Kocaeli’nin Kartepe İlçesinde Bulunan Doğal Yaşam Parkı

Ortalama ziyaretçi sayısı (yıllık) 5 milyon kişidır. Doğaseverlikle özverinin birleşerek, doğal yaşam ile insanları bir araya getirmenin nasıl bir şey olacağına tanık olmak istiyorsanız görmeniz gereken yerler listesinin ilk sıralarında Ormanya Doğal Yaşam Parkı yer almalıdır. Doğal yaşamı koruma, atıl bir duruma gelmiş bir alanı en güzel şekilde değerlendirme ve insanı kuş sesleriyle huzur bulacağı bir ortama kavuşturma hayaliyle çıkılan yolda ulaşılmış en zirve noktalardan biri Ormanya projesidir. 2.000 dönümlük bir alana kurulmuş olan bu yer, hem insanlar hem de hayvanlar için huzur dolu bir yaşam alanı sunmaktadır. Kocaeli’nin reklam yüzü haline gelmiş Hobbit evleri, doğadan koparılmak yerine doğaya yeniden kazandırılmak istenerek yardıma muhtaç hayvanlarla oluşturulmuş vahşi hayvan yaşam alanı, 26 km yürüyüş ve 15 km bisiklet parkurları, 5000 kişilik mesire alanı, oyun alanları, huzur dolu orman kütüphanesi ve daha nicesiyle insana birbirinden farklı birçok güzellik sunan bu yeşil cennet, dünyanın üçüncü, Avrupa’nın en büyük doğal yaşam alanı olma özelliğini taşımaktadır. Halen daha çok büyütülmeye ve yeni projelerle çeşitlendirilmeye devam edilen Ormanya birbirinden güzel ve özel alanlarıyla dikkat çekmekte ve yılda ortalama 5 milyon misafir ağırlamaktadır. Açıldığı günden bu yana 20 milyon kişiyi ağırlamış olan bu güzide tesis bu özelliğiyle de dünyada özel bir konuma sahip durumdadır. Kendi kendine yetebilme özelliğiyle hayvanlarına besin sağlayan tarım alanı, parkurları, seyir ve dinlenme alanları ve gölleriyle bu yaşam alanında özellikle çocuk doğaseverler için birçok güzel aktivite de bulunmaktadır.

Kamp Alanı

Karavan turizmine örnek bir girişim olarak hazırlanan kamp alanı, şimdiden kendini kanıtlamış ve bu tarz yeni girişimlere cesaret vermiş durumdadır. Açıldığı ilk andan itibaren ses getirmiş ve özel girişimlere örnek oluşturmuştur. Doğal yaşam alanının giriş kısmında bulunan kamp alanı 25 karavana ve 50 çadıra ev sahipliği yapabilmektedir. Kamp alanında elektrik, su, duş, tuvalet, bulaşık yıkama ve atık su döküm alanları gibi temel ihtiyaçları karşılayacak tüm hizmetler sunulmakta, ziyaretçilere konforlu, huzurlu ve temiz bir doğa tatili imkanı verilmektedir.

Mesire Alanı

Ateşsiz piknik alanı olarak da tasvir edebileceğimiz bu alan insanların doğayla bir araya gelerek hafta sonlarını ve tatil günlerini aileleriyle huzurlu ve eğlenceli bir şekilde geçirmesi için tasarlanmış bir alandır. Ateşsiz olmasının en önemli amacı insanları, doğal yaşam içinde temiz havayla kesintisiz buluşturabilmektir. Böylece hem orman sakinleri çeşitli kokular ve duman altında rahatsız olmayacak hem de insanlar doğal kokularla bu habitat içinde dumansız temiz bir havada istirahatlerini geçirebilecektir. Mesire alanı 5000 kişilik kapasitesiyle geniş bir bölgeye yayılmakta ve ulaşabileceğiniz güzellik ve faaliyetler sayesinde diğer tüm piknik alanlarından ayrılmaktadır.

