14 Ağustos 1934’te Başbakan İsmet İnönü tarafından “İzmit Sümerbank Selüloz ve Kâğıt Fabrikası’nın” temeli atılmış, 1936’da ise resmi açılışı yapılmıştır. SEKA, gelişen Cumhuriyet Türkiye’sini dışa bağımlılıktan kurtarmak için kâğıt ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulmuştu. Ancak bunun yanı sıra, yıllar içerisinde eğitim, kültür, kulüpler, müzik ve spor gibi sosyal faaliyetlerle öne çıkarak, İzmit kent yaşamına renk getirmiş, bu bağlamda önemli bir misyon oluşturmuştur. Öyle ki uzun yıllar SEKA sadece bir kâğıt fabrikası olarak kalmamış, İzmit halkı ile bütünleşen kültürel bir simge haline gelmiştir. Bu bağlamda, 1944 yılında faaliyete geçen Çıraklık Okulu ve Ahmet Oğultekin’in öncülüğünde 1960 yılında SEKA Bandosu’nun kurulması söz konusu bu kültürel gelişimde önemli bir girişimdir.
SEKA Bandosu kurucusu Ahmet Oğultekin, 1915 yılında İzmit’te dünyaya geldi. Ailesi, Şumnu göçmenlerinden olup, 1878-79 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra İzmit’e yerleştiler. Oğultekin, Hacı Hızır Mahallesi’nde Kabaran Sokak’ta oturdu. İlkokulu, Akçakoca Mektebi’nde okuyan Oğultekin, Atatürk’ün İzmit ziyaretlerine tanık olan isimlerdendir. 1922’de annesini, 1929’da ise babasını kaybetti. 1930’larda Tüysüzler Ticarethanesinde Marangozluk çırağı olarak çalışan Oğultekin, 1932 yılında İzmit Heveskaran Şehir Bandosu’nda trampet çalıyordu. Bu dönemde şehir bandosu cemiyetin bütün merasimlerine hizmet etmiş, masrafları İzmit Belediyesi’nce karşılanmıştır. Oğultekin, anılarında bando takımını önce Rum ve Ermenilerin kurduklarını belirtir, ancak Belediye Bahçesi kilisenin arazisine yapıldığı için burada çalmadıklarını söyler. Belediye Bandosu tesis edilince birçok tören ve merasime katıldılar.
Ulu Gazi Salonu’ndaki Resmi Balolarda şefleri İsmail Bey ile birlikte çaldıklarını söyleyen Oğultekin, bu dönemlerde baloya gelen Fehmi Ege’nin enstrümanlarını satın alarak, Kazım Ertek ve İlhan Engin ile isimsiz bir grup kurduklarını, düğünlere gittiklerini belirtir. Rahime Hanım ile evlenen Oğultekin’in Erdoğan ve Hasan adlarında iki oğlu oldu. 1939’da vatani görevini yaptıktan sonra, 1942 yılında eski marangoz ustası Sami Barbaros’un aracılığı ile SEKA fabrikasına “Ağaç İşleri Cilacısı” olarak girdi. Oğultekin burada da enstrüman yeteneğini kullandı. Kendi anlatımına göre SEKA Çırak müdürü Sefa Baytur kendisinden bir bando takımı kurmasını istedi. İşletme içinde çok bu takım sevilince kendisinden Şehir Bandosu gibi bir takım kurması istendi. Oğultekin, bunun için Belediye Başkanı Kemal Öz ve SEKA Müdürü Adnan Berkay ile görüşerek, SEKA’da çalışıp, şehir bandosunda görevli olan on bir kişiyi ve belediye enstrümanlarını istedi. Böylece altı boru, altı trampet enstrümanı ile işe başladılar. Oğultekin, eski enstrümanları tamir etti, sonradan yeni alınan enstrümanlar ile SEKA Bando takımını yetiştirdi. Bando takımı hemen her merasimde çaldı. Oğultekin, SEKA’dan 1970 yılında emekli oldu. 2005 yılında vefat etti. Ahmet Oğultekin, Bando takımıyla hizmetinin yanı sıra, yakın dönemlerin tanığı bir şahsiyet olarak İzmit kentinin tarihine de katkıda bulunmuştur.
SEKA Bandosu’nun kuruluş haberi, fabrikanın gazetesi, SEKA Postası’nda “İşletmemizde Boru ve Trampet Takımı Kuruluyor” başlığıyla verilmiştir. Haberin devamında işletme bandosunun güçlendirildiği, yeni müzik aletlerinin alındığı, boru ve trampet takımının kurulmasının yanı sıra SEKA-CAZ’ın da kurulması için hazırlıkların yapıldığı yazılmaktadır. SEKA Bandosu Hayrettin Alp’in şefliğinde her Cumartesi saat 13’00’de işletme önünde İstiklal Marşı’nı çalarak, direğe Bayrak çekme törenini gerçekleştiriyor, bütün SEKA çalışanları da saygı duruşuna geçiyordu. Bununla birlikte SEKA Bandosu, Milli Bayramlarda, resmi törenlerde de hizmet ederek İzmit kentine hayat veriyordu.
KAYNAKÇA
“Ahmet Oğultekin’in Anı Defteri’nden”, KDM, Mart, 2001,Sayı:47,s.2-4;Gülşen Erdal, “İzmit Tarihinin Sesli Tanığı: İzmit Kenti Müzik Kültüründe Tarihi Bir İmge Olarak Bando”, Uluslararası Karamürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Kültürü Sempozyumu II, 3-5 Nisan 2015, Bildiriler, KBB, Yay., Kocaeli,2016,s.2733-2741;Kemal Yüksel, Yılmaz Gün, “İzmit Belediye Bandosunun Yaşayan Tarihi; Ahmet Oğultekin”, KYÖD Dergisi Kocaeli, 2002,S.110,111;Mehmet Sarıoğlu, Seka Postası’nın Işığında İzmit’te Kültürel Yaşam, KBB,Yay.,Kocaeli,2013,s.184;Müzeyyen Ünal, “Vefat Eden KDM Üyeleri”, KDM Arşivi SEKA Postası, 15 Eylül 1960,Sayı:103;SEKA Postası, 15 Şubat 1966,Sayı:224;Seka Tarihi, Türkiye’de Selüloz Kağıt Fabrikalarının Tarihsel Gelişimi, Uygur Kocabaşoğlu vd., SEKA, İzmit, Ajans Türk Matbaası, 1996,s.97;168-176,211-213; 255-260;Turgut Subaşı, “SEKA’da Eğitim Faaliyetleri, 19571967”, Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi Kültürü Sempozyumu IV, 24-26 Mart 2017, Bildiriler, KBB, Yay., Kocaeli, 2018,s.1343-1355;Yusuf Çam, “Yaşayan Tarih Sohbetlerinden 27.si Ahmet Oğultekin’in Katılımı İle Gerçekleşti”, KDM, Ağustos, Sayı:28,s.5
Ayşegül YILMAZ