AYTEPE YAYLASI

Madde no:152

Tabiat Parkı, Kamp ve Parkurları, Başiskele

Başiskele İlçesi’nin doğal zenginlikleri ve rekreasyon (dinlenme ve gezinti) sahalarıyla ünlü bir yaylasıdır; aynı zamanda bir yerleşim alanıdır. Eski adının Ayıtepe olduğu sanılmaktadır. Yaban hayatının canlı olduğu yörelerden biridir. Servetiye Cami Mahallesi sınırları içinde olup yazın nüfus olarak oldukça hareketlidir.

Eski tarihi hakkında pek bilgi sahibi olunmamakla beraber 93 Harbi olarak isimlendirilen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı akabinde Batum’dan getirilen Acara Muhacirlerinden bir grubun buraya iskân edildiği bilinmektedir. Sonraları Rize havalisinden peyderpey Servetiye köyüne göç eden ailelerin yaylak alanı olarak kullanım görmüştür. Aygün, Ceylan, Çekin, Çil, Şahin, Tavil, Yıldız, Zor gibi soyadları ilk dönem yerleşen ailelere; Azak, Biçer, Demirkol, Köse, Özkaradeniz gibi soyadları da sonradan yerleşen ailelere işaret etmektedir. Bir dönem Yukarı Servetiye adıyla bilinen Aytepe’nin 1943 yılı itibariyle nüusu 130 kişi (26 hane) civarındadır. İlk yerleşimciler tarafından yapılan ahşap köy camisi 1975 yılında yıkılarak yerine beton bir cami yapılmıştır. Zaten bu tarihlerden itibaren de Aytepe Yaylası yılın yalnızca yarım döneminde kullanılan mekânlardan biri olmaya durmuştur. Asya’nın orta bölgelerinden Anadolu’ya taşınan yaylak & kışlak hayatı, Karadeniz Bölgesi’nde olduğu gibi Kocaeli’de de hayvancılık ağırlıklı geçimin hususiyetlerinden biri olma özelliğini taşır. Şimdilerde ise hem İzmit Körfezi manzarası hem de yüksek rakımı (900 m.) nedeniyle daha çok yazlıkçıların gözde mekânlarındandır Aytepe.

Kocaeli İl Merkezine (İzmit) 27 km ve Başiskele İlçe Merkezi’ne 20 km mesafedeki Aytepe Mevkii’ne/Yaylası’na Yuvacık Baraj Havzası paralelindeki bir asfalt yolla ulaşılmakta ve buradan da stabilize yollarla Menekşe Yaylası ile İznik’in Kırıntı köyüne bağlanmaktadır. Oldukça geniş bir alanı kapsayan (11 bin dönüm) Beşkaya Tabiat Parkı’na ad veren ve Sıcakdere ile Soğukdere’nin birleşerek Kirazdere’yi (Kilez Deresi) oluşturduğu vadi tabanından 150-200 metrelik bir yükselişle yan yana uzanan 5 kaya tepeciği Aytepe’nin doğu kısmındadır. Zengin orman yapısı, doğal peyzaj özellikleri, derin kanyonları, mağara ve şelaleleri, bitki ve kuş türleri çeşitliliği ile gerek Beşkayalar Tabiat Parkı ve gerekse Aytepe, çevre illerden gruplar halinde gelen ziyaretçilerin kamp ve trekking (dağ veya doğa yürüyüşü) merkezi olarak görülmektedir.

Aytepe, Kocaeli’nin doğal yürüyüş parkurlarının en çok tercih edilenleri arasında başlarda gelir. Aytepe – Beşkayalar – Yuvacık Barajı, Aytepe – Bıçkıdere – Soğukdere – Aytepe, Aytepe – Değirmendüzü

  • Yuvacık Barajı, Aytepe – Menekşe Yaylası, Aytepe
  • İnönü Yaylası gibi 10-15 km’lik parkurlar içerisinde kayın, gürgen, çam ormanları ve temiz su kaynakları haricinde Servetiye Tarihî Taş Köprüsü, Veysel Candan (Soğukpınar) ve Cirbin Ali Mağaraları, Sinanlı Şelalesi, Rasim’in Kaya gibi kültürel güzellikler hatta Aytepe’nin batı kesimindeki meteor çukurları bile gezilip görülebilmektedir.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Gençlik ve Spor Hizmetleri Daire Başkanlığı’na bağlı olarak hizmet veren Diriliş Kampları da lise ve üniversite öğrencilerine yönelik gençlik kampları olarak adından söz ettirmektedir. Kılavuz Gençlik Projesi çerçevesinde kız öğrencilere hizmet veren 220 kişi kapasiteli Diriliş Kampı 1 ve erkek öğrencilere hizmet veren 320 kişi kapasiteli Diriliş Kampı-2 ile toplam 180 dönümlük bir alan içerisinde oluşturulan doğaya adapte tesislerle gençlere izcilik, el sanatları, halk oyunları eğitimi ve badminton, mangala, masa tenisi, matrak, paintball, masa tenisi, yüzme gibi sportif aktivite hizmetleri verilmektedir. Aytepe Yaylası içerisinde ticarî amaçlı benzer kamplar da bulunmaktadır. Ayrıca özel sektörce kış sporu olarak 100 metrelik bir kızak pisti hizmete sokulmuştur.

KAYNAKÇA

Ali Üzmez, Her Yönüyle Başiskele İlçesi-Kocaeli, İzmit 2008, s. 279280 ve 285; KBB Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Kocaeli Doğa Yürüyüş Parkurları, İstanbul 2010, s. 48; Murat Zencirkıran ve Diğerleri, “Ballıkayalar ve Beşkayalar (Kocaeli) Tabiat Parkları Peyzaj ve Rekreasyon Değerleri Üzerine Bir Araştırma”, U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 31, Sayı 2, s. 167-172; Tugay Kartal, “İzmit Kent İçi Demiryolu Geçişi” (http://kentvedemiryolu. com); “Başiskele Aytepe Yaylası” (https://basiskelegezi.com); “Diriliş Kampları Türkiye’ye örnek oluyor” (https://www.kocaeli.bel.tr); “Doğa Yürüyüş Parkurları” (https://kocaeli.ktb.gov.tr).

Süleyman PEKİN