Yaban Hayatı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi En başta bahsettiğimiz gibi Ormanya bir hayvanat bahçesi kimliğinde değil bir hayvan kurtarma doğal yaşam merkezi niteliğindedir. Hayvanların hemen hemen hiçbiri bir av yöntemiyle tutsak edilmemiş aksine bu durumlardan kurtarılarak doğayla ve doğal ortamına en yakın habitatla buluşturulmuştur. Her hayvanın ayrı bir kurtarma hikayesi olduğu da bilinmektedir. Bununla beraber hayvanlar kendilerine uygun doğal yaşamlarında iyi şekilde bakılarak sayıları artırılmakta ve hazır olduklarında bu misafirler doğal yaşamlarına, özellikle de habitatı bozulmuş yangın bölgelerine destek amacıyla buralarda doğaya salınmaktadır. Bu doğal yaşam alanının tüm hayvan misafirleri doğal yaşam alanına salınamayacak durumda olan hayvanlardan oluşmaktadır. Bu yönüyle kendi has bir yöntemi bulunan tesisin, ilerleyen günlerde tüm tel örgülerin ve cam fanusların ortadan kaldırılarak, hayvanların doğal bir şekilde insan yaşamında var olduğu bir görünüme kavuşturulması istenmektedir. Yakında kurulumu tamamlanacak olan düşkün leylekler tesisi de bu koruma projesine en önemli örneklerden biridir. Göç edememiş durumda bulunan çaresiz durumdaki leylekler için gerçekleştirilen bu bakım ve rehabilitasyon projesiyle leylekler yeniden hayata döndürülmekte ve doğayla içi içe yaşatılmaktadır. Bu tesis laboratuvarı, ameliyathanesi ve daha birçok sağlık imkanıyla yalnızca hayvan misafirlere değil doğadaki tüm hayvanlara yönelik Türkiye’de ve hatta dünyada çok özel planlanmış sevgi dolu bir alan olmaktadır.

Sergi Salonu

Doğayı insana sunmak kadar, insanı doğayla barıştırmak da çok önemlidir. Doğanın varlığı ve devamlılığı ancak insanın, onun farkında olması ve korumasıyla en önemlisi zararını en aza indirmesiyle mümkündür. Ormanya içinde bulunan bu sergi alanı sık sık yapılan doğa temalı sergilerle insanları ve büyüyen gelecek nesilleri doğa sevgisiyle tanıştırmakta onları bilinçli bir doğasever olmaya hazırlamaktadır. Yine bahsettiğimiz hayvanların hikayeleri ve onların doğaya nasıl kazandırıldığı da bu sergilerde insanlara sunulmakta ve aslında birazcık özveri ile doğanın nasıl kolayca kurtarılabileceği hem bugünlere hem de geleceğimiz olan çocuklarımıza gösterilmektedir.

Çocuk Hayvanat Bahçesi

İsmi hayvanat bahçesi olsa da bu yer esas olarak hayvan yaşam alanı olup daha çok evcil hayvan türlerini barındırmaktadır. Bu alanda hiçbir hayvan doğal alanından alınarak buraya yerleştirilmemiş aksine kurtarılarak rehabilite edilmiş ve çocukların onları tanıma imkanına kavuşması sağlanmıştır. Böylelikle zor şartlarda tutsak tutulan, yaralı ya da doğasından uzaklaşmış olan hayvanlar, Ormanya’da doğal yaşamlarına en yakın ortamda yetiştirilmekte ve artan sayılarıyla doğal yaşam parkının en özel misafirleri olmaktadır. 67 türde 768 hayvan misafiri bulunan bu tesiste çeşitli kuş türlerinden geyiklere, lamadan zebraya, sürüngenlerden daldan dala atlayan maymunlara ve lemura kadar birçok türde hayvan görülebilmektedir. Çocuklar için hem bir neşe kaynağı hem de doğal yaşamı öğrenme alanı olan Çocuk Hayvanat Bahçesi, her geçen gün daha çok misafire ev sahipliği yapmakta ve en çok ziyaret edilen alanlardan biri olmaktadır.

