1993 yılında ulusal bir heykel sempozyumu olarak başlayan Değirmendere Zühtü Müridoğlu Ahşap Heykel Sempozyumu, 1994 yılında uluslararası olarak yapılmaya devam etmiştir. Türkiye’nin en uzun soluklu uygulamalı heykel sempozyumu olma özelliğini taşıyan Uluslararası Değirmendere Zühtü Müridoğlu Ahşap Heykel Sempozyumu, Kocaeli halkının yanı sıra Türkiye’den de birçok sanatseverin Değirmendere’de her yıl buluşmasına olanak sağlamaktadır. Türkiye’de bu alanda gerçekleştirilen birçok çalışmaya öncülük eden sempozyum yerli ve yabancı sanatçıların katılımıyla geleneksel bir şekilde her sene düzenlenmeye devam etmektedir.

Sempozyumun ilk adımı, 1993 yılında henüz Gölcük Belediyesi'ne bağlanmamış olan Değirmendere Belediyesi'nin, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’yle yapmış olduğu iş birliğiyle atılmış ve ilk sempozyum düzenlenmiştir. Değirmendere beldesinde kestane ağacının çok olmasından dolayı seyreltme işlemleri yapılmaktadır. Kesilen ağaçlar depolarda bekletildiğinden el altında çok miktarda bulunmaktadır. Yontu olarak çalışılması kolay ve aynı zamanda dış koşullardan korunmasının uygun oluşundan dolayı kestane ağacı sempozyumun uygulama malzemesi olarak seçilmiştir.

Heykeller ilçenin merkezi bir yeri olan Çınarlık Meydanı'nda üretilmektedir. Sempozyuma bölge halkının özellikle de çocukların ilgisi yoğun olmaktadır. Bu sempozyum Değirmendere’yi sanat merkezine ve açık hava heykel müzesine dönüştürmüştür. Sempozyumlarda ortaya çıkarılan çalışmalar Değirmendere'de, parklara, sahile ve kamuya açık alanlara yerleştirilmiş, beldeyle bütünleşmiştir. Bölgeye sanat açısından birçok şey kazandırmış, farklı ufuklar açmıştır.

1999 yılında, 17 Ağustos depremi ile birçok şey gibi bu sempozyumda yapılan çalışmalar da tahrip olmuştur. Sahil şeridinde olan çalışmalardan 22 si sulara gömülmüştür. Bunların dışındaki birçok çalışma ise yer sıkıntısı nedeniyle, sergilenmek üzere İzmir, Çanakkale, Gebze ve İzmit’teki kültür merkezlerine hediye edilmiştir. Bu üzücü olay üzerine yitirilen çalışmalar yerine bazı sanatçılar, Mimar Sinan Üniversitesi'ne heykel hediye etmiştir ve 2000 yılında bu heykellerden oluşan bir sergi açılmıştır.

Her yıl düzenli olarak yapılan sempozyuma destek veren belediye yönetimi 2004'teki seçimlerde değişmesinden sonra Mimar Sinan Üniversitesi bir süre daha sempozyumun düzenlenmesine katkı vermiş, sonrasında haklarından vazgeçmiştir. Sempozyum, Zühtü Müridoğlu Ahşap Heykel Sempozyumu adıyla geçici bir süreliğine Çankaya Belediyesi'nin himayesinde Ankara’da gerçekleştirilmiştir. 2010 yılından sonra tekrar Değirmendere’ye dönen sempozyum Gölcük Belediyesi, Gölcük Kent Konseyi ve Kocaeli Üniversitesi iş birliğiyle düzenlenmektedir.

Uluslararası Değirmendere Zühtü Müridoğlu Ahşap Heykel Sempozyumu düzenleme komitesi, 2019 yılında ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyayı saran Covid-19 pandemisi nedeniyle 27.'si düzenlenecek olan sempozyumu bir süreliğine ertelemiştir. Yıllara göre Değirmendere Zühtü Müridoğlu Ahşap Heykel Sempozyumu Katılımcıları;

