Prof. Dr., Turan Güneş’in Kızı, Kıbrıs Harekâtı’nın Simgesi
30 Eylül 1954 tarihinde İstanbul’da doğmuş, ailesi çok kısa bir süre sonra Ankara’ya yerleşmiştir. Annesi Ankara Devlet Konservatuvarında Fransızca öğretmenliğinden emekli olan Nermin Solmaz Güneş’tir. Babası Turan Güneş ise, İzmit Kandıralı Hukuk Profesörü ve siyasetçidir. 1947 yılında Demokrat Parti Kandıra örgütünün kurucuları arasında yer almıştır, 1954’te DP’den Kocaeli milletvekili seçilmiştir. 1957 yılında bu partiden ayrıldıktan sonra Cumhuriyet Halk Partisi’nde siyasete devam etmiştir. 1974’te Dışişleri Bakanlığı göreviyle siyasete devam etmiş, 1977 yılında ise Başbakan Yardımcılığı yapmıştır. Turan Güneş, Kıbrıs Barış Harekâtı’nda Dışişleri Bakanıdır. Cenevre’de Kıbrıs ile ilgili görüşmelerden sonuç alınamayınca, dönemin Başbakanı Bülent Ecevit’e daha önce belirledikleri harekâtın parolası olan “Ayşe tatile çıksın” ifadesini kullanmıştır. Bu parola Kıbrıs Barış Harekâtı’nın sembolü olmuştur.
Ayşe Güneş Ayata’nın erkek kardeşi Hurşit Güneş, ekonomi alanında çalışan bir profesördür ve aynı zamanda Cumhuriyet Halk Partisi’nde milletvekilliği yapmıştır. Ayşe Güneş, Süleyman Sencer Ayata ile evlenmiştir. Eşi Sencer Ayata, Sosyoloji Profesörü ve 1970’li yıllarda Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik kollarından başlayıp daha sonra bu partide milletvekilliği ve uzun zaman Genel Başkan Yardımcılığı yapmış bir siyasetçidir. Ayşe Güneş Hanım’ın kızı Zeynep Ayata da annesi gibi akademisyenliği tercih etmiş ve halen Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
Ayşe Güneş Ayata, ilkokuldan liseye kadar Ankara TED Koleji’nde eğitim görmüştür. Önce Boğaziçi Üniversitesi’nin İktisat Bölümünü kazanmış orada öğrenim görmeye başladığında daha önce iptal edilip yeniden yapılan Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin sınav sonuçlarının açıklandığını duyunca Ankara’ya gitmiş ve ODTÜ Sosyoloji bölümüne kaydolarak, lisans eğitimini 1976 yılında tamamlamıştır. Yüksek Lisansını İngiltere’de University of Kent at Canterbury’de Sosyoloji ve Sosyal Antropoloji Bölümünde, doktora eğitimini ise yine aynı üniversite ve bölümde 1984 yılında tamamlamıştır.
1981-1985 yılları arasında ODTÜ Kamu Yönetimi Bölümü’nde Öğretim Görevlisi olarak akademik görevine başlamış, 1985’te Yardımcı Doçent, 1989 yılında yine aynı bölüme Doçent, 1995 yılında da profesör olarak atanmıştır. Yurtdışında farklı üniversitelerde de kısa aralıklarla görev yapmıştır. 1979-1980 yılları arasında Stratford House Tutorial College’ta, 19931994 ve 2002-2003 yılları arasında Harvard Üniversitesi Orta Doğu Çalışmaları Merkezi’nde, 2004 yılında Oxford Üniversitesi Avrupa Çalışmaları Merkezi’nde, 2010 yılında ise Paris’teki Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales’te misafir öğretim üyesi olarak çalışmıştır. Ayşe Güneş Ayata da, ailesindeki çoğu kişi gibi siyaset yapmak için 1995 yılındaki seçimlerde İzmir 2. Bölgeden Cumhuriyet Halk Partisi’nden milletvekili adayı olmuştur. Fakat CHP’nin barajı aşamaması nedeniyle akademisyenliğe geri dönmüştür.
1994-2000 yılları arasında ODTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nin dekan yardımcılığını yapmıştır. 2011-2014 yılları arasında Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yönetim Kurulu Üyeliğinde bulunmuştur. Bunun yanı sıra Türkiye’de Türk Sosyal Bilimler Derneği, Sosyoloji Derneği Kurucu ve Yönetim Kurulu Üyeliği, İngiltere’deki Sosyal Antropologlar Derneği gibi önemli derneklerin kurucusu ya da üyesidir. Halen ODTÜ Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nde akademik çalışmalarına ve öğrenci yetiştirmeye ve birçok sivil toplum kuruluşuna danışmanlık yapmaya devam etmektedir. Yayınlanmış birçok kitap, makale, kitap bölümü ve bildirileri bulunmaktadır.
KAYNAKÇA
Türkiye, 20.07.1974; Cumhuriyet, 20.07.1974; Milliyet, 20.07.1995; Akın Simav, Turan Güneş’in Siyasi Kavgaları, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2009; Cemal Fedayi, Kandıralı Profesör Turan Güneş/Hayatı, Düşüncesi, Kişiliği, Kadim Yayınları, Ankara, 2012; http://padm.metu.edu.tr/prof-dr-ayse-ayata
Dilara USLU