Kocaeli İline Özgü Yöresel Çorba
Kocaeli iline özgü yöresel lezzetlerden biri olan Çene Çarpan Çorbası, “Sütlü Hamur Çorbası” olarak da bilinmektedir (kocaelitrakyailleri.org.tr). Aynı zamanda bu çorba kentin ileri yaştaki üyeleri tarafından “Kara Şimşek Çorbası” olarak da anılmaktadır. Ana malzemelerinden biri olan yeşil mercimek, çorbanın tam bir vitamin deposu olmasına katkı sağlarken, bağırsakların çalışmasını da düzenlemektedir. Ayrıca kötü kolesterolü düşürme özelliği ile de bilinen bu çorba, kalorisi oldukça düşük olduğu için diyet yapanlar tarafından da sıklıkla tercih edilmektedir.
Literatürde, Çene Çarpan Çorbası’nın, aslında Balkan ve Rumeli göçmenlerinin yemekleri arasında yer aldığı ileri sürülmektedir (Taş ve Aksoy, 2020: 2568). Kocaeli ilinin yoğun göç alması ve kültürlerarası etkileşimin yüksek düzeyde olması gibi nedenlerle, bu çorbanın yöresel bir lezzet olarak ilin gastronomi kültürüne yerleşmesi kaçınılmaz olmuştur. Çene Çarpan Çorbası, Kütahya ili ve Trakya bölgesinde de yöresel bir lezzet olarak isimlendirilmektedir.
Çene Çarpan Çorbası’nın malzemeleri Un (1 su bardağı), Su (4+1 su bardağı), Yumurta (1 adet), Yeşil mercimek (2 su bardağı), Börülce (2 su bardağı), Sarımsak (7 diş), Salça (1 yemek kaşığı), Süt (4 bardak), Nane (2 çay kaşığı), Kırmızı pul biber (2 çay kaşığı), Tuz (1 çay kaşığı), Zeytinyağı (2 yemek kaşığı) olup hazırlanışı şu şekildedir: Un, yumurta ve su kullanılarak sert hamur yoğurulur. Bu hamur, bezelere ayrılarak yufka biçiminde açılır. Açılan yufka biçimindeki hamurlar ince şeritler halinde kesilir ve bir süre kurumaya bırakılır. Diğer yandan önceden bir miktar yeşil mercimek ve börülce haşlanarak hazır hale getirilir. İnce ince rendelenen sarımsaklar, salça ve zeytinyağında hafifçe kavrulur. Sonra haşlanan yeşil mercimek ve börülceler eklenir, su ile süt ilave edilir. Tenceredeki tüm malzeme 20 dakika boyunca kaynatılır. Tenceredekilerin hepsi bu kadar süre kaynatıldıktan sonra kurutulmuş hamurlar da atılır ve hamurlar pişinceye kadar yine kaynatılır. En son tuz ve baharatları da eklendikten sonra çorba servise hazır hale gelir.
Not: İsteğe bağlı olarak yağda nane, pul biber yakıp çorbanın üzerinde gezdirilebilir. Ayrıca terbiyeli de yapılabilir. Çorbanın terbiyesi için bir yumurta çırpılır, içine limon suyu eklenir. Sıcak çorbadan birkaç kaşık alıp terbiye ılıştırılır, sonra çorbaya karıştırılır.
KAYNAKÇA
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Bilge Şehir Kocaeli Yemekleri, Kocaeli: CNR Basım, 2018, s. 7; Taş, D. ve Aksoy, M. (2020). “Edirne’nin Sınır Köylerinde Yaşayan Pomak ve Muhacirlerin Yemek Kültürü Üzerine Bir İnceleme”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8 (4), s. 2565-2587; https://kocaelitrakyailleri.org.tr/yemek/, Erişim Tarihi: 31.05.2021; https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kocaeli/neyenir/cene-carpan-corbasi382487, Erişim Tarihi: 31.05.2021.
Selda UCA