olan 15-18 yaş erkek çocuklarına hizmet vermektedir. 50 kişilik kapasiteye sahiptir.
Türk-Alman Vakfı Saraylı Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü
Türk-Alman Vakfı Saraylı Çocuk Evleri Sitesi’nin Türk-Alman Vakfı ve SHÇEK Genel Müdürlüğü arasında imzalanan protokol gereği Kanal D sponsorluğunda 13.500 metrekare alan üzerine 2000 yılında temeli atılmıştır. Çocukların yaşam alanı olarak 7 tripleks ev, her evde 10 çocuk kalabilecek şekilde 70 kapasiteli olarak 2001 tarihinde Türk-Alman Vakfı Saraylı Çocuk Köyü ve Kız Yetiştirme Müdürlüğü olarak hizmete açılmış, 5-13 yaş erkek ve 5-18 yaş kız çocuklarına hizmet vermekte iken 2013 tarihinde kapatılmış, bir süre kapalı kaldıktan sonra 2014 yılında 13-18 yaş erkek çocuklarına hizmet vermek üzere Türk-Alman Vakfı Saraylı Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü olarak hizmete açılmıştır.
Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi Müdürlüğü
Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi Kocaeli’de ilk kez 2009 yılında Kassel şehri-Yahya Kaptan Sevgi Evleri Çocuk Yuvası bünyesinde hizmet vermeye başlamıştır. 2012 yılında Merkez İl Müdürlüğü bünyesinde İl Müdür Yardımcılığı Koordinatörlüğü’nde hizmet vermeye devam etmiştir. Merkez 2013 yılında Müdürlük olarak hizmet vermeye başlamıştır.
KAYNAKÇA
Kocaeli Valiliği Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, SHÇEK Paylaşılabilir bilgiler ve istatistikler 2021; https://www.aile.gov.tr/ bakanlik/hakkinda/misyon-ve-vizyonumuz/
Hülya ÇELİK