1. 1993: Fatma Akyürek, Türkiye, Emre Başoğlu, Türkiye, Fatma Başoğlu, Türkiye, Hülya Bozışık, Türkiye, Cavhar Göktaş, Türkiye, Ender Güzey, Türkiye, Rahmetullah Kartal, Türkiye, Neslihan Pala Menteş, Türkiye, Hüseyin Suna, Türkiye, Gökçe Okay, Türkiye, Kemal Tufan, Türkiye.
2. 1994: Osman Mete Demirbaş, Türkiye, Hiroko Murata, Japonya, Kauko Nissila, Finlandiya, Maarit Nissila, Finlandiya, Balbir Sıngh Kaat, Hindistan, Ömer Yavuz, Türkiye, Antti Ylönen, Finlandiya, Nilhan Sesalan Yüzsever, Türkiye.
3. 1995: Fatma Akyürek, Türkiye, Shosaku Asada, Japonya, Erim Bayru, Türkiye, Uri Eliaz, İsrail, Mic Leder, Almanya, Yann Liebard, Fransa, Azechi Takuji, Japonya.
4. 1996: İmre Veszpremi, Macaristan, Alexander Knyazik, Ukrayna, Kamila Mizerova, Çek Cumhuriyeti, Hasan Fuat Sarı, Türkiye, Ayhan Yılmaz, Türkiye, Meriç Hızal, Türkiye.
5. 1997: Gennaji Voronov, Rusya, Naoko Washizaki, Japonya, Tadakazu Maeda, Japonya, Michael Tropper, İsrail, Berika İpekbayrak, Türkiye, Yücel Kale, Türkiye.
6. 1998: Adri A.C.de Fluiter, Hollanda, Ayla Turan Tan, Türkiye, Ebru Yılmaz, Türkiye, Ikkti Miyake, Japonya, Roman Manevitch, Kazakistan, Wladislaw Sajzev, Türkiye.
7. 1999: Ayako Takevchi, Japonya, Yıldız Güner, Türkiye, Varga Geza Ferenç, Macaristan, Seçkin Pirim, Türkiye, Funda Gülay Günaydın, Türkiye.
8. 2000: Shosaku Asada, Japonya, Hülya Bozışık, Türkiye, Ayhan Yılmaz, Türkiye, Ender Güzey, Türkiye, Ömer Yavuz, Türkiye, Michael Tropper, İsrail
9. 2001: Emre Başoğlu, Türkiye, Yücel Kale, Türkiye, Kemal Tufan, Türkiye, Maarit Nissila, Finlandiya, Kauka Nissila, Finlandiya.
10. 2002: Tadakazu Maeda, Japonya, Yoshitoshi Kanekami, Japonya, Ebru Yılmaz, Türkiye, Yıldız Güner, Türkiye, Ayla Turan Tan, Türkiye.
11. 2003: Derya Yılmaz (Özşen), Türkiye, Hakan Ersiz, Türkiye, Atilla Galip Pınar, Türkiye, Bilha Aharoni, İsrail, Heiko Borner, Avusturya, Toshiharu Miki, Japonya.
12. 2004: Bülent Çınar, Türkiye, Gökhan Ercan, Türkiye, Christian Vigliarola, İtalya, Tsunesyoshi Nobata, Japonya, Şule Töre, Türkiye, Öznur Aksoy, Türkiye, Nilüfer Akman, Türkiye, Ayhan Mutlu, Türkiye, M. Kemal Saygılı, Türkiye.
13. 2005: Yıldız Güner, Türkiye, Özgür Turhan, Türkiye, Ezgi Sandıkçı, Türkiye, Igor Brown, Ukrayna, Michel Aksent, Fransa, Özgür Turhan, Türkiye, Seçkin Pirim, Türkiye, Sıla Şen, Türkiye, Yaşam Şaşmazer, Türkiye, Yorgos Kaltsidis, Yunanistan.
14. 2006: Ersin Yavukçu, Türkiye, Ümit Turgay Durgun, Türkiye, Cemil Güntepe, Türkiye, Kamen Tanev, Bulgaristan.
15. 2007: Yavor Tanev, Bulgaristan, Ülkü Girgin, Türkiye, Gülce Yelken, Türkiye, Nilay Kutlu, Türkiye.
16. 2009: Ayla Turan Tan, Türkiye, Ece Akay, Türkiye, Esra Sağlık, Türkiye, Goran Cpajak, Sırbistan, Jerome Symons, Hollanda, Antonis Myrodias, Yunanistan.
17. 2010: Masatada Katsuki, Japonya, Filomena Almeida, Portekiz, Maria Elisabth Mayrl, Avusturya, Bora Türkan, Türkiye, Nevzat Atalay, Türkiye, Erdal Duman, Türkiye.
18. 2011: Ertuğ Atlı, Türkiye, Evrim Kılıç, Türkiye, Arzu Parten, Türkiye, Sakari Matillauri, Finlandiya, Arai Masami, Japonya, Beatriz Carborelle Ferrer, İspanya.
19. 2012: Mansour Tabibzadeh, İran, Karen L. Macher Nesta, Peru, Milen İvantchev, Vassilev, Bulgaristan, Kurumi Totsuka, Japonya, Kadriye Mantık, Türkiye, M. Kemal Sayılı ,Türkiye, Varol Topaç, Türkiye.
20. 2013: Özgür Sakalı, Türkiye, Evren Erol, Türkiye, Hatıra Akyüz, Türkiye, Miguel Merino, Şili, Isabella Corni, İtalya, Liliya Poprnikova, Bulgaristan.
21. 2014: Ayşe Sultan Babayiğit, Türkiye, Timuçin Gözaydın, Türkiye, Hasan Gazi Güley, Türkiye, Jean-Paul Falcıonı, italya, Rumen Dımıtrov, Romanya, Carmen Tepsan, Romany.
22. 2015: Sarah Hillebrecht, Almanya, Saeid Ahmadi, İran, Marius Bacriu, Romanya, Canan Sönmezdağ Zöngör, Türkiye, Burak Eren Güler, Türkiye, Songül Coşkun, Türkiye.
23. 2016: Sang-Heon Lee, Güney Kore, Xiao Jucheng, Çin, Mihail Levchenco, Ukrayna, Çağdaş Erçelik, Türkiye, Songül Girgin, Türkiye, Hüseyin Ceylan, Türkiye.
24. 2017: Lyudmyla Mysko, Ukranya, Glebos Thachenko, Rusya, Farshid Elishai Sayad, İran, Ürün Ünal, Türkiye, İmdat Avcı, Türkiye, Begüm Tekay, Türkiye.
25. 2018: Agnessa Ivanova Petrova, Bulgaristan, Vasılısa Chugunova, Rusya, Behnam Akharbin, İran, Eda Taşlı, Türkiye, Nilhan Sesalan, Türkiye, Orçun Beslen, Türkiye.
26. 2019: Vadim Polin, Rusya, Bahman Chegeni, İran, Pedro Jordan, İspanya, Şenol Bora, Türkiye, Sanem Tufan, Türkiye, Şahin Karakuş, Türkiye.

KAYNAKÇA

Firdevs Sağlam, Türkiye’de Gelenekselleşmiş Uygulamalı Heykel Sempozyumları, Çukurova Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2011,s. 45-60.

Ceyhun KONAK