Kırtasiye ve Kunduracı

Nazif Tüysüz önce kırtasiye, 1916 yılında ise kundura dükkânını açtı. Nazif Bey’in evliliğinden iki erkek çocuğu dünyaya geldi. Çocuklarından Sedat Tüysüz 1917 yılında doğmuş, 1983 yılında vefat etmiş; diğer oğlu Nihat Tüysüz ise 1912 yılında doğmuş, 1985 yılında vefat etmiştir. Beş kuşaktan bu yana İzmitli olan aile, daima ilklere imza atmıştır. Nazif Tüysüz, İzmit’in ilk eski resimlerini Paris’te bastırmıştır. Bu fotoğraflar ve postkartlar şimdi koleksiyonlarda bulunmaktadır. 1914 yılında Hoca Rıfat (Yüce) Efendizade ile ortak olarak Terakki Ticaret Anonim Şirketi’ni kurmuşlardır. Nazif Tüysüz ilk dükkanını Fevziye Camii karşısında, Demiryolu Caddesi’nde No. 168’de, hemzemin geçidin karşısına denk gelen mevkide açmıştı. İsmet İnönü’nün ziyaretini belgeleyen bir fotoğrafta dükkânın görüntüsü yer almaktadır. 1930 yılından itibaren oğlu Sedat Tüysüz ile İzmit, Değirmendere, Karamürsel, Hereke, Gebze ve bu ilçelerin köylerinde dolaşarak gızlavet (mes lastiği) sattı.

1936 yılında firmanın adının “Kocaeli Pazarı – Kavafiye ve Tuhafiye Ticarethanesi, Tüysüzzâde M. Nazif ve Mahdumları” idi. 1937 yılına gelindiğinde “Nihat ve Sedat Tüysüz, Nazif Tüysüzoğulları Kavafiye ve Tuhafiye”ye dönüştü. 1948 yılbaşında ise Sedat Tüysüz ortaklıktan ayrılıp ticaretini İstanbul’a nakletti. Dükkân 1968 yılında Fethiye Caddesi No.9 bugünkü yerine taşındı. 2017 yılına kadar burada hizmet verdikten sonra 101 yıllık firma kapanmak durumunda kaldı. Hacıhasan Mahallesi’ndeki evlerinin bulunduğu sokak, soyadlarını taşımaktadır.

KAYNAKÇA

Müzeyyen Ünal, Yerel Gazete İlanlarına Göre Kocaeli’de Sanayi ve Ticaret (1923-1953), s. 1171, 1175; F. Yavuz Ulugün – Hüseyin Erol, İzmit Esnaf ve Ticaret Tarihi, İzmit 2013, s. 191.

F. Yavuz ULUGÜN