Yaban Yaşam Alanı

Yaban hayatına alışkın geyiklerin ve atların bulunduğu bu alan benzersiz bir doğal yaşam alanıdır. Doğada bulunan düşkün hayvanların kendi doğal ortamında bağımsız olarak yaşatıldığı ve Türkiye’deki diğer yaşam alanlarının habitatının desteklendiği bu kısımda hayvanlar doğaya salınmak üzere yeniden hazırlanmaktadır. Doğaya salınamayacak durumda olanların bakımı devam ederken hazır olanlar doğal yaşamı destekleme amacıyla çeşitli bölgelerde salınmakta ve Kocaeli’nin bir ilçesinden tüm Türkiye’ye doğal yaşam desteği sunulmaktadır.

Ormanköy

Ya da en çok bilinen adıyla Hobbit köyü. Gerçekten turizm açısından Kocaeli denince ilk akla gelen ve hatta ilk kullanılan resimlerin sahiplerinden biri de Hobbit köyüdür. Başlangıçta bu kadar büyük ses getirmesi beklenmeyen ve hatta belki de alanın en az zahmetli projelerinden biri olan Hobbit köyü hem yerli hem de yabancı misafirlerin en çok dikkatini çeken yerlerden biri olmuştur. Beklenmedik şekilde bir başarı getiren ve reklam yüzü olan bu proje ilk etapta malzeme değerlendirme amacıyla oluşturulmuş daha sonra talep üzerine yine ormanın sunduğu malzemelerin bir sanat eserine dönüştürülmesine imkân sağlayarak her geçen gün daha da büyümüş ve daha çok misafiri bu şehre çekmiştir. Sosyal medyada da en çok resmi bulunan alanlardan biri muhtemelen yine Hobbit köyüdür. Gerçekten de şirin ve ilgi çekici yapısıyla Hobbit köyü görülmeye ve önünde fotoğraf çekilmeye değer bir ziyaret alanıdır.

Kuş Gözlem Alanı

Projenin, insanlarla hayvanları yakınlaştırma amacına yönelik en büyük girişimlerden biri de kuş gözlem faaliyetidir. Adım attığınız anda özel renkleri ve muhteşem sesleriyle tüm ormandan daha yoğun kuş sesleri duyabileceğiniz bu alan, şehir hayatından tamamen koparak ve bu kadar sade bir şekilde, yalnızca kuş seslerini dinleyebileceğiniz nadir yerlerden biridir. Girişte kolaylıkla temin edebileceğiniz kuş gözlem rehberi ile gördüğünüz kuşları anında elinizde bulunan rehberdeki görsellerle karşılaştırabilir ve gördüğünüz kuşun ismini öğrenerek işaretleyebilirsiniz. Tam bir doğa gözlemcisi gibi her bir kuşu arama eğlencesi ve onları görme heyecanı insanı büyüleyen ve doğaya bağlayan bir tutku hissettirmektedir. Yine bu kuşlarında kendi doğal alanlarında özgür olduklarını söylemeyi de es geçmemek gerekir.

Doğa Okulu

Doğal yaşam ile çocukları buluşturmak elbette önemlidir. Ancak doğa okulu, çocukları bu ormanın içinde projelere dahil eden “yaşayarak öğrenme” tekniğini başarıyla uygulayan ve her hafta yaklaşık 300-400 çocuğa doğa içinde doğayla yaşamayı öğreten nadide bir eğitim faaliyetidir. Her çocuk toprağa ağaca ve hayvanlara temas ederek onları daha iyi yaşatmanın önemini öğrenerek bir izci gibi doğanın izinden giderek yaşamayı eğlenceli bir şekilde öğrenebilmektedir. Geleceği inşa etme gerekliliğinde belki de her bölgede bulunması gereken bu eğitim faaliyeti, yine Ormanya projesinin ve ekibinin en önemli işlerinden biri olmaktadır.

Sportif Olta Balıkçılığı

Ormanın içinde oluşturulmuş olta balıkçılığına uygun, misafirlerin basit bir huzur faaliyetine kavuşmasını sağlayan bu gölalanı aynı zamanda bir kuraklık veya bir kesinti durumunda hayvanların aylarca su ihtiyacını karşılayabilme özelliğindedir. Tarım alanıyla birlikte kendi kendine yetebilmenin tamamlayıcısı ve doğaseverler için yine özel bir aktivite seçeneğidir.

