Kocaeli’deki Zihinsel, Bedensel ve Ruhsal Tedavi Merkezleri

Rehabilitasyon gerek doğuştan gerek ise herhangi bir hastalık veya kaza sonrası engeli olan bireyler için özel yöntemlere dayanan bir tedavi türüdür. Rehabilitasyon merkezleri zihinsel, bedensel ya da ruhsal bir rahatsızlık sebebiyle hayatın gerekliliklerini yerine getiremeyecek olan kişilerin fonksiyon kayıplarını geri kazanmalarını ve kendilerine yetebilecek bir seviyeye gelmelerini hedefler ve özel yöntemleri bulunan bu tedaviler ile sorunları çözerek yaşamı kolaylaştırmaya çalışır. Ayrıca becerilerini geri kazanamamış olan bireyler için koruyucu sosyal bakım hizmeti vermektedir. Bireylere verilen hizmetler bireysel veya grup halinde olabilir. Bireysel eğitimler bireyin seviyesine, yaşına ve engel grubuna göre değişkenlik gösterir. Grup hizmetleri ile engelleri olan bireylerin toplumdan soyutlanmalarını biraz olsun engellemek, özgüvenlerini arttırmak, sosyal/bilişsel beceriler kazandırmak ve bağımsız bir yaşam sürmelerini sağlamak istenir. Kısacası bireysel dersler, birebir özel yapılan çalışmalar ile kişinin hem bireysel becerilerini hem de kişisel gelişimlerini arttırmaya yönelik iken, grup çalışmaları bireyin sosyalleşmesini ve topluma kazandırılmasını sağlayan tedavi türüdür.

Rehabilitasyon tedavi yöntemleri son yıllarda Türkiye’de oldukça gelişmiştir ve Kocaeli de bu alanda Türkiye’de önde gelen şehirlerden biridir. Yirmi dönümlük arazisi ile Avrupa´nın en büyük özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi de Kocaeli’nde bulunmaktadır. Çocuklar için bulunan merkezler yoğunlukta olmakla beraber hem çocuk hem de yetişkinler için merkezler bulunmaktadır.

Kocaeli bölgesinde, Başiskele’de dört, Çayırova’da altı, Darıca’da dört, Derince’de iki, Gölcük’te dokuz, İzmit’te on dört, Kandıra’da dört, Gebze’de sekiz, Karamürsel’de iki, Kartepe’de iki, Darıca’da bir ve Körfez’de üç tane rehabilitasyon merkezi bulunmaktadır. Kocaeli’nde bulunan rehabilitasyon merkezleri Başiskele’de Bahçecik Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Zafer Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkez, Atlantis Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Elif Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Çayırova’da Gebze İlgi Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Bizim Sevgi Çiçekleri Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Gülen Yaşam Özel Eğitim Kursu, Özel Yeni Gün Gelişim Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Elif Pamuk Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Darıca’da Özel Bil-Sev Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Yeni Umut Özel Eğitim Kursu, Özel Darıca Kardelen Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Ayna Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Derince’de Özel Peteğim Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Gün Gelişim Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Gölcük’te Özel Gebze Nüans Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Hanımeli Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Beşyıldız Özel Eğitim Kursu, Özel Yeni Gün Gelişim Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Hizmet Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Mucize Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Donanma Çağlar Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Duygum Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Erva Kanbak Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Erva Mutlu Yüzler Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; İzmit’te Özel Hoşgörü Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Özveri Özel Eğitim Kursu, Özel Gözde Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Kursu, Özel İzlenim Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Yeşil Doğa Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Kalkanlar Yeni Hayat Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Mavi İzlenim Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Medisoy Hizmet İçi Eğitim Merkezi, Özel Nar Bahçesi Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Özveri Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Sezgi Cem Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Uzman Dil Konuşma Terapisti Soner Cerah Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Ümmü Kumru Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Yeşil Doğa Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Kandıra’da Özel Cihanay Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Bedestan Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Harun Öztaş Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Kandıra Yenidoğan Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Gebze’de Özel Gebze Koza Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Yeni Dünya Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Mucize Çocuk Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Gülen Gökyüzü Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Beşyıldız Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Minik Kalpler Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Karem Avrupa Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Yeni Gün Gelişim Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Karamürsel’de Özel Ailem Özel Eğitim Kursu, Özel Sevinç Annem Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Kartepe’de Özel Gülen Kalpler Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Yankım Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Darıca’da Özel Etkin Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi; Körfez’de Özel Güvenel Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Mavi Hilal Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Özel Gülünce Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Kursu olmak üzere ilçelere ayrılarak sıralanabilir.

