2008’de Kocaeli’nin merkezinde yer alan belediye
22.03.2008 tarih ve 26824 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile; 06.03.2008 tarihi itibari ile Kuruçeşme, Bekirpaşa, Alikahya ve Akmeşe ilk kademe belediyelerinin tüzel kişilikleri kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Saraybahçe İlk Kademe Belediyesine katılmıştır. Saraybahçe Belediyesinin adı İzmit olarak değiştirilmek üzere Kocaeli ilinde ‘İzmit ilçesi’ kurulmuştur.
Tarihi yapısı ile Saraybahçe’nin yüzde 40’lık bir alanı tamamen sit bölgesidir. Tarihi olarak koruma altında olan bu bölge 194 adet sivil mimari yapıya, 353 adet de sivil mimari dışında tarihi yapıta sahiptir. Yüzde 40’lık sit alanı olan bölgenin dörtte biri de yer altında başka bir şehir olarak korunmaktadır.
Saraybahçe, Yerleşme, Planlama Bölgesi’nin ve Kocaeli ilinin merkez yerleşimi olmanın yanı sıra ilçe merkezi niteliği taşımaktadır. Yerleşimin Körfez kıyıları, Kocaeli’de sanayi sektörünün gelişmeye başladığı tarihten itibaren sanayi, konut dışı kentsel çalışma ve ticaret gibi konut dışı kullanım alanlarının yoğun olarak yer seçmiş olduğu bir bölgedir. Saraybahçe bölgesinde sanayi fabrikası olmamasına rağmen, hemen komşularında fabrikaları yoğun olan bir bölgedir. Günümüzde, Saraybahçe ve Körfez kıyılarının rekreatif amaçlı kullanımına yönelik projeler bulunmaktadır. Seka alanı rekreasyon alanına dönüştürmeye iyi bir örnektir.
Kocaeli’nin merkezi niteliği taşımasına rağmen Saraybahçe Belediyesi’nin 1/5.000 ölçekli nazım imar planı yoktur. Belediyenin sadece onaylı uygulama imar planı bulunmaktadır. Saraybahçe, 1/25.000 ölçekli nazım imar planında günümüzdeki kimliğine paralel olarak, Kocaeli ilinin kentsel hizmetler sunumunun yoğun olarak yer alacağı merkezi olmaya devam edecek şekilde planlanmıştır. Üst ölçekli plan kararlarında, Körfez kıyıları 1.derece merkezi iş alanı olarak planlanmış ve bu bölgelerin sanayi ve küçük sanatlar gibi kullanımlardan arındırılması yönünde bir karar üretilmiştir.
KAYNAKÇA
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi (2019). İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı, İzmit Planlama Bölgesi 2008 Yılı 1/5.000 Ölçekli İlave ve Revizyon Nazım İmar Planı Plan Açıklama Raporu.Mercan Efe Güney, Sibel Ecemiş Kılıç, Bir Mekansal Yapı İncelemesi: Kocaeli, İzmit Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Yayınları 2020, s. 66.
Aysel ÇETİNKAYA