Dr., Tarihçi, Yazar

25 Ağustos 1908 tarihinde Kocaeli iline bağlı Gebze ilçesinin Mudarlı köyünde dünyaya gelen Selahattin Tansel’in aile kökeni Trabzon’un Of ilçesine dayanır. Babası, medrese tahsili görmüş, aynı zamanda Gebze’de müftülük yapmış olan Oflu Zeynelabidin Efendi’dir. Padişahın huzurunda yapılan tefsir derslerinde ders takrir eden âlim olması nedeniyle Zeynelabidin Efendi’ye dönemin padişahı tarafından Gebze bölgesinde bir miktar arazi tahsis edilmiş, bu sayede ailenin yeni ikamet yeri de Gebze olmuştu.

İlköğrenimini 1922 yılında Gebze İlkokulu’nda tamamlayan Selahattin Tansel, 1929 yılında İstanbul Öğretmen Okulu’ndan mezun oldu. 1931 yılında İstanbul Darülfünunu’ndan ehliyetname almaya hak kazandı. Yükseköğrenimini sürdürdüğü Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü’nden 1941-42 öğretim döneminde, bir yandan devlet memuriyetinde görevliyken mezun oldu. Yine aynı üniversitenin Tarih Enstitüsü’nde girdiği doktora programını başarıyla tamamlayarak 16 Haziran 1945 tarihinde doktor unvanını aldı.

Tansel, çalışma hayatına henüz 21 yaşındayken, 28 Kasım 1929 tarihinde1500 lira maaşla, Gebze Merkez Mektebi öğretmenliği vazifesiyle başlamıştır. Üç yıl kadar buradaki görevini sürdürdükten sonra sırasıyla Yozgat Orta Mektep, Yozgat Lisesi, Merzifon Orta Okulu, Ankara I. Orta Okulu, Ankara IV. Orta Okulu ve Ankara Atatürk Lisesi’nde tarih ve coğrafya öğretmenliği yaptı.

2 Haziran 1947 tarihinde Orta Öğretim Genel Müdürlüğü’nde şube müdürlüğü görevine atandı. 20 Haziran1956’ya kadar bu görevde kaldı. Bu tarihte tekrar öğretmenlik vazifesine döndü ve 1958 yılına kadar Ankara İlköğretim Okulu’nda tarih öğretmeni olarak görevine devam etti. 3 Mayıs1958 tarihinden başlamak üzere beş yıl Talim ve Terbiye Dairesi üyeliği vazifesini yürüttü ve 14 Ağustos 1963-29 Eylül 1967 tarihleri arasındaki dönemde Gazi Eğitim Enstitüsü’nde tarih öğretmenliği yaptı. Aynı zamanda Harp Okulu’nda siyasi tarih dersleri verdi. 1955 yılında Bağdat’ta ve 1958 yılında Amerika’da çeşitli üniversitelerde görev aldı. 29 Eylül 1967 günü yeniden Talim ve Terbiye Dairesi üyesi olarak görev yapmaya başlayan Tansel, kendi isteğiyle 23 Temmuz 1971’de emekli oldu.

Selahattin Tansel 9 Temmuz 1937 tarihinde, kendisi gibi Mudarlı nüfusuna kayıtlı olan Cahide Hanım ile evlendi. Cahide Hanım, Ankara’da bulunan İsmet Paşa Kız Enstitüsü mezunlarındandı. Bu evlilikten Ahmet Büke, Hüseyin Aydın, Burak isimli üç erkek ve Selver Şebgün adında bir kız çocuk dünyaya geldi. 1971 yılında 41 yıllık hizmet süresini doldurarak emekliye ayrılan Selahattin Tansel, dokuz yıllık bir emeklilik hayatının ardından 5 Mart 1980 tarihinde 72 yaşında vefat etti. Sağlığında Ankara’nın Bahçelievler semtinde ikamet eden Selahattin Tansel’in kabri Ankara Karşıyaka Mezarlığı’ndadır.

KAYNAKÇA

Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA.) 30.11.1.0/270.14.12; 30.18.1.2/228.90.15; Enver Konukçu, “Mudarlı Menşeli Tarih Araştırmacısı Dr. Selahattin Tansel (1908-1980)”, Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu, Cilt:3, Kocaeli, 2018, s.1491-1500; Mahmut H. Şakiroğlu, “Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1994, s.295-296; Milliyet, 26 Nisan 1966; Yunus Pustu, “Akademi Dışında Kalmış Bir Tarih Hocası: Dr. Mehmet Selahattin Tansel”, Toplumsal Tarih, Sayı:278, Şubat-2017, s.82-85.

Resul NARİN