Bağımsız Aktüalite Dergisi, Yerel Süreli Yayın

Sesim dergisi, Kocaeli’nin ileri gelen simalarından Dündar Çiğit ve Şefik Güler tarafından, 5 Eylül 1968 tarihinden itibaren yayınlanmaya başladı. Derginin isim babası Dündar Çiğitti. Her ayın 5. ve 20. günü “sizin sesiniz, sizin derginiz “sloganıyla, 15 günde bir yayınlanan Sesim dergisinin ücreti 125 krş, yıllık abonelik bedeli ise 30 tl idi. 22. Sayı itibariyle zamlanan dergi 150 tl olarak satılmaya başlanmışsa da, abonelik bedeli değişmedi. Sesim dergisi önce kendi adını alan bir matbaada çıkartılmaya başlandı. Haber başlıkları elle dizilirken, haber metinleri erimiş kurşun satırlar üzerine dökülüyor, fotoğraflarsa İstanbul’a götürülüp, klişe adı verilen metal plaka üzerine çıkartılıyordu. Büyük zahmetlerle vücuda getirilen derginin, modern aletlerle çıkartılmaya başlanması ancak 65. Sayıdan sonra mümkün oldu.

Sesim dergisinin ilk sayısı 24 sayfadan ibaret olup kapağında “Körfezdeki tehlike, deniz balık mezarlığı” başlığı kullanılmıştı. Siyasi, aktüel haberlerin yanı sıra eğlenceli hikâyelere, şiirlere, karikatürlere yer verilmiş, Kocaeli tarihi hakkında yazılar yayınlanmıştı. Dergide, sanat, spor ve edebiyat alanındaki yazılara önem verildi. Şiir ve benzeri yarışmaların yanı sıra Kocaeli’de ilk defa bir güzellik yarışması Sesim dergisi tarafından düzenlendi. Sayılar ilerledikçe, sayfa sayısı ile birlikte reklamların sayısı da arttı. 21. sayısından itibaren ise kadın ve çocuk bölümleri eklenerek yemek tariflerinin yanı sıra çocuklar için bulmacalara yer verildi.

Sesim dergisinde “Duydum Gördüm” başlığı ile isimsiz olarak yayınlanan yazılarda bölgenin cemiyet haberlerine yer verilirken hemen her sayıda Kocaelispor ile ilgili haberler yer buluyordu. Sesim, özellikle Kocaeli dışında yaşayanlardan büyük ilgi gördü. Daha çok Almanya, Hollanda ve Belçika gibi ülkelerden abonelik alıyordu. Dergide; siyasetçi, bürokrat, sanatçı, sporcu gibi tanınmış ve bölgeye hizmet etmiş kişilerin yaşam öykülerine öncelik verildi. İlerleyen sayılarda ise herkesin tanıdığı “ilginç” özelliklere ve lakaplara sahip halktan kişiler de “Bizimkiler” başlığı ile derginin sayfalarında yer aldı.

Dergide siyasetçilerin yazılarına da yer verildi. Özellikle Kocaeli milletvekillerinin yazıları parti ayırımı yapılmadan yayınlandı. Sesim dergisi yayına girdiği günden itibaren, ülke genelindeki hadiseler yakından takip edilip değerlendirildi. Ancak dergide yayın politikası olarak mahalli olaylara her zaman öncelik verildi. Sesim dergisi bölgedeki toplum sağlığını ve güvenliğini tehdit eden konuların takipçisi olarak yöneticiler üzerinde baskı oluşturmayı başardı.

Siyasi haberler özellikle seçim süreçlerinde ön plana çıktı. Her ne kadar, CHP ile ilgili daha geniş ve ayrıntılı haberler verilmiş olsa da, Sesim’de, halkın çıkarları noktasından yayın yapıldığını ve bu anlamda derginin tarafsız bir çizgiye yaklaştığını söylemek mümkündür. Hatta bir süreçte, CHP’ye ve İnönü’ye yönelik çıkışları yüzünden dergi ve yazarları çok ciddi bir eleştiri yağmuruna maruz kaldı. Seçim süreçlerinde dergide yayınlanan yazıların eleştiri dozu bazen yüksek olsa da, Kocaeli’nin menfaatleri ve hemşerilik duygusu ağır basmış ve genelde birleştirici bir dil kullanılmıştı. Sesim dergisinde, Kocaeli’ne, geçmişte hizmet etmiş ya da etmekte olan kişiler hakkında tafsilatlı yazılara yer verilmişti.

Sesim, yalnızca bölge halkı tarafından sevilmekle kalmayıp kısa bir süre içerisinde, bölge dışından da geniş bir okuyucu kitlesine sahip oldu. Dergi, 139. Sayısı ile birlikte 5 Eylül 1975’te yayın hayatına veda etti. Son sayısının kapağında önceki sayılardan bazı kapak fotoğrafları kullanılmıştı. İlk sayısı 125 krş olan derginin son sayısı 250 krş’tu. Sesim dergisi, kamuoyu yaratma, toplumu bilgilendirme ve yöneticileri denetleme gibi yerel basından beklenen işlevleri büyük ölçüde yerine getirdi.

KAYNAKÇA

Sedef Bulut, “Kocaeli’nde Gür Bir Ses: “Sesim” Dergisi Üzerine Bir Değerlendirme”, Uluslararası Orhan Gazi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu-V, 9-11 Mart 2018; Sesim, 20 Temmuz 1969;20 Ağustos 1969, s. 2; 20 Nisan 1971, 5 Temmuz 1969; 5 Eylül 1968, 5 Eylül 1975.

Sedef BULUT