Lastik Üretim Fabrikası
Pirelli, ilk defa 1872 yılında Giovanni Battista Pirelli tarafından limited şirket olarak İtalya’nın Milan şehrinde kuruldu. Şirketin amacı çeşitli kauçuk ürünler üretmekti. 1873’te Milan’daki ilk fabrika kuruldu. Bu fabrika, o yılların koşullarında normal karşılanacak şekilde ilk lastik üretim hattını ancak 1885 yılında kurarak üretime geçebildi. 1900’lü yılların başına kadar bisiklet lastiği üretilse de 1901’de araç üretim teknolojisindeki gelişmeler ile birlikte otomobil lastiği üretilmeye başlandı. 1902’de Barcelona’da, 1903’te Southampton İngiltere’de ve 1917’de Buenos Aires Arjantin’de fabrikaları kuruldu. 1907’de Pirelli markasının özellikle yarış araçları için geliştirdiği lastik, Fransa Otomobil Kulübü Grand Prix’sini kazanarak ciddi bir prestij elde etti. Bu başarı, 1922’de Milan Borsası’nda işlem gören Pirelli için tüm dünyaya açılma imkânı sağladı ve New York Borsası’nda Pirelli Grubu’nun işlem görmesini sağladı. Böylece tüm dünyayı etkileyen küresel bir kriz yılı olmasına rağmen 1929’da Pirelli, Brezilya fabrikasını kurdu. İkinci Dünya Savaşı’nın yıkıcı ortamının etkilerinin sona ermesinden kısa bir süre sonra yüksek hızlı araçlar için “Superflex Stella Bianca” adında o tarihlerde oldukça yenilikçi ve gelişmiş bir spor araç lastiği üretildi. 1940’ta Santo Andre fabrikası ve 1955’te Arjantin’deki Merlo fabrikası kuruldu. İlk defa 1953 yılında Pirelli radyal lastik olan “Cinturato” tasarlandı. Aynı yıllarda Figline Valdorno fabrikası da lastik üretiminde kullanılan lastik kortunu üretti.
1960 yılında Kocaeli’nin Köseköy ilçesinde D100 karayolu üzerindeki bulunan, Türkiye’nin ilk lastik üretim fabrikası kuruldu. Pirelli, merkezi yönetimini İtalya üzerinden sağlasa da Türkiye’deki kanunlar gereğince Türk Pirelli Otomobil Lastikleri A.Ş adı altında 85.000.000 TL sermaye ile yerel bir şirket kurdu. İzmit fabrikası, yaklaşık 2200 çalışana istihdam sağladı. 340 bin metrekarelik alana sahip olan bu fabrika ayrıca Pirelli Grubu’nun tonaj ve üretim çeşidi bakımından aynı çatı altında üretim yapan en büyük tesisidir. İzmit fabrikası yıllık yaklaşık 7 milyon adet lastik üretebilmektedir. Bu adetler içerisinde otomobil, hafif ticari araç kamyon ve motorsporları ana grupta olmak üzere 675 farklı çeşitte lastik üretilebilmektedir. Türk Pirelli, Capital 500’ün yapmış olduğu Türkiye’nin en büyük 500 şirketi içerisinde 149’ncu sırada yer aldı. Yıllık cirosu 1.335.024,012 Türk lirası, ihracat miktarı 262.225,666 ABD dolarıdır. Türk Pirelli Yönetim Kurulu Başkanı günümüzde Alberto Maria Tomaso Pirelli’dir. Mevcut kapasitesi ve üretim teknikleri açısından tüm gelişmişliğine rağmen 2016 yılında Pirelli Grubu, Asya pazarına açılmak gayesi ile aslen Çin Menşeili Prometeon Tyre Group S.R.L ile ortaklık anlaşması imzaladı. Günümüzde motor sporlarında kullanılan lastikler haricinde İzmit fabrikası Prometeon tarafından işletilmektedir. Ayrıca bu ortaklıktan kaynaklı şekilde ikisi Brezilya’da ve biri Mısır’da olmak üzere dört fabrikayı da kapsamaktadır. 2017 yılının mart ayına kadar Pirelli Grubu bünyesinde faaliyet gösteren Prometeon ve Pirelli arasındaki ortaklık yapısı, hisselerinin %52’si Marco Polo International’ın (Marco Polo International İtalya Pirelli Otomobil Lastikleri Şirketinin hisselerinin %100’ünü kontrol etmektedir), %38’i CINDA’nın (Çinli uluslararası yatırım şirketi) ve %10’u Aeolus’un (Endüstriyel lastikler üreten bir Çin şirketidir) kontrolünde bulunmaktadır.
KAYNAKÇA
https://corporate.pirelli.com/corporate/en-ww/aboutus/history (Erişim Tar. 10.6.2021); https://corporate.pirelli.com/corporate/ en-ww/aboutus/history (Erişim Tar. 10.6.2021); https://e-sirket. mkk.com.tr/esir/Dashboard.jsp#/sirketbilgileri/15963 (Erişim Tar. 10.6.2021); https://www.capital.com.tr/listeler/capital-500 (Erişim Tar. 10.6.2021); https://www.prometeon.com/TR/tr_TR/about (Erişim Tar. 10.6.2021)
Ekrem Mücahit SARI