Kocaeli’nde bulunan bu merkezler özgül öğrenme güçlüğü, dil ve iletişim bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, serebral palsi, fizik tedavi ihtiyacı, gelişimsel bozukluk, özel öğrenme güçlüğü, işitme, zihinsel ve bedensel engelli bireylere, cp, otistik, down sendromu, mental reterdasyon, konuşma bozukluğu, normal okullarda uyum sorunu yaşayan ve buna bağlı olarak öğrenme güçlüğü olan ya da davranış problemi, okuma yazma zorluğu, sosyal uyum sorunu, okuma yazma geçliği, sosyal uyum problemi, el-göz koordinasyonu eksikliği, dikkat eksikliği, davranış problemleri ve akademik başarısızlık nedeniyle problem yaşayan insanlara tedavi sunmaktadır. Bazı testler bu problem ya da engellerin belirlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Yukarıda saydığımız merkezler Wisc-r Zeka Ölçeği, AGTE (Ankara Gelişim Tarama Envanteri), Gesell Gelişim Testi, Frosting Gelişimsel Görsel Algı Testi, Burdon Dikkat Testi, Dikkat ve Algı Testleri, Zeka ve Gelişim Testleri ve Cog Map Raporu’na ulaşım sağlama imkanı vererek Kocaeli’ndeki rehabilitasyon standardını yukarı taşımışlardır.

Her birey birbirinden farklı ve özeldir, bu nedenle uygulanacak tedavinin türü de kişinin ihtiyaçlarına göre özenle belirlenmelidir. Bu nedenle her hastanın rehabilitasyon merkezinde göreceği tedavi farklı programlar, eğitimler ve terapilerden oluşmaktadır. Hangi tedaviyi göreceğine kişinin gelişim özellikleri doğrultusunda karar verilir. Kocaeli’nde bulunan rehabilitasyon merkezleri Zihinsel Engelli Bireyler Destek Eğitim Programı (Bireysel-Grup), Yaygın Gelişimsel Bozukluklar Destek Eğitim Programı (Bireysel-Grup), Eğitilebilir Zihinsel Engelliler Bireysel ve Grup Eğitimi Çerçeve Programı (Bireysel-Grup) ve Zeka Engelli Çocuk Programı, Eteçom (Etkileşim Temelli Erken Eğitim Programı), Küçük Adımlar (Gelişim Geriliği Olan Çocuklara Yönelik Erken Eğitim Programı), Otizm ABA Kapsamlı Eğitim Programı, Özel Öğrenme Güçlüğü Destek Programı, İşitme Engelli Bireyler Destek Programı, Bedensel Engelli Bireyler Destek Programı, Dil ve Konuşma Yetersizliği Destek Eğitim Programı, Özel Öğrenme Güçlüğü Destek Eğitimi, Fizyoterapi Programı ve El-Göz Koordinasyonu Eksikliği Programı gibi programlar ve Spor Eğitimi, Odist (Okul Öncesi Disleksi), Uzman DMP, Türkçe Prep, Brain Fit (Beyin Gelişimi. Dinleme, görme, hareket, dikkat ve duygu alanlarını geliştirir), Terapötik Kartlar Eğitimi, Görme Engelli Bireyler Destek Eğitimi, Öğrenme Güçlüğü Destek Eğitimi, Koklear İmpilant Eğitimi, İşitme Cihazı Adaptasyonu Eğitimi, Artikülasyon Bozukluğu Eğitimi, Okul Öncesi Eğitimi, Okuma Yazma Eğitimi (öğrencinin bireysel ve zihinsel gelişim özellikleri dikkate alınarak harf yöntemi, ses yöntemi, hece yöntemi, sözcük yöntemi, cümle çözümleme yöntemi, karma yöntem, öykü yöntemi kullanılmaktadır), Aile Eğitimi gibi eğitimler ile hizmet vermektedirler. Bunlara ek olarak bazı terapiler de bireyin iyileşme sürecini hızlandırmaktadır. At Terapisi (Hippoterapi), Havuz Terapisi, Duyu Bütünleme Terapisi, Snoezelen Terapisi (Çoklu Duyu Terapisi), Nöroplay, Uzay Terapisi, Dil ve Konuşma Terapisi, İş ve Uğraşı Terapisi, Dikkat Gelişimi-Uyum ve Davranış Terapisi, Berard Metodu ve Oyun Terapisi Kocaeli’nde bulunabilecek tedaviler arasındadır.

