Gebeşler Mağazası Sahibi

Mustafa Kebenç (Gebeş), 1908 yılında İzmit’e bağlı Eseler köyünde doğdu. Babası, İzmit’in düşman işgalinden kurtulmasında aktif rol oynayan Milis Kuvvetleri komutanlarından Gebeşoğlu Mehmet Ağa, annesi Ayşe Hanım’dı. Mehmet Ağa ve oğlu Mustafa Gebeş, Eseler köyünde tarım ve hayvancılıkla uğraştı. Gebeş Muhtar veya Gebeş Ağa olarak anılırdı.

Mütareke döneminde Gebeşoğlu Mehmet Ağa, Göller Boğazı havalisindeki Kandıra’ya bağlı Büberoğlu, Eseler, Hasanoğlu ve Sofuoğlu köylerinde mücadele etmiş, Yunan ve Ermeni çetelerinin imhalarına da muvaffak olmuştur. Gebeşoğlu Mehmet Ağa; ilk önce İngilizler tarafından Kuvâ-yı Milliye’ye yardım suçundan tersane bahçesinde tel örgü içerisinde 15 gün tutuklu kalmış ve 180 lira parasını kaptırmıştı. Yunanlılar İzmit’e geldiklerinde daha fazla kötülük olacağına kanaat getiren Gebeşoğlu, bunun önüne geçmek amacıyla 300 kişilik bir milis kuvveti oluşturmuştu. İzmit’in düşmandan kurtuluşunun ardından Gebeşoğlu Mehmet Ağa, milis erlerinden seksen kişiyi düzenli orduya göndermiş, 72 eri de İzmit teşkilatına teslim etmişti. Beraberine aldığı 50 kişi ile Lefke’ye giderek Süvari Fırkası Kumandanı Hacı Arif Bey’in hareketine katılmışsa da İzmit bölgesindeki savaşın bitmesi üzerine köyüne dönerek İstiklal Savaşı süresince asker toplamak ve sevk etmek görevini üstlenmişti. Gebeşoğlu Mehmet Ağa, vefat ettiğinde babasının vasiyetini yerine getiren Mustafa Gebeş, İzmit’e yerleşmek üzere Eseler köyünden ayrıldı. 1943 yılında Postahane karşısında İstiklal Caddesi, No.116 adresindeki dükkânı satın aldı. 1945 yılında bu adreste manifatura ve tuhafiye dükkânı açtı. Evi, dükkânın üst katındaydı. 1960 yılına kadar dükkânda aktif olarak çalışan Mustafa Kebenç daha sonra dükkânı çocuklarına bırakarak, kendisini emekliye ayırdı. Vasfiye Hanım’la olan evliliğinden, Beratiye (Uğurlu), Mehmet İlhan, Meliha (Umurdağ), Nevin (Küpçü) ve Ertuğrul adlarında beş çocuğu dünyaya geldi. 13 Mart 1981 tarihinde vefat etti.

1945 yılından bu yana, üç nesil boyunca hizmet veren Gebeşler Mağazası binlerce müşteriye ürün sattı. Birçok genç çift, mağazadan aldıkları çeşitlerle evlendiler. 2002 yılında Mehmet İlhan ve Ertuğrul kardeşler ortaklıklarına son verdiler.

KAYNAKÇA

Rıfat Yüce, Kocaeli Tarih Rehberi, s. 71-82; Avni Öztüre, İzmit Tarihi, s. 162; Enver Behnan Şapolyo, Kuvâ-yı Milliye Tarihi Gerilla, s. 125–128; BOA, DH-KMS, 60–2/11, Lef: 19. Aktaran Hasan Ali Polat, Milli Mücadele Yıllarında Marmara Bölgesi’nde Faaliyet Gösteren Müfrezeler, Milis Kuvvetleri ve Çeteler 1918-1922, Selçuk Ünv. Konya 2008, s. 86-89; Yusuf Çam, Milli Mücadelede İzmit Sancağı, İzmit 1993.

F. Yavuz ULUGÜN