YAVUZ ARGIT

Madde no:1595

Bibliyofil

Bibliyofil olarak anılan Yavuz Argıt, 15 Aralık 1934 tarihinde, İzmit (Maşukiye köyü), Kocaeli’de dünyaya gelmiştir. Ailesi 93 Harbi (1877 -1878) sonrasında göç etmiş olup Çerkez asıllıdır. Babası Çerkezlerin Ibıh kabilesinden Şevket Bey, annesi Fatma Suat Hanım'dır. İzmit Halk Bankası'nda muhasebeci olan babası kendisi henüz on bir yaşındayken öldükten sonra Darüşşafaka’da başlayan eğitimini İzmit’te tamamlamıştır. 1953 senesinde Deniz Astsubay Hazırlık Okulu’na başlasa da mizacının askeriyeye uygun olmamasından dolayı bir süre sonra ordudan çıkmıştır. Argıt, askeriyeden ayrıldıktan sonra Deniz Ticaret Filosu'na girmiş ve burada B sınıfı çarkçıbaşılığına kadar yükselme imkânı bulmuştur.

1969 yılında PETKİM Fabrikası’nda ısıtma kazanı kontrolörü olarak çalışmış, bunun yanında açık deniz gemilerinde çarkçıbaşı olarak görev almıştır (19821994). PETKİM’den 1980 yılında emekli olmuştur. Emekli olduktan sonra tekrar denizciliğe devam eden Argıt, 1994 senesinde denizcilik hayatına da nokta koymuştur. Yaptığı seyahatler sırasında dünyanın pek çok farklı bölgesinde bulunma fırsatını yakalayan Argıt, seyahatlerinde de kitaplarını yanından ayırmamıştır. Kitap sevgisinin, genç yaşlarda komşusunun armağanı olan eski ve yeni yazı ile yazılmış kitaplarla pekiştiğini ifade etmiştir. Bunun yanında hem öğretmeni hem de şair Orhan Faik Gökyay’ın yakın arkadaşı olan hocası Nurdoğan Bey’in de okuma merakını kendisine aşıladığını belirtmiştir. PETKİM’deki emekliliği sonrasında deniz seferine çıkmadığı günlerde Argıt, sıklıkla erken vakitlerde İstanbul’daki Enderun kitabevine gitmiş ve uzun saatler boyunca kitap okumuştur. Bu sayede kitabevine gidip gelen araştırmacılar ve entelektüeller ile de bir arada bulunma olanağı bulmuştur. Hatta, burada tanıdığı insanlara dair duygu, düşünce ve fikirlerini de kaleme almış, yazılarına Sefine-i Mürettebât-ı Enderûn adını vermiştir. Ahmet Nezih Galitekin’in aktardığına göre, yazıların basımı konusunda Argıt’a ısrar etmiş ancak Argıt, bu yazıları kimseye göstermediği gibi yayınlanmasına da ilgili kişileri eleştirmiş olması ve yazılar basıldığı takdirde muhteviyatlarından dolayı kırılacakları düşüncesi ile engel olmuştur. Yavuz Argıt hem kütüphanesinin muhteviyatına bakıldığında hem de bilgi dağarcığı göz önüne bulundurulduğunda pek çok alana ilgi duymuştur. Özellikle ilahiyat, felsefe, tasavvuf, tarih, edebiyat gibi dallara ilgi duymasının yanında tıp, matematik, astronomi, psikoloji, jeoloji, botanik gibi branşlara da merak beslemiştir. Yavuz Argıt, kütüphanesindeki tüm kitapları okuduğunu belirtmiştir ki yaklaşık 25.000 kitabı bulunmaktaydı. Günlük okuma sayısı hakkında pek çok rakam verilse de kendisi, eserlerinde günlük edebiyat eseri okuma sayfa sayısının 1000 sayfa, daha rahat okunabilen bir edebiyat eserinden günlük 2000 sayfa, zorlu felsefe eserlerini günlük 600 sayfa olarak okuduğunu dile getirmiştir. İSAM’da kendisine ayrılan ve "Hane-i Saadet" diye isimlendirdiği yerde ölümüne kadar yaşayan Argıt, etrafında insanların saygı duyup hürmet gösterdiği bir kimse olmuştur. İSAM’da kalmaya başladıktan sonra gündüz saatlerini kütüphaneciler ile Kütüphane ve Dokümantasyon Merkezi’nde geçirmiştir. 1999 yılında, çokça zaman geçirdiği İslam Araştırmaları Merkezi’ne kütüphane ve koleksiyonunu bağışlamıştır. Bağışlanan kitaplar arasında felsefe ve tasavvuf yazınına dair eserler ağırlıktadır. Eserler, İSAM Kütüphanesi kataloğunda YA harfleriyle gösterilmiş olup süreli yayınlar ile Orhan Şaik Gökyay bölümü arasındaki kısımdan elde edilebilir. İlk evliliğini kitaplarıyla yaptığını söyleyen Argıt, kitaplar hayatının bir parçası olduğu için evliliğin getireceği meşguliyet nedeniyle kitap okuyamama endişesi ile hayatı boyunca hiç evlenmemiştir. Yavuz Argıt, 7 Mayıs 2009 tarihinde İstanbul’da vefat etmiştir. Ölümünden sonra anısına 2012 yılında Yavuz Argıt Armağanı adında bir kitap basılmıştır.

KAYNAKÇA

https://www.dunyabizim.com/portre/denize-ve-kitaba-sik-bir-adam-h4943.html, Erişim Tarihi 28 Ağustos 2021; https://www. zdergisi.istanbul/makale/ozel-koleksiyonlar-yavuz-argit-683, Erişim Tarihi 28 Ağustos 2021 (Görsel); Büyükkanber, Cavit, “Bir İzmit Beyefendisi:1”, Yavuz Argıt Armağanı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, 2012, 419-420, s. 420; A. Nezih Galitekin, “İzmit’in Değerli Bir Evladı Yavuz Argıt’ın Vefatı Münasebetiyle”, Yavuz Argıt Armağanı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, 2012, 404-418,s. 415; 416; Salih Sandal, “Yavuz Argıt (19342009)”, Yavuz Argıt Armağanı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, 2012, 12-24, s. 14; 22; “Yavuz Argıt ve Koleksiyonu”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi Bülteni, Sayı 3, 2004, s. 3; Ali Yücel Yürük, “Çerakise-i Kafkas›tan Nev›i Şahsına Münhasır Bir Bibliyofil: Yavuz Argıt”, Yavuz Argıt Armağanı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, 2012, 33-44, s. 14; 34; 36.

Özge ASLANMİRZA