Milletvekili

1927 Giresun doğumlu olan Sabri Yahşi, Osman Bey ile Hatun Hanım’ın oğludur. İlkokulu Keşap’ta, ortaokulu Giresun’da okuyan Yahşi, Sivas Öğretmen Okulu’nun ardından eğitimine Balıkesir’de devam etmiş ve 1949’da Necati Bey Eğitim Enstitüsü’nü tamamlamıştır. Sırasıyla Savur Ortaokulu öğretmeni, Hekimhan Ortaokulu öğretmeni ve müdür yardımcısı, Malatya Lisesi öğretmeni olan Sabri Yahşi, 25 Haziran 1958’de Malatya Milli Eğitim Müdürlüğü’ne atanmıştır. 1960’ta görevlendirildiği Kırklareli Milli Eğitim Müdürlüğü’nden 26 Ekim 1962’de Artvin Milli Eğitim Müdürlüğü’ne tayin edilen ve 1966 itibariyle Kocaeli Milli Eğitim Müdürlüğü yapan Yahşi, Gölcük Lisesi Matematik Öğretmeni, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınlar ve Basılı Eğitim Malzemeleri Genel Müdürlüğü Şube Müdürü olarak da görev yapmıştır.

1969 Genel Seçimleri ile Adalet Partisi’nden Kocaeli Milletvekili seçilen Sabri Yahşi, 1973 Genel Seçimleri ile ilk sıradan aday gösterildiği Kocaeli’den milletvekilliğine yeniden seçilmiş, bu dönemde AP Meclis Grup Yönetim Kurulu üyeliğinde de bulunmuştur. Sabri Yahşi, milletvekilliği dönemlerinde sekiz kez söz almış; bir soru önergesi vermiş; siyasette olduğu yıllar içinde öğretmenlik mesleğinin gereği olarak genel manada eğitimle ve seçildiği il olan Kocaeli’yle ilgili meselelere değinmiştir. Örneğin Yahşi’nin 13 Aralık 1972’de verdiği soru önergesi, 1971 mali yılında Kocaeli’de yapılan ilkokullara dairdir. Önerge içinde yer alan sorular 1971 mali yılında Kocaeli’de ilkokul yapımı için Milli Eğitim Bakanlığı’ndan ve mahalli idareden ne kadar ödenek ayrıldığı, bu ödeneklerle nerelere okul, lojman ve tuvalet yaptırıldığı, bu okulların her birinin hangi tarihte öğretime açıldığı, halen öğretime açılmayan ve kullanılmayan okul, lojman ve tuvalet olup olmadığı, bu inşaatların durumları hakkında Bakanlığa başvurunun yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa hakkında ne gibi bir işlem uygulandığı, milli servetin heder edilip edilmediğinin tespiti bakımından bu inşaatların durumlarının mahallinde Kocaelili yetkililerin dışında, Bayındırlık, İmar-İskân ve Milli Eğitim Bakanlıklarından oluşturulacak bir komisyon ile incelettirilmesinin düşünülüp düşünülmediği, varsa eğer inşaatların geçici ve kesin kabul tarihlerinin ne olduğudur. Yahşi’nin önergesine verilen cevaplardan 1971 mali yılında Milli Eğitim Bakanlığı ve Özel İdareden Kocaeli için 4.218.552 lira ayrıldığı; 18 Ekim 1970’te İzmit’te Başiskele, 28 Eylül 1971’de Gölcük’te Kavaklı, 30 Eylül 1971’de Kandıra’da Nasuhlar ve 26 Kasım 1971’de İzmit’te Hacıhaliller İlkokullarının açıldığı, müteahhidinin iflası nedeniyle İzmit’teki Yukarı Yenidoğan İlkokulu’nun 1972’de eğitime başladığı bilgisine ulaşılmaktadır. Ayrıca Kocaeli’de 1971’de 21 okul, 31 derslik, 28 öğretmen evi, 20 depo ve tuvaletin prefabrik yapılması planlanmışsa da Burdur ve Bingöl depremleri dolayısıyla İmar ve İskan Bakanlığı’nın malzemeleri gönderememesi nedeniyle yapımlar gecikmiş, bu yapılar 1972’de tamamlanmıştır. Yahşi’nin TBMM Oturumlarında bu önergesinden ayrı söz aldığı konular ise ilk olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun bazı maddelerinin değiştirilmesi, bu kanuna bazı maddelerin eklenmesi, kanun kapsamı dışında kalan kamu personelinin aylık ve ücretlerine dair kanun tasarısı ve teklifi münasebetiyle olmuştur. Ayrıca Genel Kadro Kanunu tasarısı ile ilgili olarak da konuşan Yahşi, Kütahya Milletvekili Ali Erbek’in Gediz Depremi dolayısıyla yapılan işler ve alınan tedbirlerdeki yetersizliklere dair demeci ve İmar İskan Bakanı Hayrettin Nakiboğlu’nun cevabı dolayısıyla da kısa bir söz almıştır. Bundan ayrı orta dereceli okullara 1973-1974 ders yılında parasız yatılı alınacak öğrenciler konusunda gündem dışı bir demeci olmuştur.

