SEYFİ ARKAN

Madde no:1384

İzmit Halkevi Mimarı

Seyfi Arkan, Dr. Abdullah Nasih Bey ve Hatice Mevhibe Hanım’ın 1903 yılında İstanbul doğan ikiz oğullarından biridir. Resmi adı Abdurrahman ya da Abdürrahim Seyfettin Nasih’tir. İlk ve orta öğrenimi Saint-Joseph Fransız Lisesi ve Galatasaray Lisesi’nde almıştır. Okula girdiği dönemde adı ‘Sanayi-i Nefise Mektebi olan Güzel Sanatlar Akademisi (günümüzde Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) Mimarlık bölümünün, geleneksel mimari ve süsleme formlarının çağdaş yapılara uyarlandığı I. Ulusal Mimarlık Akımı’nın önemli temsilcilerinden Vedat Tek atölyesinden, 1928 yılında birincilikle mezun olmuştur.

Kısa bir dönem özel bir mühendislik şirketinde çalıştıktan sonra 1929 yılında Maarif Vekâleti’nin (Milli Eğitim Bakanlığı) açtığı Çanakkale Şehitleri Abidesi yarışmasını kazanarak yurtdışında eğitim görmek üzere Almanya’ya gitmiştir. Berlin Yüksek Teknik Okulu’nun Mimarlık bölümünde bu sefer modern mimarinin savunucularından olan Ord. Prof. Hans Poelzig’in atölyesinde eğitim görmüş, bu eğitimi sırasında Poelzig’in beğenisini kazanarak özel bürosunda da çalışma imkânı bulmuştur.

1933 yılında Türkiye’ye dönüşünden sonra, kısa bir süre “Kültür Bakanlığı İnşaat Dairesi Mimari Bürosunda” çalışmış, 1935 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’ne Profesör Ernest Egli’nin yardımcısı olarak atanmış ve şehircilik kürsüsünde uzun yıllar hocalık yapmıştır. Akademik kariyeri dışında özel bürosu da bulunan Arkan’ın mimarlık kariyerinde zirvede olduğu dönem, 1932-1938 yılları arasıdır. Türkiye kentlerinde Batı kentlerinde olduğu gibi modern mimarlık ve şehircilik uygulamalarının yaygınlaşmasının arzulandığı bu ticaret yapıları, konutlar, ulaşım ve sanayii yapıları, spor ve dinlenme tesisleri şeklinde gruplandırmıştır. Bazı önemli eserleri ve projeleri ise şunlardır: Üçler Apartmanı (1933-34), Hariciye Köşkü (1933-34), Florya Cumhurbaşkanlığı Deniz Köşkü (1935-36), Çankaya Misafir ve Başbakan Köşkü (1936-37), İller Bankası Genel Müdürlük Binası (1935-37), Adana Halkevi (1939-40), Zonguldak Kozlu İşçi Evleri (1935-37), İzmir Fuarı Sümerbank Pavyonu (1937-38), Nizip İmar Planı (1942-43), Yozgat İmar Planı (1943-46), Kırklareli İmar Planı (1943-46), Kula İmar Planı (1948-49), İzmir Sümerbank Pavyonu (1944-1945), İstanbul Beyazıd Transformatör (1945-1947), Adapazarı Türk Ticaret Bankası Şubesi (1949-1950).

Seyfi Arkan, 15 Temmuz 1966 tarihinde İstanbul’da ölmüştür.

KAYNAKÇA

N. Güner, “Seyfi Arkan: 1904-1966”, Akademi, 6, İstanbul 1966; Y. Gürel – A. Yücel, “Bir Erken Cumhuriyet Modernist Mimarı: Seyfi Arkan”, itüdergisi, 6/2, Eylül 2007, 47-55; S. Özkan, 1992, “Seyfi Arkan: Bir Devlet Mimarı”, Arredamento Dekorasyon, 35, 85-87; B. Ö. Özkaya, Seyfi Arkan Monografisi, (Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Anabilim Dalı, yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2011.

Şennur KAYA