Osmanlı Devleti 19. yüzyılda modern istatistik bilgi ve metotlarını kullanmaya başladı. 1891 tarihli “Bab-ı Ali İstatistik Encümeni Nizamnamesi” doğrultusunda Babıali’de Merkezi İstatistik Encümeni kurularak istatistik hizmetleri yasal bir çerçeve kazandı. 1918’e gelindiğinde yeni bir kanun çıkarılarak istatistik faaliyetleri Sadarete bağlı olan “İstatistik Müdüriyet-i Umumiyesi” bünyesinde toplandı. Ancak söz konusu düzenlemeden bir yıl sonra vazgeçilmiş ve eski sistem Cumhuriyet dönemine kadar sürmüştür.
Cumhuriyet döneminde ise 25 Nisan 1926 tarihli ve 3517 sayılı Merkezi İstatistik Dairesi İhdasına ve Vezâifine Müteallik Talimatname’ye Dair Kararname uyarınca Başbakanlığa bağlı “Merkezi İstatistik Dairesi” kuruldu. 1930’da yeni bir düzenleme yapılarak Merkezi İstatistik Dairesi’nin görev ve sorumlulukları İstatistik Umum Müdürlüğü’ne bırakıldı. Kurum, 1945’te “İstatistik Genel Müdürlüğü”, 1962’de “Devlet İstatistik Enstitüsü”, 2005’te ise “Türkiye İstatistik Kurumu” adını aldı.
Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Kocaeli Bölge Müdürlüğü 15.07.2018 tarihli ve 4 No’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 608. maddesinde yayınlanan Teşkilat Kararnamesine göre ulusal düzeydeki sayım ve araştırma faaliyetlerinde, istatistiki bölge birimleri sınıflaması olan TR42; Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova illeri görev alanı bölgesine ait verilerin toplanması, değerlendirilmesi, kalite kontrolü, analizi ve merkeze aktarımı ile bölgesel istatistiklerin altyapısını oluşturmakla ve üretmekle görevlidir. Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Kocaeli Bölge Müdürü bölgesel düzeydeki tüm istatistik faaliyetlerini yürütmek ve yerel birimlerle koordinasyonu sağlamaktan doğrudan TÜİK başkanına karşı sorumludur.
KAYNAKÇA
Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Bakanlıklara Bağlı, İlgili, ilişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında, Kararname Numarası: 4; Esat Arslan, “İstatistik Umum Müdürlüğü”, Atatürk Ansiklopedisi, https://ataturkansiklopedisi.gov. tr/bilgi/istatistik-umum-mudurlugu/, (29.09.2021); Reşat Kasap, “Cumhuriyetin 80. Yılında İstatistik üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.5,S. 2, 2003; https://www.tuik.gov.tr/Kurumsal/Tarihce (29.09.2021); li-bolge-mudurlugu (29.09.2021).
Halim DEMİRYÜREK