Programlarda, eğitim ve terapilerin yanı sıra eğitim kalitesini arttıran ve çeşitli sosyal ve sportif etkinliklere de yer verilmektedir. Psikolojik Danışmanlık Hizmeti, Aile Danışmanlığı Hizmeti, El Becerileri ve Sosyal Aktiviteleri Ünitesi, Öz Bakım ve Günlük Yaşam Becerileri Ünitesi (Aileler ile iş birliği halinde çalışılmaktadır), Bilgisayarlı Destek Eğitimi ve Eğitsel Oyunlar Ünitesi, Etkinlik Sınıfları, Çocuk Parkı, Yüzme Havuzu ve Servis gibi ek hizmetler de bu merkezlerde bulunmaktadır. Sosyal aktiviteler ve spor etkinlikleri özellikle engelli bireylerin toplum içerisinde var olabilmesini ve sosyalleşebilmesini sağlaması nedeniyle oldukça önemlidir. Spor etkinliklerine katılım sağlık kalitesini arttırmakta, fiziksel ve ruhsal sağlığın korunmasına katkı sağlamaktadır. Engelli bireylerin sosyal gelişimlerinin desteklenmesinde spor aktiviteleri terapi olarak da kullanılmaktadır. Kocaeli’nde bulunan Beşyıldız Rehabilitasyon Merkezi bünyesinde oluşturulan Beşyıldız Spor Kulübü’nde seksen kişiyi aşkın lisanslı öğrenci bulunmaktadır. Bu kulüp çeşitli dallardan oluşturulan takımlar ile Avrupa, Türkiye ve Marmara bölge şampiyonluğunu ve pek çok birinciliği elde etmiştir. Kazanılan kupa ve madalyalar da Beşyıldız Rehabilitasyon Merkezi’nde sergilenmektedir.

Bu merkezlerde eğitimler her bireyin kendi özellikleri ve ihtiyacı doğrultusunda hazırlanmakta ve çalışan kadrosunda da özel eğitim uzmanı, çocuk gelişim uzmanı, sosyal hizmet uzmanı, okul öncesi öğretmeni, sınıf öğretmeni, özel üniteler için çeşitli öğretmenler, psikolog, psikolojik danışman, rehber öğretmeni, fizyoterapist, ergoterapist gibi alana uygun ve eğitimli uzmanlar bulunmaktadır.

 

KAYNAKÇA

http://www.kurumlar.biz/KurumlarIlDetay.aspx?sm=rehabilitasyon&Kat=6&IL=KOCAELİ; http://www.devletkurumlari.net/kocaelideki-ozel-egitim-rehabilitasyon-merkezleri-41-9.aspx; https://firma.rehberim.gen.tr/kocaeli/egitim-ve-rehabilitasyon-merkezleri?syf=2; https://www.rehabilitasyon.gen.tr/rehabilitasyon-merkezi.html

Hülya ÇELİK