SEKA’nın Yayın Organı
1934 yılında temeli atılan ve 1936 tarihinde açılan İzmit Kâğıt Fabrikası sosyo-kültürel anlamda da hem Kocaeli’ne hem de ülke geneline katkılarda bulunuyordu. Bu katkılardan ilki SEKA Postası gazetesidir.
Fabrikanın bünyesinde basılan SEKA Postası gazetesi 21 Haziran 1956’da dönemin genel müdürü Enver Atafırat’ın teşvikiyle yayınlanmaya başlamıştır. Bu gazete her ayın 1’i ve 15’inde olmak üzere ayda iki kez yayınlanmıştır. Dizgi ve baskısı kurumun kendi matbaasında yapılmıştır. Yazı işlerini Nihat Önür’ün yürüttüğü gazetenin genel yayın yönetmenliğini Naci Girginsoy yapmıştır. Gazetenin içeriğini müesseseden haberler, kâğıt sanayindeki yenilikler, yeni açılan birimler, üretimle ilgili bilançolar, raporlar, kalkınma planları, kanunlar, tüzükler, oluşturmaktadır. 1956’dan 1982’ye dek çıkarılan ülkemizin ilk müessese gazetesi olan SEKA Postası gazetesi 1 Ocak 1982’de 517. sayısı ile son kez yayınlanmıştır. Sonrasında SEKA Dergisi yayın hayatına başlamıştır. SEKA Kâğıt Fabrikası, SEKA Postası gazetesinden sonra ikinci basılı yayını olarak sosyo-kültürel alanda katkılarını sürdürmeye devam etmiştir. SEKA Dergisi 14 Ağustos 1984’te yayın hayatına başlamıştır. Derginin 1984-2004 yılları arasında, 20 yıl boyunca toplamda 76 sayısı yayınlanmıştır. 1984 yılında ilk sayısı çıkan SEKA Dergisi yayınları süresince çok çeşitli konularda haberlere yer vermiştir. Bir anlamda SEKA Postası’nın devamı niteliğindeki dergi müesseselerden gelen haberlere, kâğıt teknolojisiyle ilgili makalelere, SEKA tarihinde yer alan önemli günlere, Türklerde ve Osmanlılarda Kâğıt ve ayrıca Mehmet Ali Kâğıtçı’nın anıları gibi konulara da yer vermiştir. SEKA Dergisi’nin 76’ya ulaşan son sayısı 2004 yılında basılmıştır. SEKA Postası gazetesi SEKA’nın kendi matbaasında basılırken daha sonraki dönemde çıkarılan SEKA Dergisi ise SEKA dışındaki matbaalarda bastırılmıştır. Dergi iki aylık olarak yayınlanmıştır. SEKA Postası ve SEKA Dergisi’nin birer kurum yayını olmalarının yanı sıra içinde yer alan şiirleri, deneme yazıları ve makaleleri ile de geniş bir çerçeveye sahiptir. 19841994 dönemi SEKA’da, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürü olarak görev alan Bedri Dölkeleş, görev süresi boyunca SEKA Dergisi’nde Genel Yayın Yönetmenliği ve Sorumlu Müdür görevini de üstlenmiştir. Genel Yayın Yönetmeni Bedri Dölkeleş, dergideki ilk yazısında SEKA POSTASI’nın 500. sayısından alıntıyla Naci Girginsoy’un vasiyetine değinir: “1 Haziran 1979 tarihli SEKA POSTASI’nın 500’üncü Sayısında Naci Girginsoy bakınız neyi özlemiş ve istemiştir… “Bu bir kişi gazeteyi kendine dert edinmiştir. En az fotoğraf, klişe, işçilik, baskı gideriyle olabildiğince en iyisini verme çabasındadır. SEKA’nın çok daha iyisine ihtiyaç duyduğu kanısındadır. Üç ya da dört ayda bir yayınlanacak KÂĞIT adlı bir derginin çıkarılmasında yarar görür. Dergide kâğıtçılıkla ilgili yeni araştırmalar, haberler, çeviriler yer alacak; hızla çoğalan gelişen Türk Kâğıtçılığına ışık tutacaktır. Bu bir kişi, yakın gelecekte derginin çıkacağına inanmaktadır. Çıktığı an, emeklilik köşesinde, kendi yapıtıymışçasına sevinecektir. Vasiyet yerine getirilmiştir bu ilk görevimizdir. Merhum Girginsoy’u bu vesileyle rahmetle anıyoruz.” Seka Dergisi’nin ilk sayısında Seka Postası gazetesinin önemi ve yayın yönetmenine olan vurgu müesseseye bağlılığı, kağıtçılığa olan inancın önemini göstermektedir. Bedri Dölkeleş Seka Dergisi’nin yayın amacını dergideki köşe yazılarında, kağıtçılık sektörünü devlet ve özel kuruluşlar olarak kamuoyuna tanıtmak ve çalışmaları ile ilgilenenleri aydınlatmak olarak belirtmiştir. Seka Dergisi, Seka Kâğıt Fabrikası’nın resmî yayın organı olma özelliğini taşıması sebebiyle geleceğe rehberlik eden bir belge niteliğini sağlaması en önemli görevleri arasında yer almaktadır. Aynı zamanda derginin “Teknik Bülten” adında ek yayını bulunmaktadır. Teknik Bülten eki toplamda 25 sayı basılmıştır. Derginin ekinde, kağıtçılık sektöründeki teknik bilgiler, kâğıt makinelerine dair veriler, selüloz ve hammaddelere ait kimya istatistikleri yer almaktadır. Seka Kâğıt Fabrikası’nın 2004 yılında kapatılmasının ardından Seka Dergisi’nin de yayın hayatı sona ermiştir.
KAYNAKÇA
Emre Dölen, Dünyada ve Türkiye’de Kağıtçılığın Tarihçesi, 2015 Kocaeli, s.492; Hülya Çelik, “Seka’nın Eğitim ve Kültürel Faaliyetlerine İlişkin Bir Sözlü Tarih Denemesi”, Uluslararası Kara Mürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu-II Bildirileri, Cilt 3, Kocaeli 2016, s.2124; Mehmet Sarıoğlu, Seka Postası’nın Işığında İzmit’te Kültürel Yaşam, 2013 Kocaeli, s.8; Seka Dergisi, Sayı 1, Kocaeli 1984, s.4; Seka Dergisi, Sayı 76, Kocaeli 2004, s.3; Seka Dergisi Teknik Bülten Eki, Sayı 2, s.13; Süleyman Beyoğlu, “Kağıt Fabrikasının İzmit Şehrine Katkıları”, Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu-IV Bildirileri, Cilt 1, Kocaeli 2018, s.1280; Uygur Kocabaşoğlu, Seka Tarihi, İzmit 1996, s.211.
Göksu HÜLAGÜ