Yurtiçinde talebi artan ve ithal yoluyla sağlanan porselen eşyası, duvar karosu, yer karosu, sıhhi tesisat ve enerji nakil hatlarında kullanılan elektro porselen mamullerini Türkiye’de milli imkânlarla yapmak için üretilmesi hususunda alınan ‘Birinci Beş Yıllık Sanayi Kalkınma Planı’ kararları neticesinde, seramik sanayi projesinin teknik ve ekonomik yönlerinin incelenmesi 1954-1955 tarihlerinde İşletmeler Bakanlığınca Sümerbank’a verilmiştir.

1960’larda Yarımca’da, üretime geçecek şekilde planlaması yapılan fabrika, 1960 ihtilali sebebiyle gecikmeli olarak 1968 yılında üretime geçebilmiştir. Sümerbank ve Emlak Kredi Bankasının ortak yatırımıdır. 1962-1963 yılları arasında, İzmit-İstanbul yolu üzerinde, rafineriden 600 metre mesafede ve deniz tarafında inşaata başlanması için ihaleye çıkılmıştır.

1968’de sofra eşyası, sıhhi tesisat malzemeleri, elektrik izolatörü ve fırın malzemeleri imalatına başlayan Yarımca Seramik Fabrikası, 1970’ten itibaren Sümerbank’a bağlanmış ve merkezi İzmit-Yarımca’da olmak üzere “Sümerbank Yarımca Porselen, Seramik ve Çini Sanayi Müessesesi” unvanını almıştır.

Fabrika sahası iki kısımdan oluşmaktadır. 1. Kısım; İşçi soyunma, yıkanma binası, esas üretim binası ve kazanhanedir. 2. Kısım; Lojmanlar, idari tesisler ve yardımcı işletme tesisleridir. Ana fabrika binası 180mx300m=54.000 m2’lik bir sahayı kaplamaktadır. Yılda; 4000 ton sıhhi tesisat, 3000 ton mutfak sofra eşyası, 1500 ton elektro izolatör, imal edilmesi planlanmıştır.

Üretime başladığı yıldan, özelleştirildiği 1998’e kadar geçen yıllar boyunca, başta teknolojiye ayak uyduramama ve bilimsel ilke ve ölçütlerden ödünler verme olmak üzere, yıllardan beri birikmiş sorunlar dizisi, dünyayı etkisi altına alan küreselleşme süreci, Yarımca Porselen Seramik ve Çini Fabrikasını kaçınılmaz sona sürüklemiştir. Yarımca Porselen’de bulunan %100 oranındaki kamu hissesi, fabrikanın üretime geçmesinden tam 30 sene sonra, 9 Temmuz 1998’de imzalanan hisse satış sözleşmesi ile özelleştirilmiştir.

Ziya Yekta ÖZKAN