Yarımca’da Turistik Destinasyon
Körfez ilçesi, Yarımca istasyon durağının ve Cumhuriyet tarihine şahitlik etmiş Osmanlı Camii’nin hemen yanında, başta Körfez’de yaşayan yerel halk olmak üzere Kocaeli’de birçok kişinin bildiği, yarım asıra yakın bir zamandır konuklarını ağırlayan Türk Kahvesi Binası bulunmaktadır. Türk Kahvesi Binası’nın mülkiyeti Körfez Belediyesi’nde olup, işletmeciliği özel bir işletme tarafından yapılmaktadır.
Türk Kahvesi Binası, 25 Mayıs 1975 Pazar günü, “Şark Kahvesi” ismiyle hizmete başlamıştır. O dönemde Yarımca Belediyesi’nin bu bina için çok büyük yatırım yaptığı bilinmektedir. Binanın iç ve dış mimarisinin tamamında Türk motif ve desenleri kullanılmıştır. Osmanlı mimarisi dokusuna uygun olarak Türk çinisi dekorasyon malzemesi olarak seçilmiştir. Binanın her ayrıntısında Türk yapı sanatının özelliklerini görmek mümkündür. Kendine has birçok özelliği olan bu mekanın dış yapısı bir kasrı andıran Osmanlı mimarisi özelliklerine sahip olup, iç yapısında bir sarayın misafirhanesine benzer bir dekorasyonu bulunmaktadır. Türk mimari değerleri içerisinde önemli bir yere sahip olan şadırvanlı kasır şeklinde yapılan mekan, Türk mimarisine özgü kullanılan ahşap, bakır ve çini sanatını yaşatmak için adeta özel planlanarak yapılmış izlenimi oluşturmaktadır. Mekana ait salonda bulunan süs havuzu, kahve ikramında kullanılan özel bakır cezveler, ikram edilen Türk kahvesinin kıvamı, yapılış biçimi ve tadı ile farklı özellikleri bulunmaktadır. Türk kahvesi eşliğinde, mekanın mimari yapısı ile uyumlu gül lokumu ikram edilmekte, kahve yapımında kesinlikle makine kullanılmamaktadır. Normal ateşte her bir fincana özel ayrı cezvelerde kahve pişirilmektedir. Konuklarına kahvenin yanısıra bakır ocakta pişen taze çay servisi ve kahve yanında tatlı seçenekleri de bulunmaktadır. Her ne kadar Türk kahvesi ile tanınan bir mekan olsa da kahvaltı, yemek hizmeti de sunmaktadırlar.
Türk Kahvesi Binası’nı benzer hizmet sunan işletmelerden ayıran önemli özelliklerinden biri ise, bahçesinde gizlidir. Mekanın bahçesinde asırlık ağaçlar bulunmaktadır. Bu ağaçlardan biri Kültür Bakanlığı’nın koruması altına alınmış “Anıt Çınar” olarak tescillenmiş, bahçenin tam ortasında bulunan 640 yaşındaki çınar ağacıdır. Anıt çınar ağacı, gövdesinin genişliği ve uzunluğuyla ihtişamlı bir şekilde konuklarına gölgesinde farklı bir kahve keyfi deneyimi sunuyor. Önemli bir kültür mirası olan çınar ağaçlarını belirlemek, ortaya çıkarmak, öyküleri ile yaşatmak için yaptığı gezilerinde bu kültürel miras değerlerine çok önem veren Haluk Dursun, eserlerinde bu çınarları bütün yönleriyle anlatmıştır. Öncelikle, hayatında önemli iz bırakan memleketi Hereke’deki çınarı anlatmış, ikinci sırada tanıştığı çınar olarak Yarımca’daki Türk Kahvesi’nin bahçesindeki Anıt çınara eserlerinde yer vermiştir. Bir çınarın sadece yaşı ve çevresi değil, görünümü, şekli ve yer aldığı panoramasının da çok önemli olduğuna vurgu yapan Dursun, o fonun çınarla bütünleşmesi ve pitoresk bir manzara arz etmesi gerekliliğini ifade etmiştir. Türk Kahvesi’nin bahçesindeki Anıt çınar tam da bu tanıma uygun olarak, özel bir atmosfer ile Osmanlı-Çınar ağacı temasını yansıtmaktadır.
Tarihi çınar ağacının uzun dallarından biri 2014 yılında kendiliğinden kırılmış, insanların yoğun olmadığı bir vakitte gerçekleştiğinden can kaybı yaşanmamıştır. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin Kocaeli kenti genelinde yürüttüğü, çınar ağaçlarına yönelik bakım tedavi çalışmaları kapsamında bu anıt çınarın da bakım çalışmaları düzenli olarak gerçekleştirilmektedir.
Türk Kahvesi Binası bahçesinde, anıt çınarın gölgesinde Osmanlı mimarisinin hakim olduğu özel bir ortamda, lezzetli bir kahve keyfi için bu mekana gitmeye ayırılacak vakit, o atmosferi yaşamaya değer. Özellikle, İstanbul-Kocaeli hattından geçiyorsanız şahane bir atmosferde keyifli bir kahve içimi için, 5-10 dakikalık bir zamanda Otoyol ya da D-100 karayolundan mekana ulaşmak mümkündür.
KAYNAKÇA
Dursun, A. H. (2014), İncir Çekirdeği Hereke’den Çıktım Yola, İstanbul: Timaş Yayınları; https://tr.foursquare.com/v/t%C3%BCrk-kahvesi/4d0cfcd8903d3704ce21c155, Erişim Tarihi: 01.11.2021; https://www.kocaeligazetesi.com.tr/makale/5058416/bulent-ekinci/640-yillik-agacin-golgesinde-turk-kahvesi-yudumlamak; Erişim Tarihi: 21.09.2021; M. Şanlı, “Etkin Tarih Eğitimi Bağlamında Ağaç Kültürü: Haluk Dursun’un Eserlerinde Anıt Ağaç Olarak ‘Çınar’”, Journal of Innovative Research in Social Studies, (2020), 3(1), s.1-17.
Bilsen BİLGİLİ