İkinci Dönem Milletvekilliğinde ise 1976 yılı Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Bütçesi ve 1977 yılı Diyanet İşleri Başkanlığı Bütçesi konularıyla ilgili olarak konuşan Yahşi, bu konuşmalarında da Kocaeli ile ilgili meselelere değinmiştir. Örneğin Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı bütçesi görüşülürken Bakanlığa Kocaeli ile ilgili dört soru yöneltmiştir. Bu sorular 200 binin üzerinde merkez nüfusu olan Kocaeli’ne yeterli gelmeyen Kocaeli Devlet Hastanesi’nin büyütülmesi ya da yeni bir hastanenin yapılıp yapılmayacağı, Kocaeli’de o an için olmayan müstakil bir doğumevinin, yine merkez nüfusu 50 bin olan ama sağlık merkezi olmayan Gölcük’te bir sağlık merkezinin açılıp açılmayacağı kapsamındadır. Ayrıca trafik kazalarının en yoğun yaşandığı yer olan Kocaeli’de bir trafik hastanesinin açılmasına dair de soru yöneltmiştir. 19 Şubat 1977’deki Diyanet İşleri Başkanlığı bütçesine dair konuşmasında ise Kocaeli Camii Personeli Kontrol Memuru İsmail Özen’in görülen lüzum üzerine 14 Aralık 1976’da görev yerinin değiştirilmesinin nedeniyle ilgili olarak söz almıştır.

1977 seçimlerinde de AP’den Kocaeli’de dördüncü sıradan aday olmuşsa da kazanamayan Sabri Yahşi, aynı yıl Bonn Kültür Ataşeliğine ve Eğitim Baş Müşavirliğine görevlendirilmiş; 1981’de ise emekli olmuştur. Kocaeli’den 1983 seçimlerinde Milliyetçi Demokrasi Partisi, 1987 seçimlerinde de Doğru Yol Partisi Milletvekili aday adayı olan Yahşi, tekrar Meclise girememiştir. Almanca bilen Sabri Yahşi’nin iki çocuğu vardır. Prof. Dr. Osman Selçuk Yahşi’nin babası olan Sabri Yahşi, 26 Ekim 2009’da vefat etmiştir.

KAYNAKÇA

Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi; Millet Meclisi Tutanak Dergileri; Resmî Gazete;TBMM Albümü (1920-1973), Haz. Kazım Öztürk, Önder Matbaa, Ankara 1973. TBMM Albümü 19202010, Cilt 2 (1950-1980), Edt. Sema Yıldırım, Behçet Kemal Zeynel, TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları, Ankara 2010; Türk Parlamento Tarihi, TBMM XV. Dönem (1973-1977), Cilt 3, Haz. H. Emre Bağce, TBMM Basımevi, Ankara 2012; Cumhuriyet gazetesi; Milliyet gazetesi.

Selma GÖKTÜRK ÇETİNKAYA