Yerel Günlük Siyasi Gazete

Azim gazetesi, Demokrat Parti döneminde (19501960) yayınlanan Kocaeli gazetelerinden birisidir. İlk olarak 20 Ağustos 1954 tarihinde yayınlanmaya başlayan Azim, günlük olarak yayınlanan bir gazete niteliğinde olmuştur. Azim gazetesinin sahibi Fikri Dora’ydı. Fikri Dora, Kocaeli’deki ilk bisikletçilerden birisi olarak bilinmektedir. Turgut Kayı’nın yayıncılığını yaptığı gazetenin mesul müdürü Dündar Çiğit’ti. CHP Gençlik Kollarının organizesi ile kurulan gazetede üniversite öğrencileri Turgut Kayı ve Şefik Güler de yazılar kaleme almışlardı. Azim gazetesi genel olarak günlük politika haberleri ile ilgilenmiştir.

5 kuruşa satılan Azim gazetesinin altında şu ibare yazılı slogan yer almaktadır: “Memleket Davalarında Halkın Yolunda”. Ayrıca Azim gazetesinin çıkarılma amacı şu şekilde belirtilmiştir: “İdealist ve Objektif bir gazete Azim! Fikre hürmet eden, sütunlarında her çeşit münakaşayı kabul eden yegâne siyasi gazetedir. Azim, memleket davalarının sadık ve idealist bekçisi olacaktır. Azim’de Fikir, Sanat, Politika, Aktüalite, Spor, Sinema, Şehircilik, İş ve İşçi Davaları, Seçilmiş Hikâye ve Fıkralar, En Seçme Makaleler vs. Azim’e abone olunuz, her gün Azim okuyunuz!” 

Demiryolu Caddesi No: 207 üçüncü katta basılan Azim gazetesi, 40X56 cm ölçüsünde ve 5 sütun olarak yayınlanmıştır. Genel olarak İzmit’teki gazeteler 4 sütun halinde yayınlandığı halde Azim 5 sütunlu olarak çıkmıştır. Yani Azim diğer gazetelere oranla daha kapsamlı ve daha ayrıntılı bir gazete niteliğinde olmuştur. Azim matbaasında baskısı yapılan gazete Ahmet Fevzi Matbaası’nda basılmıştır.

Pazartesi günleri haricinde haftanın altı günü baskısı yapılan Azim gazetesinin abone olarak yıllığı 15 lira, altı aylığı 8 lira ve üç aylığı da 4, 5 lira olmuştur. Gazetenin ilk iki sayfasında hem Kocaeli hem de ulusal nitelikteki haberler bulunurdu. Gazetenin üçüncü sayfasında ilanlara, köşe yazılarına, dördüncü sayfada ise tamamen reklamlara yer ayrılmıştı. Azim’de ilanların sütun santimi 2 lira olmasına rağmen; mahkeme ilanlarının sütun santimi 50 kuruştu. Ayrıca gazetenin serilerinden öğrenildiği kadarıyla gazeteye yapılan özel ilanlar pazarlığa tabi olmuştur.

Yukarıda izah olunduğu üzere Azim gazetesinin sahibi olan kişi Fikri Dora’dı. Fikri Dora dışında yazılar yazan önemli kişiler bulunmaktaydı. Bunlardan birisi Turgut Kayı’dır. Aynı zamanda avukat olan Turgut Kayı, 1951 yılında Kocaeli Yüksek Öğretim Derneği’nin (KYÖD) başkanlığını yapmıştır. 30 yıl İzmit Belediyesi’nin Avukatlığını yapan Kayı, 1976-1977 yılları arasında Kocaeli BARO Başkanlığı görevini yürütmüştür. Azim gazetesinde yazarlık yapan Dündar Çiğit,1975 yılında Kocaeli’ye ilk ofset baskıyı getiren kişi olmuştur. Ayrıca Dündar Çiğit’in kurduğu Koga Gazetecilik Ticaret Anonim Şirketi (A.Ş.) tarafından 1991 yılında yayın hayatına başlamıştır. Gazetede birçok alanda Dündar Çiğit ile ortak hareket eden Şefik Güler de yazılar kaleme almıştır.

Azim gazetesinin en önemli iki yazarı şüphesiz ki Dündar Çiğit ve Şefik Güler’di. Bu iki yazardan birisi olan Dündar Çiğit’in SEKA’da işe girmesi ve Şefik Güler’in de İzmit’te yayınlanan diğer gazetelerde çalışmaya başlamasıyla birlikte Azim gazetesi büyük bir güç kaybetmiştir. Ancak Fikri Dora’nın gazeteyi kapatmayarak yayınını sürdürmesi, Azim gazetesinin bir süre daha yayın hayatını sürdürmesine imkân tanımıştır. Azim gazetesi 1954 yıllında Atatürk Cad. No: 50/1 Karamürsel adresine taşınmıştı. 24 Ağustos 1954’ten itibaren salı ve cuma günleri olmak üzere haftada iki kez basılmaya başlandı. 15 Temmuz 1965 Perşembe günü itibariyle tekrardan haftalık yayınlanmaya devam etti (Gazetenin tespit edilen en son sayısı 22 Temmuz 1965 Perşembe gününe aittir. Bu tarihte gazetenin satış fiyatı 15 kuruştu. Sonuç olarak Azim gazetesi, Kocaeli basın tarihinde yer alan önemli bir gazete olmuştur.

KAYNAKÇA

Azim gazetesi, 20 Ağustos 1954, No: 1; Bahar Çimen, Kocaeli Basın Tarihi (1847-2017), Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak 2017, s. 30; Bayram Çağlar, “Kocaeli’deki Yerel Gazetelerin Tarihsel ve Teknolojik Gelişimi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli 2007, s. 14; Bilal Tunç, Demokrat Parti Dönemi Kocaeli (1950-1960), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya 2016, s. 473-478; F. Yavuz Ulugün, “KYÖD – Kocaeli Yüksek Öğrenim Derneği Üzerine (1948-1998)”, Uluslararası Orhan Gazi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu Bildirileri-V, (Cilt 3), Kocaeli 2019, s. 1397; Yavuz Ulugün, Kent ve Bisiklet, Kocaeli 2021, s. 15; Sedat Şimşek, Başlangıcından Bugüne Kocaeli Basın Tarihi (1848-2001), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2001, s. 95; Tolga Şahin, “Kocaeli Yerel Gazetelerinde Yayınlanan Haberlerin Analizi”, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 4/1 (2017), s. 542; https://kocaelihaberdunyasi.com/avukat-turgut-kay-i-topraga-verildi/ (E.T.14.06.2021).

Bilal TUNÇ