Hukukçu, Milletvekili

1868 yılında İstanbul’da doğmuştur. Babası Ahmet Sadık Bey, annesi Fatma Libabe Hanım’dır. Mekteb-i Hukuk’tan mezun olmuştur. 1886’da Adliye Nezâreti Sicil Müdîriyyeti Kalemi’nde memuriyet hayatına başlamıştır. 1898 yılında Yemen Vilâyeti Islahat Heyeti Kâtipliği’ne kâtip olarak gönderilmiş sonrasında Başkâtip olarak atanmıştır. 1902’de Yemen’den İstanbul’a dönmüş ve aynı yıl Rumeli Vilayeti Umumi Müfettişliğinde görevlendirildiği için Rumeli’ye gitmiştir. 1907’de ise Selanik Mahkeme-i Fevkalâdesi Azâlığına nakledilmiştir. İkinci Meşrutiyet ile birlikte bu mahkeme lağvedilince Dâhiliye Nezâreti Evrak Müdür Muavinliği’ne, 1909 yılında ise bu nezarete müdür olarak atanmıştır. 1913’te Dâhiliye Müsteşarlığı’na ve Ağustos ayında da Sadâret Dîvân Âmedciliği’ne (Sadrazamlık Baş Kâtipliği) atanmıştır. 1918’de buradan azledilince emekliliğini istemiştir. Kısa bir süre ticaretle uğraşmış, 1924’te Halifeliğin kaldırılmasının ardından Yıldız Sarayı Eşyalarının Yazımı İle Görevlendirilen Komisyon Reisliği görevini yapmıştır.

1935’te yapılan genel nüfus sayımında İstanbul Bürosu Şefliği yapmıştır. Eminönü İstimlâk Komisyonu ve Belediye İstimlâk Takdiri Kıymet Komisyonu başkanlığı ve üyeliğini ifa etmiştir. Ayrıca, Beyoğlu İstînâf Komisyonu üyeliği ve 6 yıl İstanbul Ziraat Bankası Meclisi İdare Reisliği ile İstanbul Mebus Seçimi Heyeti Teftişiyyesi Azâlığında bulunmuştur. İki dönem milletvekilliği sonrasında, İstanbul Sular İdaresi Yönetim Kurulu Üyeliği görevini üstlenmiştir. 19 yıl aralıksız olarak, İstanbul Umûmî Meclisi Azası olmuş, Cumhuriyet Halk Partisi’nin İstanbul Kadıköy Caferağa Odası İdare Heyeti’nde çalışmış, ayrıca iki seçim döneminde İstanbul İl Yönkurul Yedek Azâlığına seçilmiştir. Yapılan ara seçim sonrası TBMM VI. Dönemde 3 Nisan 1939’da Kocaeli milletvekili olmuş ve 15 Ocak 1943’e kadar bu dönem devam etmiştir. 8 Mart 1943’te başlayan VII. Dönemde de yine Kocaeli milletvekili olarak görev yapmış ve 14 Haziran 1946’ya kadar bu görevini sürdürmüştür. Bu Meclis’te Suphi Artel, Meclis’in en yaşlı üyesi olduğu için ilk oturumuna başkanlık etmiştir.

İlk eşi Emine Emriye Hanım’dır. Daha sonra Fatma Fahriye Hanım’la evlenmiştir. Mehpare, Ali Tarık, Mehmet Efdalettin ve İsmail Melih adlarında 4 çocuğu olmuştur. Suphi Artel, 18 Şubat 1952’de İstanbul’da vefat etmiş ve Feriköy Mezarlığı’na defnedilmiştir.

KAYNAKÇA

Ahmet Demirel, Tek Partinin İktidarı: Türkiye’de Seçimler ve Siyaset (1923-1946), İstanbul, 2013; Ayın Tarihi, c. 111-113, Dahiliye Vekâleti Matbuat Umum Müdürlüğü, Ankara, 1943; Cumhuriyet, 1 Haziran 1942; Dördüncü Türk Dil Kurultayı 1942, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1943; Kocaeli İl Yıllığı 1967, Doğan Kardeş Matbaacılık, İstanbul, 1970; Nihat Erim, Günlükler 1925-1979, c. 1, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2005; Tan, 20 Mayıs 1942; TBMM Albümü 1920-2010, c.1 (1920-1950), TBMM Yayınları, Ankara, 2010; TBMM Zabıt Ceridesi, D. 6, C. 26, İ. 3, B. 71, 10 Haziran 1942; Türk Parlamento Tarihi TBMM VI. Dönem (3 Nisan 1939-15 Ocak 1943), c. 5, Haz. Ş. Şenal Günay, Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları, Ankara, 1943; Vakit, 1 Haziran 1942.

Dilara USLU