Genetik Bilimci, Sinirbilimci

1981’de Zonguldak’ta doğdu, babası Adnan Bey, annesi Oya Hanım’dır. Babası madenci annesi ise memurdu. Babasının madencilikten ayrılmasından sonra Kızıl ailesi İzmit’e taşınmıştır. Çağhan Kızıl, Kocaeli Anadolu Lisesi’nden mezun olmuştur. 2003 yılında ODTÜ Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nden mezun olduktan sonra 2005 yılında Almanya’nın Göttingen kentindeki Max Planck Institute for Biophysical Chemistry’de yüksek lisansını tamamladı. Hemen akabinde Almanya’nın Tübingen kentindeki Max Planck Institute for Developmental Biology’de Nobel ödülü sahibi Christiane Nüsslein-Volhard’ın laboratuvarında doku yenilenmesinin moleküler mekanizmaları üzerine yaptığı araştırmalarla 2009 yılında doktora derecesini elde etti. Doktora sonrası araştırmalarında zebra balığı modelini kullanarak beynin kendini yenilemesinin moleküler mekanizmalarını araştıran Çağhan Kızıl, bu süre içinde kök hücrelerin doku yenilenmesini başlatması için gereken birçok yeni genetik mekanizmayı keşfetti. Bu çalışmaları sonucunda, 2013 yılında Almanya’nın en prestijli ödüllerinden biri olan Helmholtz Topluluğu Genç Araştırmacı Ödülü’nü alarak Alman Nörodejeneratif Hastalıklar Merkezi DZNE’de kendi araştırma laboratuvarı Kızıl Lab’ı (www.kizillab.org) kurdu. 2014’ten beri bu laboratuvarda çalışanların grup liderliğini yapmaktadır.

Çağhan Kızıl ve ekibi, Alzheimer’dan etkilenen birçok hücre tipinden biri olan kök hücrelere yoğunlaşarak, beynin kendisini yenilemesi ile bu hastalığı çözebileceğine dair hipotezler geliştirmektedirler. Bu yöndeki çalışmalarını da doğadan öğrenerek yapmaya çalışmaktadır. Bu nedenle küçük bir balık olan zebra balığını model olarak kullanıp, insanlarda Alzheimer tedavisi geliştirebilir mi diye araştırmalarını sürdürmektedir. Çağhan Kızıl’ın, zebra balığında ve kendi geliştirdikleri üç boyutlu insan beyni modelinde, Alzheimer hastalığının çözümü için yeni tedavi imkânları geliştirmeye çalışması bu alan için önemli adımlardan biri olarak görülmektedir. Bu araştırmalar, Science, Developmental Cell ve Cell Reports gibi uluslararası saygın bilim dergilerinde yayınlanmış, kongre ve konferanslarda yoğun ilgi çekmiş ve medyada geniş yer bulmuştur. Akademik çalışmalarının yanında, ulusal ve uluslararası dergi ve gazetelerde yazı ve makaleleri bulunmakta, birçok sivil toplum kuruluşu ve toplulukta gönüllü olarak çalışmaktadır. Nöral kök hücreler, Alzheimer, rejenerasyon, zebra balıkları ve insan beyninin 3 boyutlu modellenmesi araştırma alanları arasında yer almaktadır. Amerika, Almanya, Polonya, Çin, İtalya, Yunanistan, Japonya gibi dünyanın farklı coğrafyalarında yapmış olduğu bu çalışmalara dair konferans ve seminerler vermektedir. Halen Dresden Teknik Üniversitesi ve Columbia Üniversitesi’nde akademik görevine devam etmektedir. Aynı zamanda pandemiye yönelik çalışmaların devamlılığı için 2021 yılı Nisan ayında oluşturulan Türk Tabipler Birliği Pandemi Çalışma Grubu üyesi olarak görev yapmaktadır.

KAYNAKÇA

https://kizillab.org/people/caghan-kizil/; vilerdernegi.com/Uyeler.html; https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=25d85d22-a117-11eb-ae7d-85666df1736a; https:// imer-hastalarina-umut-oldu

Dilara USLU