SEDAT AKAY

Madde no:1343

Kocaeli Milletvekili

Orman Yüksek Mühendisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi XIII. ve XV. dönem Kocaeli milletvekili, İzmit doğumlu siyasetçidir. Milletvekili Sicil Numarası 3015’tir. Sedat Akay 1925’te Kandıra’da dünyaya geldi. İlköğretimini Kandıra’da, ortaokulu İzmit ve Bolu’da, lise eğitimini İstanbul’da tamamladı. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesinde aldığı eğitimin ardından 1949’da Orman Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. Lisansüstü eğitimini yine İstanbul Üniversitesi’nde sürdürdü. 1958-1959 yılları arasında ihtisasını, İktisat Fakültesi İşletme Ekonomisi Enstitüsünde işletmecilik alanında yaptı. Ancak aldığı eğitimler bunlarla sınırlı değildi. 1964-65 arasında Tarım Bakanlığı kendisini Harp Akademilerine bağlı Milli Güvenlik Akademisine göndererek burada bir devre öğrenim görmesini sağladı. İlk görev yeri Kandıra oldu. Orman mühendisi olarak başladığı görevini 1950’den sonra İstanbul Sarıyer Orman Bölge Şefliğinde sürdürdü. Bu yıl sonunda vatani görevini yapmak üzere İstanbul’dan ayrıldı. 1951’de Askerlik hizmetinden sonra tekrar Kandıra’da orman mühendisi oldu. Sonraki yıllarda da Tarım Bakanlığı’ndaki kariyeri yükselmeye devam etti. 1952’den 1955’e kadar bakanlık bünyesinde müfettiş muavinliği yaptı. 1955’te yardımcılık görevi son bularak Tarım Bakanlığı müfettişliğine yükseldi. Siyasete atıldığı 1965 yılına kadar bu görevini sürdürdü. 1965 yılında hayatında yeni bir kariyer alanı olarak siyaset yaşamı başladı. Uzun yıllar Süleyman Demirel’in siyasi çizgisini takip etti. 1965-1969 ve 1973-1977 yılları arasında Adalet Partisi’nden Kocaeli milletvekili seçildi. 1970 yılında başlayan Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu üyeliği görevini 1978 yılına kadar sürdürdü. Bir yıl kadar Orman Bakanlığı Başmüşaviri olarak çalışan Akay, 1979’da Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Üyeliğine yeniden atandı. 1965 yılı seçimlerinde Nihat Erim gibi güçlü rakipler karşısında içlerinde Sedat Akay’ın bulunduğu üç Adalet partili oyların %55’inden fazlasını aldı. 1973 yılında partisi Kocaeli’de Cumhuriyet Halk Partisi’nin gerisinde kalsa da Kandıra bölgesinin yoğun desteği ile seçim başarısını tekrarladı. Parlamento içinde iki önerge, on dokuz söz alma, bir sözlü soru ve cevabı, üç teklif, iki yazılı soru ve cevabı olmak üzere toplam yirmi yedi faaliyet ile etkinlik göstermiştir. Meclis’te Enerji ve Tabiî Kaynaklar, Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Tarım Komisyonu’nda bulundu. Ayrıca Romanya Dostluk Grubu içinde yer alarak bu ülkeye bir ziyarette bulundu. 12 Eylül Darbesi sonrasında bir süre siyasetten uzak kaldıysa da 1983 yılında Doğru Yol Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı. Okul ve sosyal yaşamında sevilen bir simaydı. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İşletme Ekonomisi Enstitüsü Mezunları Cemiyeti Başkanlığı’nı yürüttü. Topluma yönelik faaliyetler içinde de yer alıyordu. Kuruluşuna öncülük ettiği bir dernek 1948’de memleketi Kandıra’da bir ortaokul binası inşa ederek hizmete açtı. Kocaeli Yüksek Öğretim Derneği’nin çabalarına destek verdi. Orta derecede Fransızca biliyordu. Vefatı öncesinde 2004’ten 2006’ya kadar Türk Parlamenterler Birliği Yüksek Danışma Kurulu Genel Sekreterliği görevinde bulundu. Sedat Akay, evli ve üç çocuk babasıydı. 18 Temmuz 2006’da geçirdiği rahatsızlık sonucu hayatını kaybeden Sedat Akay, Merkez Şefik Camii’nde öğle namazına müteakip kılınan cenaze namazın ardından çok sayıda hemşerisi ve siyaset arkadaşının katıldığı bir merasimle Kandıra eski aile mezarlığında toprağa verildi.

KAYNAKÇA

Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA.) 30-18-1-2-247-19-1;3018-1-2-375 172-6; 30-18-1-2-382 285-13; Nurettin Gülmez, “Çok Partili Hayat Döneminde TBMM’deki Kocaeli Milletvekilleri Üzerine Bir Analiz (1946-2015)”, Gazi Süleyman Paşa ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu-III, Kocaeli Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı Yayınları, No: 38, 2017, s. 1263-1306; TBMM Albümü, 1920-2010, Cilt II, Ankara 2010; Türk Parlamento Tarihi, TBMM XIII. Dönem 1965-1969, Haz. Menderes Çınar, Cilt I, Ankara 2012; Türk Parlamento Tarihi, TBMM XV. Dönem 1973-1977, Haz. Prof. Dr. Emre Bağçe, Cilt III, Ankara 2012.

Serkan YAZICI