Halka Açık Yeşil Alan

8 Kasım 2004 tarihinde, Özelleştirme Yüksek Kurulu, Seka Kâğıt Fabrikasının kapatılması kararını vermiştir. Kapatılan fabrika tümüyle Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’ne devredilmiştir. Kurulun aldığı kararda, tesis arazisinin belediyeye ancak, halka açık yeşil alan, rekreasyon alanı amaçlı devredileceği hükmü de yer almaktadır. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, kısa bir süre sonra kendisine tahsis edilen bu alanın dönüşümü için Sekapark Endüstriyel Dönüşüm Projesi sürecini başlatmıştır.

Projenin ana fikri, Seka Kâğıt Fabrikası’nın yer aldığı bölgenin kamusal işlevlerle yeniden kurgulanarak dönüştürülmesi, kent ve kentliyle güçlü bağların kurulması ve körfez boyunca yeşil sürekliliğinin sağlanmasıdır. Tasarım, toplamda 3 etaptan oluşmaktadır. 2007 yılında ilk etap projesinin uygulaması tamamlanmış ve halkın kullanımına açılmıştır.

Sekapark’ın tasarım kriterlerinden biri doğal ve tarihi mirası korumaktır. Bu bağlamda gerçekleştirilen Seka Kentsel Tasarım ve Peyzaj Tasarımı Projesi çevre eksenlidir. İçindeki tüm tarihi yapıları koruyan, ‘yaşat ki yaşasın’ mantığıyla hepsine ayrı fonksiyonlar yükleyen bir projedir. Hali hazırda alan içerisinde bulunan tüm tarihi mekânlara ait özel düzenleme kararları alınmıştır. Bu kararlar kapsamında tarihi kalıntılara rastlanan tüm bölgelerde hiçbir tasarım öngörülmemiş, böylece gelecekte yapılacak olan arkeolojik çalışmaların da önü açılmıştır. Proje çizilmeye başlanmadan önce yapılan tanıtım toplantısı sonrasında görüş beyan eden tüm duyarlı kent halkının düşünceleri bir araya getirilerek bir anket çalışması yapılmıştır. Bu veriler projenin oluşturulması sürecinde belirleyici etkenlerden biri olmuştur. Proje, alan içinde yapılacak bütün tarihi kalıntılarla ilişkili arkeolojik çalışmalara uygun olarak tasarlanmıştır. Sekapark içerisinde bu değerlere zarar verecek herhangi bir unsur bulunmamaktadır. Dolayısıyla projede tarihi ve doğal mirası koruma ilkesi esas alınmakta, böylelikle ilerde bu konuda yapılacak çalışmalar için de öncü olunmaktadır. Sekapark Projesi, mastır plan olarak toplam 1.210.965m2 alan üzerinden kurgulanmıştır. Proje 3 etap olarak tasarlanmıştır. 1. etap peyzaj düzenlemelerinin ağırlıklı olduğu tren yolunun altında deniz kenarındaki sahil kısmı, 2. etap, SEKA Kâğıt Müzesi, Bilim Merkezi ve işlevlendirilmeyen fabrika yapılarının bulunduğu alan, 3. etap, DMO arazisi ve Mannesmann Boru Fabrikası arazisi.

Kentsel tasarım, peyzaj mimarlığı ve mimari içerikli tasarımlar, günümüzde çevre odaklı ve sürdürülebilir olmak zorundadır. Bu düşünce yapısında tasarlanan mekânlar, çevre ve yakın çevre değerlerini arttırmak üzere kentsel çevreye saygılı ve çevresiyle bütünlük oluşturan bir yapıda kurgulanmalıdır. Sekapark bu çerçeveden bakıldığında İzmit’i ve İzmitlileri rekreasyonel yönden rahatlatacak çözümler sunmaktadır. Bu durum, mevcut dokuyu koruyan ve mevcut alanlara eklemlenen yeşil alan stokları ile desteklenmektedir. Sekapark projesinin amaçlarından biri bölge ölçeğinde bir cazibe merkezi oluşturarak transit geçişlerde algılanabilen ve ziyaret edilmeye değer bulunan bir alan oluşturmaktır. İçerisinde bulundurduğu endüstriyel dönüşüm projeleri ile bu hedefe ulaşılması amaçlanmaktadır. Sekapark’ın diğer önemli tasarım kriterleri ise doğal ve tarihi miras ile SEKA’nın kentsel bellekteki yerini korumaktır.

1. etap projesi içerisinde iki ayrı konseptten söz etmek mümkündür. Bu konseptleri birbirinden ayıran fiziksel sınır, alanı doğu batı yönünde bölen Kelle Deresi’dir. Bölgelerden ilki, fabrikanın doğu kısmında yer alan ve daha çok ‘kentsel’’ olarak nitelendirilebilecek kullanımları içerisinde barındıran, mimari öğelerin yoğun olarak kullanıldığı bölgedir. İkinci kısım ise fabrikanın batı yönünde yer almaktadır. Bu kısım, “landart” olarak tanımlanabilecek bitkisel peyzaj kompozisyonları ile birçok yapay tepenin konumlandırıldığı, yapısal öğelere daha az rastlanan bir kurgu içerisinde oluşturulmuştur. Yine bu bölgede çok amaçlı çim alanlara yer verilmiş olup, kullanıcılara sportif aktiviteler sunmak amacıyla yapay tırmanış duvarı, kaykay pisti, futbol, basketbol ve tenis sahaları ile Türkiye’nin en büyük çocuk oyun alanı konumlandırılmıştır. (Saygı 2008)

Bugüne kadar Sekapark’ta gerçekleştirilen kültürel faaliyetler şunlardır: Roman Festivali, Yağlı Güreş Turnuvası, Uçurtma Şenliği, Lale Festivali, Cumhuriyet Koşusu, 23 Nisan Şenliği, Offshore Yarışları, Konser Etkinlikleri.

KAYNAKÇA

https://tr.wikipedia.org/wiki/Seka_Park Erişim Tarihi: 14.04.2021 Saat:14.02; H. Saygı, Kent İçi Endüstri Alanlarının Dönüşümüne Bir Model: İzmit Sekapark, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2008.

Kemal Taha HÜLAGÜ