Çimento ve Beton Malzeme Üretim Tesisleri
Nuh Çimento Sanayi Ticaret ve Anonim Şirketi, Kayserili iş adamları Ahmet Eskiyapan, Nuh Mehmet Küçükçalık ve ortakları tarafından 1966 yılında kuruldu. 1968’de Kocaeli’nin Hereke mevkiinde kurulacak çimento fabrikasının da temelleri atıldı. Bir yıl içinde tamamlanan üretime başladı. O yıllarda çimento üretimini sağlayacak tesis 400.000 ton/yıl kapasitesine sahipti. Çimento üretim hattının yanında klinker öğütme tesisi de devreye alındı. Arşiv kayıtlarına göre 1970 yılında kalker maddesinin Maden Kanunu kapsamına alınması için başvurularda bulunuldu ve 1973’te bu izin çıkarak işletme ruhsatı alındı. Aynı yıl içinde alınan izin kapsamında bir üretim hattı daha kurularak yıllık kapasite iki katına çıktı. 1980’li yıllar boyunca tesisin daha verimli çalışabilmesi amacıyla kömür ve çimento değirmenleri üretim hattına eklenerek kapasite artırımına gidildi. 1997 yılında fabrikadan çıkan ürünün ihraç edilebilmesi amacıyla yer altı tüneli ve boru konveyör sistemi kurularak Türkiye’de ilk defa otomatik gemi yükleme sistemi devreye alındı. 1999’da bugün de tesisin önünden geçerken görülebilen gemi boşaltma vinci kuruldu. Hereke tesisine 500 m mesafede bulunan liman tesisleri ile birlikte çimento ürününün sevki halinde oluşabilecek çevresel etkilerin minimize edilmesi de hedeflendi. 2000’li yıllarda fabrikanın stoklama, yükleme ve arıtma tesisleri kurulurken, imalat esnasında oluşan atıklarının kendi bünyesinde bertaraf edilebilmesi amacıyla atık yakma sistemi (RDF) inşa edildi. Böylece 5 ton/saat kırpılmış atık yakılarak fabrikanın ısı enerjisinde kullanılan yaklaşık 2.5 ton/ saatlik kömürden de tasarruf sağlandı. Günümüzde yıllık 4.600.000 ton klinker ve 5.700.000 ton çimento üretim kapasitesi ile Türkiye’nin en büyük çimento üreticisidir. Nuh Çimento Sanayi, şirket hisselerinin %44,13’ü Nuh Ticaret’e, %16,36’ Partaş Tekstil İnş. San. A.Ş’ne ve %39,51’lik oranı da diğer yatırımcılara aittir. 2021 yılı itibariyle Yönetim Kurulu Başkanı Tevfik Bilgin’dir. 1 Ocak31 Aralık 2020 cari dönemi içindeki mali verilerine göre 565.594,684 TL değerinde brüt kâr geliri elde etti. 2019 verilerine göre ise ihracatını yüzde 151 artırarak 118 milyon 748 bin dolara ulaştırdı.
Nuh Çimento, çimento alanındaki faaliyetini devam ettirse de birbirinden çok da bağımsız olmayan alternatif yatırımlara girdi. Nuh Beton, çimento üretimini sürdüren grubun diğer bir girişimidir. Nuh Beton, 1987 yılında İstanbul Bostancı’da kuruldu. 1990’lı yıllara doğru artan beton ihtiyacı talebini karşılamak amacıyla önce Kocaeli ilinin Hereke ilçesinde 1992’de İstanbul’da bulunan Büyük Bakkalköy ve 1993’te İkitelli tesislerini kurdu. 1995 yılının şubat ayında Nuh Beton A.Ş. ismi tescil ettirildi. Artan tesis sayısı ve iş hacminin yanında beton işinde bir marka olmak amacıyla da ayrı bir şirket olarak teşekkül ettiği düşünebilir. Markalaşma yolundaki bu adımın ardından yatırımların devam ettiği, 1996’da İzmit, 1997’de Yalova ve Adapazarı, 2000 yılında da Gölcük ve Gebze tesisleri kuruldu. Günümüze kadar kurulan yeni tesisler ile bu sayı 13’e ulaşmış ve 19 beton santrali 180 transmikser 57 mobil ve 15 sabit pompa ile faaliyetlerine devam etmektedir.
Nuh Şirketler Grubu’nun diğer bir faaliyet alanı yapı ürünleri adı altında üretilen gaz betonudur. Gaz beton tesisi 1996 yılında Nuh grubu altında kurulsa da temeli 1984 yılında kurulan kireç fabrikasıdır. O yıllarda yıllık 160.000 tonluk kapasiteye sahiptir. Ancak 1995’te Nuh Yapı Ürünleri ve Makine San. A.Ş.’nin kurulması ve ardından gazbeton fabrikasının faaliyete geçmesi ile kireç, makine ve gazbeton fabrikaları aynı çatı altında toplandı. 1999’da gazbeton tutkalı üretilirken 2000’de söve ve lento üretimine başlandı. Gazbeton fabrikası 408.240m yıllık üretim kapasitesine sahiptir. 2016 yılında Türkiye’de ilk defa gazbeton üretiminde kullanılan alüminyum pasta üretimine de başlayarak alanında önemli bir yeniliğe de imza atmıştır. Nuh Çimento markası ile başlayan yolculuk birçok yan ürün ve faaliyet alanı ile zenginleşmiştir.
KAYNAKÇA
(BCA), Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi, Gömlek No: 30-18-1-2, Yer Numarası: 254/53-4; (BCA), Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi, Gömlek No: 310-10-0-41, Yer Numarası: 1652/2285-1 nolu belge; https://www.nuhcimento.com.tr/tarihce/ (Erişim Tar. 10.6.2021); https://www.nuhcimento. com.tr/sirket-bilgileri/ (Erişim Tar. 10.6.2021); https://www.nuhcimento.com.tr/mali-tablolar/ (Erişim Tar. 10.6.2021); https://www.nuhbeton.com.tr/tarihce/ (Erişim Tar. 10.6.2021); https://www.nuhbeton.com.tr/tesisler/ (Erişim Tar. 10.6.2021); https://www. nuhyapi.com.tr/tarihce/ (Erişim Tar. 10.6.2021)
Ekrem Mücahit SARI