Tarım Alanı

Ormanya’nın sera ve tarım alanıdır. Hayvanların tüm yiyecek ihtiyacını karşılamak için oluşturulan 60 dönümlük tarım arazisi, bu doğal yaşam merkezinin kendi kendine yetebilmesinin en önemli unsurudur. Böylece her geçen gün daha da artan hayvan nüfusunu beslemek adına gerekli tüm ihtiyaçlar bu alandan karşılanabilmekte ve doğanın her bir alanı doğru planlama ile değerlendirilmektedir.

Orman Kütüphanesi

Son günlerde ziyaretçilerin en büyük uğrak noktası en çok beğeni alan, yeni ve benzersiz doğayla buluşma alanı, orman kütüphanesidir. Bu alanda gürültülü olan her şeyden uzakta, yalnızca yaprakların hışırtısı ve kuşların cıvıltısı eşliğinde kitap okumak mümkündür. Hamakları, sedirleri ve nice farklı oturma alanıyla size konforlu bir ortam sunan bu kütüphanede her yaşa ve her düşünceye uygun kitaplar da bulmak mümkündür. Doğal görünümlerle oluşturulmuş kitaplıklar, doğal malzemelerle yapılmış oturma yerleri ve dinlenme alanları size bir anda Peter Pan’ın büyülü köyündeymişsiniz hissi vermekte ve çocukların ilgisini çekmesi yanında okumaya ve öğrenmeye de teşvik etmektedir. 7’den yetmişe birçok ziyaretçiye hitap eden bu alan doğal yaşam parkının genel portresine de uygun bir yapıdadır. Ormanya’nın tamamı bu şekilde birbirinden farklı yaş gruplarına hitap etmekte, spor alanlarından dinlenme ve yemek alanlarına, oyun alanlarından kamp alanlarına birçok etkinlik sunmaktadır. Ayrıca cumartesi ve pazar günleri çeşitli etkinlikler de yapılmaktadır. Hem işitsel hem görsel hem de duygusal dünyanızı besleyen bu güzellik şöleni her geçen gün daha da büyüyerek hem insan hayatına hem de Kocaeli’nin kültürüne, ekonomisine ve tanıtımına büyük katkı sağlamakta ve sosyal imajını yükseltmektedir. İçerisinde aynı zamanda tuvaletler, çeşmeler, alışveriş büfeleri, bir restoran ve cafe alanı da bulunmakta ve beraberinde Kocaeli Belediyesi’ne bağlı çalışanlar tarafından güvenlik, temizlik ve kontrol faaliyetleri sürekli olarak yapılmaktadır.

İçerideki tüm alanlar kamuya açık olup giriş, tuvaletler ve çeşmeler ücretsizdir. Otopark ücretli olup özel otoparklar ve giriş önünde Kocaelispor’a ait bir otoparkda mevcuttur ve gün boyu 10 TL’dir. İçeride gıda alışverişine ve hediyelik eşya almaya uygun alanları mevcuttur.

KAYNAKÇA

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli Turizm Rehberi, Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı Yayınları, Kocaeli, 2021; Kelebek Gözlem Rehberi; Doğayla Baş Başa; Doğa Okulu; Kuş Gözlem Rehberi; Yaban Hayatı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi; Bitki Gözlem Rehberi; Kamp Alanı; Gezi Haritası, [Broşür], K.B.B. Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı 2021; Kocaeli Büyükşehir Belediyesi-Turizm ve Doğal Yaşam Alanları Şube Müdürü Ömer Bahadır Özyılmaz ile görüşme; Ormanya, 02 Eylül 2021, https://www.ormanya.com/; Ormanya’ya en iyi proje ödülü, 02 Eylül 2021, https://www.ozgurkocaeli.com.tr/haber/4482753/ormanyaya-en-iyi-proje-odulu; Ormanya Doğal Yaşam Parkı, 02 Eylül 2021, https://www.kocaeli. bel.tr/tr/main/project/cevre-yatirimlari/5/devam-eden-projeler/3/ ormanya-dogal-yasam-parki/204.

Muhammed Bilal ÇELİK